Vatandaşlar kış aylarını geride bıraktığımız bu günlerde "Saatler ne zaman ileri alınacak" sorusuna yanıt aramaya başladı. Türkiye'de 26 Ekim 2014'te saatler bir saat geri alınarak kış saati uygulamasına geçilmişti. Şimdi ise yaz saatinin ne zaman uygulanacağını merak eden vatandaşlar, "Saatler ne zaman ileri alınacak" sorusuna yanıt aramaya başladı. Geçtiğimiz yıl yaz saati uygulamasına yerel seçimlerin yapılmasından dolayı bir gün gecikmeli olarak geçilse de, bu yıl böyle bir durum yaşanmayacak. "Saatler ne zaman ileri alınacak" sorusunun kesin cevabı Bakanlar Kurulu kararıyla belirlendi. Bakanlar Kurulu kararıyla 28 Mart Cumartesi’yi Pazar’a bağlayan gece saatler, 1 saat ileri alınacak. Yaz saati uygulamasına geçiş 29 Mart 2015 saat 03.00'da 04.00'te olacak ve saatler 1 saat ileri alınacak.
YAZ SAATİ NELERİ DEĞİŞTİRECEK?
Yaz Saati uygulamasına geçilmesinin ardından mesai saatleri de değişecek. Yani memurlar 30 Mart Pazartesi gün mesaiye Yaz Saati düzenlemesine göre başlayacak ve bitirecekler.
26 Ekim'de kış saati uygulamasına geçilmesinin ardından mesai saatleri 08.00-12.00 ile 12.30-16.30 olarak belirlenmişti. 30 Mart'ta Yaz Saati uygulamasına göre yeniden eski saatlere dönülecek ve memurların mesai saatleri 08.30-12.00 ile 13.00-17.00 şeklinde olacak.
YAZ SAATİ UYGULAMASI NEDEN YAPILIYOR?
Türkiye'de Sonbahar'da başlayan Kış Saati uygulaması, İlkbahar ile birlikte değişiyor ve Yaz Saati uygulamasına geçiliyor. 7 ay boyunca devam edecek olan ve Ekim ayında tamamlanacak Yaz Saati uygulamasında saatler bir saat ileriye alınıyor. Yaz Saati'ne geçilmesindeki amaç Bakanlar Kurulu kararıyla 16 Şubat 2014 tarihli ve 28915 sayılı Resmi Gazete'de, 'gün ışığından daha fazla yararlanmak' olarak belirtiliyor. Yani saat değişiminden beklenen fayda ve tasarruf Yaz Saati uygulamasıyla gerçekleşiyor. Öte yandan Yaz Saati ve Kış Saati uygulamaları AB'deki saat düzenlemesine paralel olarak gerçekleştiriliyor.
YAZ SAATİ UYGULAMASI NEDİR?
Yaz saati uygulaması herhangi bir ülkede veya bölgede gün ışığından, sabahları daha az, öğleden sonra daha çok yararlanmak üzere, periyodik olarak, saatlerin belirli bir miktarda değiştirilmesidir. Genellikle, bu uygulama kapsamında saatler ilkbahar başlangıcında bir saat ileri, sonbaharda ise bir saat geri alınır. 1800'lü yılların sonunda bu yana bir çok ülke tarafından uygulanan Yaz Saati uygulaması, ülkeler arasında farklılık gösterebiliyor.
YAZ SAATİ UYGULAMASI TARTIŞMALARI
Yaz saati uygulaması tartışmalıdır. Gün ışığından daha çok yararlanmak için gündüz saatlerine bir saat eklenmesi satış, spor ve iş saatlerine bağlı çeşitli etkinlikleri olumlu yönde etkilerken tarım, gece eğlenceleri gibi güneş ışığıyla beraber biten etkinliklere olumsuz etki yapar. Öte yandan, öğle saatlerine bir saat daha eklemek, trafik kazalarından kaynaklanan ölüm oranlarını da azaltmaktadır. Ne var ki, uygulamanın sağlık ve suç oranları üzerindeki etkisi daha az belirgindir. Her ne kadar uygulamanın ilk hedeflerinden biri akşam saatlerindeki aydınlatma enerjisi tüketimini kısmak olsa da, günümüzde çağdaş ısıtıcı ve serinletici cihazların yaygınlaşmasıyla birlikte bu amacından sapmaya başladı. Öyle ki, 20. yüzyıl başlarında elektrik temel olarak aydınlatmada kullanılıyordu. Teknolojik gelişmeler yeni elektrik kullanım alanları yaratınca buradan elde edilen tasarruf azaldı. Bu bakımdan bu uygulamanın kullanılması çelişkili ve tutarsız bir hâl almaya başladı.
Yaz Saati uygulamasında ara sıra meydana gelen kaymalar başka zorlukları da beraberinde getirir. Bundan dolayı, zaman kaydetmede ve görüşmelerle yolculukların ayarlanmasında, faturalandırma, arşivcilik gibi işlerde, tıbbi cihazların ve iş makinelerinin kullanımı ile uyku düzeninde sorunlar meydana gelir. Yazılımlar genellikle bilgisayarların saatlerini otomatik olarak ayarlar. Ne var ki, bunun sınırları vardır ve özellikle Yaz Saati kuralları değiştiğinde hata olasılığı artar.
YAZ SAATİ UYGULAMASININ FAYDALARI VE SORUNLAR
Willett'ın 1907 yılındaki önerisiyle beraber, daha uzun sürecek olan gündüz saatleri sayesinde çeşitli boş zaman etkinliklerine zaman kalacak olması tartışılmaya başlandı. Özellikle yüksek enlemlerde yer alan yerlerde yazları gerçekleşen gündönümlerine yakın günlerin uzun gündüz saatleri içeriyor olması, bu bölgelerdeki gündüz vaktinin daha verimli bir şekilde kullanılacağı ve sabahın erken saatlerinin boşa harcanmayacak olması anlamına geliyordu. Yaz Saati, kışın herhangi bir geniş çaplı getiriye sahip değildir. Bunun nedeni, kış sabahlarının karanlık oluşu, dolayısıyla çalışanların güneşli havada yapılabilecek boş zaman etkinliklerinin olmaması veya çocukların erken saatlerde kalkıp karanlıkta okula gitmek zorunda kalmasıdır.
Günün planlanması hakkında genel görüş, Yaz Saati uygulamasının birçok getiriye sahip olduğudur. Örneğin, belli bir amaca yönelik olarak insanları erken kalkmaya itmesi, bu uygulamadan kişisel olarak hoşlanmayan kişiler için bile olumlu bir yandır. Düzenlemenin avantajları öyle büyüktür ki, birçok insan çalışma programını televizyon yayınları ve günışığına göre ayarlayıp değiştirerek, Yaz Saati uygulamasının kullanılmakta olup olmadığını göz ardı eder.