Sahteciliğe Karşı Fahri Gıda Müfettişliği

Gıda Mühendisleri Odası Adana Şube Başkanı Doç.Dr. Işıl Var, bal konusunda denetim ve analiz yöntemlerinin yetersiz kaldığını, bilinçli tüketici profilinin yaygınlaşmasının çok önemli olduğunu söyledi. Var, çok yakında hayata geçirilmesi planlanan "Fahri Gıda Müfettişliği" projesinin de bu noktada önemli bir boşluğu dolduracağını ifade etti

Var, balın, çok eski tarihlerden bu yana besleyici ve hastalıklara karşı koruyucu özellikleri ile bilinen en önemli gıda maddelerinden bir olduğunu belirterek, "Türk Gıda Mevzuatında balda herhangi bir katkı maddesinin bulunmasına izin verilmemektedir. Kendi yapısı gereği uzun süre muhafaza edilebilen bal, ürün olarak gıda sektöründe önemli ekonomik değere sahiptir" dedi.

Son zamanlarda özellikle televizyon ve internet gibi iletişim araçları kullanılarak satışı gerçekleştirilen belli markalar ile tüketiciye sunulan bal ile ilgili tartışmaları yakından takip ettiklerini belirten Doç.Dr. Var, şunları söyledi:

"Piyasada üç çeşit bal bulunmaktadır. Birincisi arının yaptığı gerçek ballar, ikincisi arıcının yaptığı ballar. Arılara çay şekeri veya tatlandırıcı yedirilerek yapılan ballardır. Balın petek halinde olması her zaman onun gerçek bal olduğunu göstermez. Kimi petek ballar, kovan yakınına koyulan şeker şurubu arılar tarafından bala dönüştürülmesi ile elde edilirler ve çiçeklerin doğanın tadını, şifasını içermezler. Üçüncüsü arının ve arıcının yapmadığı sahte ballar. Çeşitli işletmelerde yapay olarak yapılan karışımlardır. Bal tadında olan ve bal adı altında satılan bu üründe yüksek fruktozlu mısır şurubu, glikoz ve bal esansı ya da bunlara katılmış az miktarda baldan yapılmışlardır"

BALDA ŞİKAYETLER FAZLA

Her üründe olduğu gibi özellikle gıda ürünlerinde haksız kazanca yönelmelerin kabul edilemez bir tutum olarak değerlendirilmesi gerektiğini belirten Var, şöyle devam etti:

"Balda sahtecilik tüketicilerin en fazla şikayet ettikleri sorunların başında gelirken, sahte bal ile hakiki balın birbirinden kesin olarak ayırt edilmesi ise uzun laboratuvar çalışmaları gerektirmektedir. Tüketicilerin aldığı balın sahte olup olmadığını anlaması oldukça zor. Kesin sonuç ancak laboratuvar ortamında yapılacak analizler sonucu anlaşılabilmektedir. Gıda ile ilgili olarak kamu adına denetim yetki ve sorumluluk bilindiği gibi Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığındadır. Söz konusu bakanlığın bu yetkisini kullanırken yeterli alt yapı ve personele sahip olduğu konusu tartışmalıdır.

Bakanlığın bu yetkisini ancak yeterli gıda eğitimi almış olan gıda mühendislerini daha yaygın olarak istihdam ederek daha sağlıklı bir şekilde yürütebileceği açıktır."

ANALİZ YÖNTEMLERİ GELİŞTİRİLMELİ

Bakanlığın denetimlerinin etkinliğinin; haksız kazanç kovalayan firmalarca geliştirilen ve ürün üzerinde firmanın lehine tüketicinin aleyhine sonuçlanabilecek uygulamalarını tespit edebilecek analiz yöntemlerinin geliştirilip var olan hali hazırda kullanılan yöntemlerin revize edilmesi ile sağlanabileceğini ifade eden Var,

"Oda olarak gündemde olan bal konusunda denetim ve analiz yöntemlerinin yetersiz olduğunu gözlediğimizi yetkililerin dikkatine sunmayı bir görev olarak kabul ediyoruz. Değişik gıda ürünleri ile ilgili olarak zaman zaman gündeme gelen olumsuzlukları tüketicilerin takip etmesi çoğunlukla mümkün olamamaktadır. Bilinçli tüketici profilinin yaygınlaşması bu yönüyle önemlidir. Çok yakında hayata geçirilmesi planlanan ve Valiliğimizce başlatılmış olan "Fahri Gıda Müfettişliği" projesi bu yönüyle önem arz etmektedir. Bunun yanı sıra tüketici bilinci gereği satın alınan ve tüketilen gıdaları tercih ederken daha dikkatli olunması, sağlık açısından önemli olduğu kadar haksız kazancı önleyici bir tutum olması açısından da önemlidir" diye konuştu.