Sağlam Kafa ve Sağlam Vücut Bağlantısını Onaylayan Bilimsel Araştırmalar: Spor Yapmak Zihni Zinde Tutuyor

Özellikle ABD ve İngiltere’de, milyar dolarlık şirketlerin doğru zihin egzersizi pratiklerinin hafızayı, dikkati ve mantık yürütme kabiliyetlerimizi geliştirdiği düşüncesi ile ‘beyin egzersizi’ endüstrisi yarattığını görüyoruz. Eminiz siz de bilişsel kabiliyetlerinizi geliştireceğini iddia eden oyunları tasarlayan birçok yazılım şirketi ve web sitesi görmüşsünüzdür. Cambridge Üniversitesi ve BBC'nin 2010 tarihli araştırmasının sonuçları ise bu tarz zihin egzersizlerinin sağlıklı katılımcıların genel bilişsel işlevlerini geliştirdiğine dair bir kanıt olmadığına işaret ediyor.

Peki zihnimizi nasıl zinde tutacağız?

(Soldaki görüntü sakince oturan bir kişinin beynini, sağdaki ise 20 dakika yürüyüş sonrasını gösteriyor.)

Bir dizi bilimsel çalışmaya göre, kesinlikle yerimizde oturmayarak! Illinois Üniversitesi'nde kinezyoloji ve toplum sağlığı profesörü Charles Hillman'ın bir araştırmasına göre düzenli olarak spor yapan çocukların işlevlerinde kayda değer gelişme görüldü. Özellikle alakasız bilgileri engelleyip odaklanma ve bilişsel görevler arasında geçiş yapma kabiliyetlerinde çok daha iyi performans gösterdikleri gözlemlendi.

Yetişkinler üzülmesin, hâlâ umut var! Yapılan bir araştırmaya göre hafif derecede bilişsel zayıflama yaşayan yaşlı yetişkinlerin jimnastik yapmasıyla beraber uzamsal ve sözel belleklerinde gelişme kaydedildi. Bir başka çalışmaya göre ağırlık çalışmanın, yaşla birlikte doğal olarak görülen beyin küçülmesini azalttığı ortaya çıktı. Spor yapmanın beyin sağlığı üzerindeki etkisini bilimsel olarak nasıl açıklayabiliriz?

The Chicago Tribune gazetesinin, 1995 tarihli California-Irvine Üniversitesi'nde yapılan araştırmayı ele aldığı haberine göre egzersiz, beyin türevli nörotrofik faktör (genel olarak BDNF) denilen bir proteinin üretimini harekete geçiriyor. BDNF var olan beyin hücrelerinin ve yeni gelişenlerin büyümesine yardımcı oluyor.

Yaşlandıkça BDNF seviyelelerimizin düşmesi, beyin fonksiyonlarımızın kötüleşmesinin nedenlerinden biridir. Özellikle aerobik gibi belirli tip egzersizler bu kötüleşmeye karşı savaşıyor ve BDNF düzeylerini iyileştiriyor. Tüm bu araştırmalara göre bilişsel kabiliyetlerimizi nasıl geliştirebiliriz?

Havalı spor aletlerine ya da spor salonlarına para dökmeye gerek bile yok. Haftada birkaç gün tempolu şekilde 20-25 dakika yürümek, yaşlandıkça zihnimizi zinde tutmak için yapabileceğimiz en iyi egzersiz!