Sağlıklı kalmak için 10 öneri

Yaz mevsiminde sıcaklıkların artmasıyla açık havada geçirilen zaman da uzuyor. Bu durum sıcak çarpması, güneş yanıkları, böcek ısırmaları ve sokmaları gibi rahatsızlıkların daha sık görülmesine neden oluyor. Bunların yanı sıra serinlemek için kullanılan klima ve havuzların neden olduğu enfeksiyon hastalıklarıyla da yaz aylarında sık karşılaşılıyor. Sıcak yaz günlerinin tadını çıkarmak için bazı önlemler almak gerekiyor. Memorial Ankara Hastanesi Dahiliye Bölümü'nden Uz. Dr. Serpil Kılınç, yaz aylarında sağlıklı kalmanın yolları hakkında bilgi verdi.

Sıcak çarpması hayati tehlikeye neden olabilir

Yaz aylarında sıcaklık artışıyla birlikte vücut ısısı da artar, vücut çevre ile etkileşip terleme yoluyla ısı kaybederek dengesini sağlamaya çalışır. Uzun süre güneşe veya yüksek sıcaklıktaki ortamlara maruz kalmak, vücut ısısının terlemeyle dengelenememesine ve sıcak çarpması denilen durumun ortaya çıkmasına neden olur. Sıcak çarpmasının ilk belirtileri; terli ve soğuk cilt, bitkinlik, susama hissi, kas krampları, baş ağrısı, baş dönmesi, bulantı, kusma, idrar koyulaşması olarak sıralanabilir. Sıcaklık artmaya devam ederse cilt kuru sıcak ve kırmızı bir hal alır, vücut ısısı yükselir, solunum ve nabız hızlanır, davranış bozukluğu, bilinç bulanıklığı gelişir.

Gıdaların saklanma koşulları çok önemli

Aşırı sıcaklar nedeniyle gıdaların iyi saklanmamalarından ve yetersiz hijyenden kaynaklanan bulantı, kusma, karın ağrısı, ishal gibi şikayetlerle ortaya çıkan besin zehirlenmelerine de yaz aylarında sıkça rastlanır. Tavuk, yumurta, süt içeren gıdalarda salmonella gibi bazı bakteriler 1-2 saat içinde hızla çoğalmakta ve yaz aylarındaki besin zehirlenmelerinin büyük bir çoğunluğunun kaynağını oluşturmaktadır. Mide asidi bu tür enfeksiyonların bir kısmını engellemektedir fakat mide ülseri olan veya mide asidini azaltacak ilaç kullananlarda bu tür enfeksiyonlar daha sık rastlanmaktadır.

Serinleyeyim derken havuz deniz enfeksiyonlarına dikkat edin

Klima bakımları tam yapılmayan ortamlarda bulunmak; öksürük, burun akıntısı, yaygın kas-eklem ağrısı, baş ağrısı, yüksek ateş ile seyreden atipik enfeksiyonlara neden olmaktadır. Klorlanmamış havuzlarda da enfeksiyon riski yüksektir. Yazın açık havada, piknik yerlerinde, yeşil alanlarda böceklerle temas etmek bunlar aracılığıyla bulaşan hastalıkların görülme sıklığının artmasına neden olur. Sivrisinek ısırması sıtma hastalığının yaygın olduğu bölgelerde tehlikelidir. Arı sokması alerjik reaksiyona neden olabileceğinden dikkatli gerektirmektedir. Kene ısırması, kırım-kongo kanamalı ateşi hastalığına neden olabilmektedir.

Kronik hastalıkları olanlar sıcaktan daha çok etkileniyor

Aşırı sıcakların tetiklediği kronik hastalıklar yaz hastalıklarının ayrı bir boyutunu oluşturmaktadır. Özellikle kalp-damar hastaları açısından risk yüksektir. Sıcaklarla birlikte bacak ve kollardaki damarlar genişleyerek, dolaşımda yavaşlamaya ve kalp hızında artışa neden olmaktadır. Kalp hızının artması aritmilere, venöz dolaşımın yavaşlaması ise kan basıncında düşmelere, pıhtılaşma eğiliminde artışlara sebep olup, kalp krizi riskini artırır. Sıvı kaybının artması, dolaşımın yavaşlaması nedeniyle böbreğe gelen kan miktarının azalmasına ve idrar renginde koyulaşmaya ve miktarında azalmaya neden olmaktadır. Bu durum idrar yolu enfeksiyonu, taş oluşma riskinde artış, akut böbrek yetmezliğine kadar birçok ciddi sağlık problemine yol açabilmektedir. Nem oranının artması ve ani ısı artışları migren ataklarını tetiklemekte ve yaz aylarında hastaneye baş ağrısıyla gelen hasta sayısını artırmaktadır. Hipertansiyonu olup tedavi alan hastalar da sıvı kaybı ve yüksek nemden diğer insanlara göre daha çok etkilenmektedir.

Yaz mevsiminde hastalıklarından korunmak için dikkat edilmesi gerekenler:

1) Güneşin yoğun olduğu zamanlarda dışarda bulunmamalıdır.
2) Dışarıya çıkarken gözlük ve şapka takılmalıdır.
3) Uygun faktörlü güneş koruyucuları kullanılmalıdır.
4) İnce ve açık renkli kıyafetler tercih edilmeli ve bol sıvı tüketilmelidir.
5) Yiyecekler buzdolabında belirli bir ısının altında saklanmalı ve pişirildikten sonra hemen tüketilmelidir.
6) Kabuklu meyveler yıkansalar bile soyularak yenilmelidir.
7) Hijyen kurallarına dikkat edilmelidir.
8) Havuza girmeden önce ve çıktıktan sonra mutlaka duş alınmalıdır.
9) Yaz aylarında güneşin geç batması yeme içme ve uyku düzeninde değişikliğe neden olmamalıdır.
10) Spor serin ortamlarda yapılmalı ve ağır egzersizlerden kaçınılmalıdır.