Sağlıklı Beslenme Takıntısı; Orthorexia

Suadiye Memorial Tıp Merkezi Beslenme ve Diyet Bölümü’nden Dyt. Oya Yüksek, “ Sağlıklı gıda bağımlılığının zararları” hakkında bilgi verdi. Orthorexia, son yıllarda çok tartışılan ve kısaca sağlıklı yemek yeme takıntısı şeklinde tanımlanan bir yeme bozukluğudur. Burada amaç kilo kaybı değil, sadece sağlıklı yemek yemeye çalışmaktır. Orthorexia Nervosa. ''Ortho'' Yunanca'da 'doğru' ve 'normal' anlamına geliyor. Amerikan Diyetisyenler Derneği'nin son yayınlarında bu sorunun 10 yıl içinde yaygınlaşacağı söylenmektedir. İngiltere'deki Beslenme Bozuklukları Derneği (EDA) ortorexianın gelecek yıllarda insanlığı tehdit edeceğini öngödüklerini açıkladı. Çünkü saplantı halinde sağlıklı gıdalara bağımlılık geliştiren kişilerin sürekli diyet yapan bir insandan farkı yoktur. Bu kişiler yediklerinin içinde zararlı bir madde bulma korkusundan çok seçici davranırlar. İlerlemiş vakalar tıpkı anoreksiya nervoza hastaları gibi hızla kilo kaybederler. Zararlı maddeye karşı duyulan derin korku yüzünden öyle çok yiyecekten vazgeçerler ki sonunda bir iki tür yiyeceğe kalırlar. Bu da oldukça sağlıksız bir durumdur.
Belirtiler

• Sürekli bir sonraki öğünü düzenlemek
• Günler öncesinden menü planlamak
• Sürekli market dolaşmak, doğal ürünleri araştırmak
• Dışarıda yemek yememek
• Sürekli diyet yapmak ve zararlı olduğu düşünülen bir şey yendiğinde suçluluk hissetmek
• Yemeğin lezzetinden çok sağlıklı olduğunu düşünmek
• Sağlıksız beslenenleri eleştirmek
• Korkular yüzünden birçok yiyecekten vazgeçmek
• Gıda katkı maddesi içeren tüm yiyeceklerden uzak durmak
• Sürekli yemek hazırlamak
• İleriki dönemlerde kilo kayıpları
• İnternetten, gazete v.b. kaynaklardan sürekli sağlıklı belenme bilgilerini takip etmek
• Sürekli tartılmak

Neler Yapılabilir?

Orthorexia Nervosa’ya sahip olan kişiler belli bir süreden sonra tek tip beslenme şekline dönebilmektedirler. Bu da hem kilo kaybına neden olmakta hem de dengesiz ve sağlıksız beslenmeye neden olmaktadır. Öncelikle psikolojik destekle birlikte sağlıklı besin seçimlerinin nasıl olabileceği, neler olabileceği hakkında beslenme uzmanlarından yardım alınmalıdır.

• Sevilen yiyeceklerin belirli dozlarda tüketildiğinde bir zararının bulunmayacağı hakkında bilgi verilmelidir.
• Dışarıda sağlıklı menülerin nasıl oluşturulacağı öğretilebilir.
• Sağlıklı beslenmenin sürekli diyet yapmak anlamına gelmediği vurgulanmalıdır.
• Sağlıklı fakat lezzetli besinler seçmeye özen gösterilmelidir
• Besinlerin kalori değerlerini değil içerisinde ki besin öğelerini öğrenmek ve sağlığa yararlarını bilmek gerekir.