Sağlık Bakanı Koca, Adana'da basın mensuplarının sorularını yanıtladı:

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, yeni tip koronavirüse (Kovid-19) ilişkin, "Türkiye'de şu an vakanın azalmadığı İstanbul dışında hiçbir ilimizin olmadığını rahatlıkla söyleyebilirim." dedi.

Bakan Koca, Adana, Mersin, Gaziantep, Kahramanmaraş, Hatay, Osmaniye ve Kilis sağlık müdürleri ve saha koordinatörlerinin katılımıyla Adana Şehir Eğitim ve Araştırma Hastanesinde gerçekleştirilen değerlendirme toplantısı sonrası düzenlediği basın toplantısının ardından gazetecilerin sorularını yanıtladı.

Bir gazetecinin "Yerli tip koronavirüs aşısında önemli gelişmeler yaşandı. İnsan üzerinde denemeler ne zaman başlayacak. Kaç kişi ve kimler üzerinde denenecek? Ne zaman sonuç alınır? Biraz detaylandırabilir misiniz?" sorusu üzerine Koca, daha önce "tünelin ucu göründü" dediğini, bundan kastettiğinin daha çok özellikle aşı ve salgınla mücadelede gelinen nokta olduğunu belirtti.

Dünyada aşıyla ilgili özellikle faz 3 çalışmasına gelmiş 5 aşı olduğunu, bunlardan 2'sinin Türkiye'de insan çalışmalarının devam ettiğini bildirerek, "Şu ana kadar yapılan aşılar sonrası insanımızla ilgili yapılanlarda herhangi bir komplikasyon gözlemlenmedi. Bunun dışında yerel aşımızla ilgili de yoğun bir çalışma yapıldığını biliyorsunuz. 13 aşı adayı çalışması söz konusu. Bu aşıların bir kısmı 'inaktif' dediğimiz virülansı azaltılmış aşı." dedi.

Koca, bu aşılar içinde de 5 aşının daha ön planda ilerleme kaydettiğini anlatarak, şöyle konuştu:

"Bu 5 aşıdan 3 tanesinin erken dönemde insan çalışmalarının başlayabileceğini ifade etmek istiyorum. Bunlardan özellikle bir tanesinin geçen de bahsetmiştim Sayın Cumhurbaşkanımıza da müjdeyi verdiğimiz aşı için söylüyorum. İnaktif bir aşı, virülansı azaltılmış bir aşı. Geçen cumartesi gününden bu yana insan çalışmaları için 1000 kişilik dozun üretimine başlandı. Zannediyorum önümüzdeki pazartesi veya salı günü 1000 kişilik dozun üretimi tamamlanmış olacak. Devamında stabilizasyonu önemli. Bu arada üretim tamamlandıktan, yani gelecek pazartesi veya salı gününden sonra denekler üzerinde, gönüllüler üzerinde bu aşının faz 1 uygulaması başlamış olacak. Faz 1 uygulaması için düşünülen kişi sayısı 44. Devamında yüzlerle ifade edilen bir sayı olacak faz 2. Daha çok aşının güvenilirliğini ve dozunu ayarlamak açısından. Faz 3 çalışması da on binlerle ifade edilen insanlar üzerinde yurt dışı dahil olmak üzere planlanıyor. Deneklerin özellikle baştan 5 günlük karantinaya alım dönemi olacak. 2 ve 2 ile 40 kişi olmak üzere toplam 44. Beş günlük zaman diliminde bütün tetkikleri yapıldıktan, karantinaya alındıktan sonra ilk uygulamayı yapmış olacağız. Sanırım bu süreç 2 haftalık bir zaman gerektirmiş olacak. Yani muhtemelen 2 hafta kadar sonra ilk insan deneme aşı uygulamamız yapılıyor olacak."

- İlk vaka şubatta görüldü iddiası

Bakan Koca, Mersin'de yapılan bir araştırma nedeniyle ilk Kovid-19 vakasının şubat ayında görüldüğü iddiasının gündeme geldiğinin sorulması üzerine, şu yanıtı verdi:

"Bu konuda lütfen bize güvenin. Evet bir yayın yapılmış. Bu yayında şubat sehven geçmiş. Bunun doğru olmadığı bilgisini de editör aktardı. Ben şunu söylüyorum; Mersin'de yayında bahsedilen ilk vaka 25 Mart, şubat değil. Yanlışlıkla şubat yazılmış. Mersin'deki 1 milyon 840 bin kardeşimize seslenerek söylüyorum. Mersin'de ilk vaka 22 Mart'ta görüldü. 22 Mart'ta görülen vaka da bir avukat kardeşimizdi. Yabancı biriyle temasıyla bu enfeksiyonu almış olan kişiydi. İkinci vaka da bu kişiyle teması olan yakınındaki bir kişiydi. 1 milyon 840 bin Mersinli kardeşimize seslenerek söylüyorum, 22 Mart'tan önce testi pozitif olan bir vatandaşımız varsa lütfen çıksın söylesin. İddia ediyorum 22 Mart'tan önce testi pozitif olan Mersinli yok."

Sağlık üzerinden siyaset yapılmaması gerektiğini vurgulayan Koca, "Lütfen politikacılar, sağlık üzerinden siyaset yapmasınlar. Sağlık üzerinden siyasetin şifa olmayacağını bilmiş olsunlar. Biz, bu süreci 83 milyonla birlikte şeffaf bir şekilde, birlikte yol almalıyız. Birlik ve beraberliğimizi korumalıyız. Salgında herkes farklı düşünebilir. Yeri geldiğinde ideolojik muhalefet de yapılabilir. Ama hiç kimsenin salgında, mücadelede geri kalmaya hakkı olamaz. Birlikte, hepimiz, 83 milyon olarak bir ve beraber bu mücadeleyi sürdürmek zorundayız ve sürdürmeliyiz. Ben de bu noktada elimden gelen gayreti gösteriyor olacağım." değerlendirmesinde bulundu.

Koca, Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Muhittin Böcek’in sağlık durumuyla ilgili soru yanıtlarken kendisini yakından takip ettiklerini belirterek, "Yoğun bakımda takibi devam ediyor. Bugün itibarıyla durumunun son birkaç güne göre dahi iyi olduğunu söyleyebilirim ama kritik durumunu, ciddiyetini sürdürdüğünü söylemek istiyorum. Bu anlamda arkadaşlarımız elinden gelen bütün gayreti gösteriyorlar." diye yanıt verdi.

Bakan Koca, eylül ayı başından itibaren giderek artan bir vaka sayısıyla karşı karşıya kalındığını, özellikle Kurban Bayramı sonrası artışın daha yoğun yaşandığını anlattı.

"Bütün Türkiye'de vaka artışı yaşadık. Yaşamadığımız bir ilimiz olmadı." diyen Koca, sözlerine şöyle devam etti:

"Salgının ilk pik döneminde ağırlık İstanbul, İzmir, Kocaeli, Sakarya gibi illerde söz konusuyken, o dönemde aslında Anadolu'nun çoğu illeri salgının birinci pikini yaşamadı. Salgının birinci pikini asıl bu dönemde Anadolu'daki illerimiz yaşıyor durumdalar. Yani esas dalgayı Anadolu şu eylül ayı, geçtiğimiz ay itibarıyla daha yaygın yaşamış oldu. Burada vakanın artmadığı bir ilimiz olmadı. Özellikle bu dönemde yaygın bir şekilde filyasyon ekibimizi sahada artırdık. Kolluk kuvvetleriyle, sayın valilerimizin başkanlığında yoğun bir şekilde temaslı çalışması yaptık. Erken dönemde yaygın test ve antiviral ilaç uygulamasını başlattık. Bütün bunlarla birlikte yükselen vaka sayıları her geçen gün, özellikle son 2-3 haftadan bu yana azalış gösterdi."

Her ülkenin kendine ait test politikası olduğunu vurgulayan Koca, "Biz semptomu, yani bulgusu olan, testi pozitif olan kişileri 'hasta' olarak görüyoruz. Her ülkenin kendine ait bir test uygulaması ve test politikası var. Bizim test politikamızda da Bilim Kurulunun hazırladığı rehberde de test politikası olarak semptomu, yani bulgusu olan kişileri test yapıyoruz Türkiye olarak. Oxford'un hazırladığı haritada, dünyada hangi ülkenin hangi test politikasını kullandığı çok net ifade ediliyor. Dolayısıyla biz ülke olarak, test politikamızda, semptomu yani bulgusu olan kişilere test yaptığımızı rehberimizde açık bir şekilde ifade ettik. Açık bir şekilde ifade ettiğimiz bu kişileri de Dünya Sağlık Örgütüne bildiriyoruz. Bu anlamda hiçbir sorun yok." dedi.

Koca, "15 Ekim'den itibaren yeniden bir saha çalışması yapıyoruz. Bağışıklık haritası dediğimiz, onu tekrarlayacağız. 1-1,5 ay arayla da bunu tekrarlamayı düşünüyoruz." ifadesini kullandı.

Şu an Ankara'nın vaka sayısının, İstanbul'un yarısına indiği bilgisini veren Koca, şunları kaydetti:

"Vakayı gizleyerek yarısına indirebilir misiniz? Her vakayı, her pozitif olanı izole etmeden bu sonucu elde edebilir misiniz? Bütün Türkiye'ye sesleniyorum, bir ay öncesine göre şu dönemde hangi vatandaşımız bir ay öncesine göre etrafında gördüğü pozitif vakaların azalmadığını söyleyebilir? Sağlık çalışanımıza sesleniyorum, hangi çalışanımız bir ay öncesine göre polikliniğine müracaat eden hasta ve yatan hastaların azalmadığını söyleyebilir? Bu Türkiye'nin başarısı değil midir? Bu gizlenerek yapılabilir mi? Biz pozitif bulgusu olmayan hastaları kendi haline bırakmıyoruz. Onları izole ettiğimiz gibi temaslılarını da buluyoruz, o temaslılarını da izole ederek 14 gün takibe alıyoruz. 14 gün boyunca da bu kişileri çağrı sistemiyle arıyoruz. Semptomu gelişirse de ilaç başlıyoruz. Dolayısıyla şu son dönemde İstanbul dışında benzer şekilde Türkiye'de azalışın olmadığı hiçbir ilimizin olmadığını söyleyebilirim. İstanbul'u da önümüzdeki dönemde daha yakın takiple bu artışın giderek azalacağını, kontrol altında olduğunu söyleyebilirim. Ama İstanbul'daki azalışın önümüzdeki haftalar daha da belirginleşeceğini tahmin ediyorum. Türkiye'de şu an vakanın azalmadığı İstanbul dışında hiçbir ilimizin olmadığını rahatlıkla söyleyebilirim."