'Sağlıklı gıda' için uzman tavsiyeleri
İSTANBUL (İHA) - Hastalık yapıcı mikroorganizmalardan korunmanın yolu, iyi kaynatılmış, pastörize-sterilize edilmiş süt ve ürünlerin kullanılmasından geçiyor. Dondurulmuş besinlerin, buzu çözdürüldükten sonra yeniden dondurulmaması ve çözülmüş besinlerin bekletilmeden pişirilmesi büyük önem taşıyor. Satın alınan ürünün son kullanma tarihinin kontrol edilmesiyle de, muhtemel sağlık sorunlarının önüne geçilmiş oluyor.
Hacettepe Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Ayşe Baysal, İHA muhabirine yaptığı açıklamada, pastörize veya sterilize edilmemiş sütlerin, kabardıktan sonra 5 dakika kaynatılıp hemen soğutulması gerektiğini belirterek, kaynatılmış ve pastörize sütlerin cam kavanozda buzdolabında 12 gün, kutusu açılmış sterilize sütlerin de en fazla 3 gün saklanabildiğini bildirdi.
Türkiye'de peynirin, genellikle kaynatılmamış veya pastörize edilmemiş sütten yapıldığına dikkat çeken Prof. Dr. Ayşe Baysal, bu tür peynirler taze olarak tüketildiğinde, hastalık etkeni (Brusella) olabileceğini, bu sebeple çiğ sütten yapılmış peynir tüketilmemesini istedi.
DONDURULMUŞ BESİNLER Prof. Baysal, kıyma ve organ etlerinin, buzdolabında saklamak şartıyla 1-2 gün içerisinde tüketilmesi gerektiğini ifade ederek, etler hemen tüketilmeyecekse, birer yemeklik miktarlarda, yassı şekilde paketlenmiş olarak, normal buzdolabı buzluklarında 1 hafta, derin dondurucularda ise 3-4 ay süre ile dondurularak saklanabileceğini söyledi. Dondurulmuş besinlerin, özellikle etlerin, buzu çözdürüldükten sonra yeniden dondurulmaması gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Ayşe Baysal, "Çözülme işi, oda sıcaklığında, soba-radyatör üzerinde ve altında, hafif ateşte veya güneşli yerlerde yapılmamalıdır. Çözülme işlemi, buzdolabının alt raflarında bekletilerek yapılmalıdır. Çözülmüş besinler bekletilmeden pişirilmelidir" dedi.
Kırık, çatlak ve kirli yumurtaların satın alınmamasını isteyen Prof. Baysal, yumurtanın buzdolabında saklanması ve kullanmadan önce mutlaka yıkanması gerektiğini kaydetti. Yumurtanın en fazla 8-10 dakika süreyle haşlanması gerektiğini belirten Prof. Baysal, uzun süre haşlanmış yumurtanın sarısı etrafında oluşan yeşil rengin, besin değerinin azaldığını gösterdiğini bildirdi.
Hacettepe Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Ayşe Baysal, kurubaklagilerin, pişirilmeden önce, pestisit (böcek ilacı) kalıntılarından arındırmak için iyice yıkanması gerektiğini de ifade ederek, "Kurubaklagillerin iyi pişmelerini sağlamak için 8-10 saat ön ıslatma işlemi uygulanmalıdır. Islatma suyu dökülebilir. Kurubaklagilllerin haşlama sularının dökülmesi ise besin değerini azaltır" diye konuştu.
SEBZE-MEYVELER Taze sebzelerin, önce ayıklanıp yıkanması, sonra doğranması ve yeteri kadar su ile pişirilmesi gerektiğini vurgulayan Prof. Baysal, "Sebzeler doğrandıktan sonra bekletilirse ve haşlama, pişirme suları atılırsa, vitamin ve mineralleri azalır" dedi. Meyveler kesildikten veya suyu sıkıldıktan sonra bekletilirse C vitamini değerinin azaldığına dikkat çeken Prof. Baysal, kapakları dışa dönük (bombelenmiş) konservelerin de sağlık için son derece tehlikeli olduğunu ve zehirlenmelere yol açabileceği uyarısında bulundu.
Prof. Dr. Ayşe Baysal, son kullanma tarihi geçmiş ürünlerin kesinlikle satın alınmaması gerektiğini söyleyerek, "Çünkü, ürün bozulmuş olabilir, mikroorganizma üreyebilir, lezzeti ve fiziki görünümü değişebilir, besin değeri kaybolmuş olabilir. Ürün satın alınırken, etiket üzerindeki gıda adına, firma adı ve adresine, üretildiği yere, miktarına (net grama) hazırlama ve kullanma talimatına, depolama ve saklama şartlarına dikkat edilmelidir" diye konuştu.
