Sağlık Bakanlığı "Çocuk Kalp Hastalıkları Merkezleri Hizmetleri" konulu genelge yayımladı

AYBÜKE İNAL KAMACI - Sağlık Bakanlığınca hazırlanan "Çocuk Kalp Hastalıkları Merkezleri Hizmetleri" konulu genelgeyle erişkin kalp merkezi ile çocuk kalp hastalıkları merkezleri arasında ayrım yapılarak bu merkezlere ilişkin usul ve esaslar belirlendi.

AA muhabirinin aldığı bilgiye göre, Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğünce, tüm il müdürlüklerine "Çocuk Kalp Hastalıkları Merkezleri Hizmetleri" konulu genelge gönderildi.

Genelgeyle, mevcut ve yeni açılması planlanan çocuk kalp hastalıkları merkezlerine hizmet tanımı yapılarak, bulundurması gereken tıbbi hizmet birimleri, personel, denetim ve nöbet kriterleri belirlendi.

Genelge, bünyesinde çocuk kalp hastalıkları merkezi bulunan, Bakanlığa, üniversitelere, gerçek kişilere ve özel hukuk tüzel kişilerine ait yataklı sağlık tesisleri ile çocuk kalp hastalıkları merkezlerinde görev yapan personeli kapsayacak.

Buna göre, çocuk kalp hastalıkları merkezleri, vatandaşın hizmete erişiminin kolaylaştırılması, ihtiyaç duyulan sağlık hizmetlerinin hakkaniyetle sunulması, atıl kapasite oluşturulmaması ve kaynak israfına sebebiyet verilememesi amacıyla Bakanlıkça planlanacak.

- Komisyon kurulması ve görevleri

Yeni merkezlerin açılması, faaliyette olanların uygunluğu ve verimliliğinin değerlendirilmesi, geçici olarak durdurulması veya kapatılması için tavsiye niteliğinde gerekçeli rapor hazırlanması, koordinatör çocuk kalp hastalıkları merkezlerini belirlemek, bu merkezlerin faaliyet ve hizmetleriyle ilgili şikayet ve önerilerini incelemek, kalp sağlığı hizmetleri konusunda tıbbi teknolojik gelişmeleri takip etmek ve uygulamak amacıyla Bakanlıkça "Çocuk Kalp Hastalıkları Merkezleri Bilimsel Çalışma ve Değerlendirme Komisyonu" oluşturulacak.

Komisyon, genel müdür veya görevlendirdiği yetkilinin başkanlığında, iki çocuk kalp ve damar cerrahisi uzmanı, iki çocuk kardiyolojisi uzmanı, bir neonatoloji uzmanı ile bir erişkin kalp ve damar cerrahisi uzmanı olmak üzere toplam yedi üyeden oluşacak.

- Çocuk kalp hastalıkları merkezleri, Bakanlıkça verilen faaliyet izniyle kurulacak

Çocuk kalp hastalıkları merkezleri, Bakanlıkça verilen faaliyet izniyle kurulacak ve merkezlere ait faaliyet izni başvurusu, sağlık tesisi yönetimince gerekli belgelerle ilgili müdürlüğe yapılacak.

Genelgeden önce çocuk kalp sağlığı alanında tanı ve/veya tedavi hizmeti sunan sağlık tesislerinin ise bir yıl içinde bulunduğu müdürlük aracılığıyla Bakanlığa faaliyet izni için müracaat etme zorunluluğu olacak.

- Merkezlerin denetim usul ve esasları

Çocuk kalp hastalıkları merkezlerinin işleyişinden ve verilen hizmetlerin genelge hükümlerine uygun olarak etkili şekilde yürütülmesinden, koordinatör uzman tabip, sağlık tesisi yönetimi ve müdürlükleri, birinci derecede ve müteselsilsen sorumlu olacak.

Müdürlük tarafından çocuk kalp hastalıkları merkezi denetimleri için bir müdürlük yetkilisi başkanlığında bir çocuk kardiyolojisi uzmanı veya bir çocuk kalp ve damar cerrahisi uzmanı tabibin katılımıyla bir denetim ekibi oluşturulacak.

Gerekli hallerde çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı, neonatoloji uzmanıyla diğer çocuk yan dal uzmanlıkları da denetim ekibine dahil edilebilecek.

Çocuk kalp hastalıkları merkezleri, Bakanlıkça gerekli hallerde komisyona ve Bakanlık denetim birimlerine yaptırılacak olağan ve olağan dışı denetimler haricinde işleyişle alakalı iki yılda bir müdürlükçe olağan denetime tabi tutulacak.

Müdürlük, denetim sonuçlarını değerlendirecek ve tespit edilen sorun ve aksaklıklarla ilgili gerekli tedbirleri alacak. Lüzumu halinde, denetim sonuçlarını raporlayacak ve Bakanlığa bildirecek.

- Çocuk kalp hastalıkları merkezi yoğun bakım servisi

Çocuk kalp hastalıkları merkezinde çocuk kalp ve damar cerrahisi veya çocuk kardiyolojisi girişimsel işlemleri öncesi veya sonrasında kritik hastaların takip ve tedavilerini sağlamak üzere gerektiğinde yeni doğan yoğun bakım servisi, üçüncü seviye çocuk yoğun bakım servisi veya üçüncü seviye kalp ve damar cerrahisi yoğun bakım servisi kullanılacak.

- Nöbet hizmetleri

Çocuk kalp hastalıkları merkezlerindeki nöbet hizmetleri, 112 Acil Çağrı Merkezi ile yönlendirilen acil vakaları günün her saatinde karşılayabilecek ve sınıfının gerektirdiği seviyede, bir ekip anlayışı içerisinde gerekli tıbbi ve cerrahi müdahaleleri yapabilecek şekilde düzenlenecek.

Üniversite hastaneleri ile eğitim ve araştırma hastanelerinde nöbet hizmetleri, ilgili uzmanlık ve yan dal uzmanlık dalında eğitim gören ve rotasyona tabi tabiplerle bir bütün olarak 24 saat esasına göre planlanıp yürütülecek.

- Koordinatör çocuk kalp hastalıkları merkezine ilişkin usul ve esaslar

Yeni açılacak çocuk kalp hastalıkları merkezindeki iş ve işlemler, çocuk kalp hastalıkları merkezinin koordinatör uzman tabibi ve koordinatör çocuk kalp hastalıkları merkezinin iş birliği içinde yapılacak. Bu amaçla, yeni açılacak çocuk kalp hastalıkları merkezinin açılış aşamasında koordinatör çocuk kalp hastalıkları merkezinden bir ekip belirlenecek.

Sağlık tesisi yönetimi tarafından ekip üyeleri gerektiğinde değiştirilebilecek, ekibe yeni üyeler eklenip, çıkarılabilecek.

Yeni açılacak çocuk kalp hastalıkları merkezindeki uzman tabip ve tabip dışı personel, gerektiğinde koordinatör çocuk kalp hastalıkları merkezi tarafından eğitime tabi tutulacak ve eğitim süresi yeterliliği koordinatör çocuk kalp hastalıkları merkezi tarafından belirlenecek.

Yeni açılacak çocuk kalp hastalıkları merkezinde müdahale edilecek vaka olduğunda hastanın tıbbi bilgileri, girişimsel kardiyolojik işlemler ve gerekli görülen diğer tetkik ve tahliller koordinatör çocuk kalp hastalıkları merkezindeki ekibe gönderilecek.

Ortak kararla hastaya yapılacak tedavi belirlenecek. Bu doğrultuda, gereklilik halinde koordinatör çocuk kalp hastalıkları merkezindeki ekip işleme dahil olacak.

Koordinatör çocuk kalp hastalıkları merkezinin uygun gördüğü durumlarda yeni açılacak çocuk kalp hastalıkları merkezindeki ekip, tek başına acil veya diğer ameliyatları yapabilecek.

Koordinatör çocuk kalp hastalıkları merkezinin koordinasyon görevi, yeni açılacak çocuk kalp hastalıkları merkezinin, cerrahi ve girişimsel uygulamalarıyla hizmet sunum bakımından fonksiyonel ve yeterli bir kurumsal yapılanması sağlanana kadar devam edecek.

- Konsey kurulması ve çalışma prensibi

Çocuk kalp hastalıkları merkezi bünyesinde gerçekleştirilecek tıbbi işlemlerin koordineli şekilde yapılabilmesi ve hastalara en doğru tedavinin uygulanması için ortak konsey oluşturulacak.

Çocuk kalp hastalıkları merkezi konseyi, en az bir çocuk kardiyolojisi uzmanı ve en az iki çocuk kalp ve damar cerrahisi uzmanından oluşacak. Sağlık tesislerinde görevli ilgili tüm uzmanlar konseyin doğal üyesi olacak.

Konsey üyeleri dönüşümlü olarak konseye başkanlık yapacak. Konseyin çalışma programı sağlık tesisi yönetimine bildirilecek.

Günlük girişimsel kardiyolojik işlem sonucu, ameliyat kararı alınan hastaların tedavisi, o günün konsültan hekimi veya konsültan hekimin bağlı olduğu klinik tarafından yapılacak ancak hastanın hekim seçme özgürlüğü ayrıca dikkate alınacak.

Çocuk kalp hastalıkları merkezlerinde tüm kararlar, elektronik kayıt sisteminde kayıt altına alınacak ve istendiğinde, yapılan işlemlerle ilgili raporlar alınacak.

Konsey odası, sağlık tesisi yönetimi tarafından tahsis edilmiş ve içinde hastalara ait tüm kayıtları izlemeye uygun gerekli araç ve gereçler ile donatılacak.

- Asgari standartlar

Ayrıca çocuk kalp hastalıkları merkezinde en az 1 çocuk kardiyolojisi uzmanı, en az 2 çocuk ve kalp damar cerrahisi uzmanı, çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı, çocuk kalp ve damar cerrahi ve girişimsel kardiyolojik işlemler sırasında tercihen bu konuda deneyimli anesteziyoloji ve reanimasyon uzmanı görevlendirilecek.

Ayrıca radyoloji, neonatoloji uzmanı, en az bir perfüzyonist, en az bir fizyoterapist, kalp ve damar cerrahisi ameliyatlarında deneyimli en az bir ameliyathane hemşiresi de bulundurulacak.