Sanayici elektrik zammına sert tepki gösterdi
ELEKTRİĞE EVLERDE YÜZDE 15, SANAYİDE YÜZDE 10 ZAM GELİYORBakanlar Kurulu, elektriğe zam kararı aldı. Buna göre konutta yüzde 15, sanayide yüzde 10'luk elektrik zammını öngören kararname Bakanlar Kurulu'nda imzaya açıldı.
Çiçek, kararnamenin konutlarda yüzde 15, sanayide yüzde 10'luk zammını öngördüğünü belirterek, "Uzun süreden beri bu artışlar yapılamadı. Enerjideki girdi artışlarına rağmen yapılamadı.
"ZAM, SANAYİCİ VE İHRACATÇININ GARDINI İYİCE DÜŞÜRECEK"
Ankara Ticaret Odası (ATO) Başkanı Sinan Aygün, elektrik fiyatlarına uzun bir süredir zam yapılmamasına rağmen Türkiye'nin, sanayicisi elektriği en pahalı kullanan ülkeler arasında ilk sıralarda yer aldığını belirterek, "Bu yüzden de elektrik fiyatlarına yapılan son zam Türk sanayisinin rekabet gücünü önemli ölçüde azaltacaktır. Sanayicinin, ihracatçının gardını iyice düşürecektir. TEDAŞ'ın en son tarife değişikliği yaptığı Kasım 2003'ten bu yana dolar kuru yüzde 20'ye yakın düştüğü için elektrik fiyatları, kur yüzünden dolar bazında yüzde 25 oranında zaten zamlanmıştı. 1 Kasım 2003'te sanayi elektriğinin fiyatı 8,10 sent düzeyinde bulunuyordu. 1 Kasım 2008'de 1,48 YTL olan dolar kuru son günlerde 1,18 YTL'ye geriledi. 1 kilovat saat elektriğin dolar cinsinden sanayiciye maliyeti de 10,15 sente yükseldi. Şimdi yapılan yüzde 10 zamla birlikte sanayi elektriğinin fiyatı 11,17 sente ulaşmış olacak. Yani 2003 yılından bu yana elektriğin sanayiciye dolar cinsinden maliyeti yüzde 38 oranında artmış olacak" dedi.
"YÜKLERİN ÜSTÜNE BİR YÜK DAHA GELDİ"
Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) Başkanı Ahmet Nakkaş, elektrikte zam kararına ilişkin olarak, "Bizim omuzlarımızdaki girdi yükleri ve maliyetleri son 4 yılda YTL bazında yüzde 60'a tekabül ediyor. Bu yüklerin üstüne bir yük daha gelmiş olacak" dedi.
Elektrikte zam kararına ilişkin açıklama yapan Nakkaş, sektör olarak bu konuda en mağdur konumda bulunanlardan biri olduklarını söyledi. Nakkaş, "YTL bazında maliyetlerin dolar ve avro karşısındaki artış değerine bakınca, bizim omuzlarımızdaki girdi yükleri ve maliyetleri, son 4 yılda YTL bazında yüzde 60'a tekabül ediyor. Bu yüklerin üstüne bir yük daha gelmiş olacak" diye konuştu.
Sektörün yüzde 60 net maliyet yükü ile daha fazla rekabet edebilmesinin söz konusu olmadığını ifade eden Nakkaş, "Zaten bu sektör doğal bir seleksiyon dönemi yaşıyor. Sektör son 4 senedir 8 bin 760 firma kaybetti" diye konuştu.
Genel maliyet yapısı içinde enerjinin payının yüzde 2-3'ler seviyesinde olduğuna işaret eden Nakkaş, oran düşük olsa da maliyetler üzerinde yükün artacağını, sektörün bunu kaldıracak durumda olmadığını söyledi.
"GERÇEKTE ELEKTRİĞE YÜZDE 40 ZAM YAPILDI"
İstanbul Tekstil ve Hammadde İhracatçıları Birliği (İTHİB) Başkanı İsmail Gülle, sanayide kullanılan elektriğe yapılması planlanan yüzde 10'luk zammı eleştirerek, YTL'yi yüzde 30 değerlendirip, üzerine yüzde 10 zam yapmak, gerçekte elektriğe yüzde 40 zam yapmak demektir. Sanayici bu koşulları taşıyabilecek durumda değildir' dedi.
Gülle, yaptığı yazılı açıklamada, 'dört yıldır zam yapılmadığı' gerekçesiyle sanayide kullanılan elektriğe yapılması planlanan yüzde 10 zammı, ancak 4 yıl öncesi koşullara dönmek şartıyla kabul edeceklerini söyledi.
YTL'yi yüzde 30 değerlendirip, üzerine yüzde 10 zam yapmanın, gerçekte elektriğe yüzde 40 zam yapmak anlamına geldiğini ifade eden Gülle, açıklamasında şu görüşlere yer verdi: 'Sanayici bu koşulları taşıyabilecek durumda değildir. O günün kurlarıyla 8 cent'lik elektrik, zamla beraber bugünkü kurlarla 12 cent'e yaklaşmaktadır.
Türk sanayicisi ve tekstilcisi, devlet eliyle ithalatçı olmaya zorlanmaktadır. Kapanan ve rekabet edemeyen fabrikaların ve işsizlerin vebalini Türk sanayicisi taşımayacaktır.'
"HÜKÜMETİN İHRACATÇIYA TEŞEKKÜRÜ ZAM OLDU"
Ege İhracatçı Birlikleri (EİB) Başkanlar Kurulu Başkanı Mustafa Türkmenoğlu, 45 bin dolayındaki Türk ihracatçısının bu yıl gece-gündüz çalışarak, düşük kur, yüksek faiz başta olmak üzere tüm olumsuzlara karşın 107 milyar dolar ihracat yaptığını belirterek, gösterilen bu özverinin karşılığının yüzde 10'luk elektrik zammı olmadığını kaydetti.
Türkmenoğlu, ihracatçıların hükümetten maliyetlerinin aşağı çekilmesi yönünde iyileştirme beklerken, gelen elektrik zammıyla 2008 yılına ilişkin bütün şevklerinin kırıldığını bildirdi.
EİB Başkanlar Kurulu Başkanı Mustafa Türkmenoğlu yaptığı açıklamada, son günlerde basında üretimini durduran firma haberlerinin sık sık yer aldığına dikkat çekti. Yüzde 10'luk elektrik zammının makul görülemeyeceğini kaydeden Türkmenoğlu, "Türkiye'nin acil yapması gereken girdi maliyetlerini arttırıcı tedbirlerden vazgeçip, girdi maliyetlerini rakiplerimizle aynı seviyeye çekmek olmalıdır. Bu da enerji maliyetlerini düşürmek, istihdam üzerindeki kamu yüklerini azaltmakla olur" dedi.
Türkiye'nin ihracata dayalı büyüme modelini izlediğine dikkat çeken Türkmenoğlu, elektrik fiyatlarının Çin, Hindistan, İran, Brezilya, Arjantin, Rusya Federasyonu gibi ülkelerle kıyaslanmasının daha sağlıklı olacağını kaydetti.
"ELEKTRİK FİYATLARI DEMİR-ÇELİK SEKTÖRÜNÜ ÇARPTI" Ege Demir ve Demirdışı Metaller İhracatçıları Birliği Başkanı Halil Şahin de açıklamasında, Eylül 2006 tarihinde demir-çelik sektörü için belirlenen "Düz Ark Ocağı ve İndiksiyon Ocağı Tarifesi"nin kaldırılmasıyla yüzde 20 civarında enerji fiyatlarının arttığını belirtti. Şahin, yeni zamla elektrik zammının demir-çelik sektörüne etkisinin yüzde 30'a ulaştığını, sektör olarak elektrik fiyatlarından ikinci büyük darbeyi yediklerini vurguladı. Elektrik fiyatlarına yapılan zammın demir-çelik fiyatlarına ton başında 7 dolar civarında ek maliyet getirdiğini kaydeden Şahin, sözlerini şöyle sürdürdü: "Elektrik enerjisi, demir-çelik girdi maliyetleri arasında, hurdadan sonra en yüksek paya sahip. Türk lirasının değer kazanması da dikkate alındığında, demir-çelik sektöründe dolar cinsinden enerji girdi maliyetlerindeki toplam artış, yüzde 40'ın üzerine çıkıyor. Nihai ürün fiyatlarının düşüş eğilimi içerisinde olduğu ve bıçak sırtı marjlarla üretim faaliyetlerinin sürdürüldüğü bir ortamda, zamlar sektörün uluslararası piyasalardaki rekabet gücünü olumsuz yönde etkiliyor. Konutlara yönelik elektrik enerjisi fiyatlarına, sanayi kesimine kıyasla, 5 puan daha yüksek zam öngörülüyorsa da bu fark, AB ülkelerindeki bireysel tüketici ile sanayiye uygulanan elektrik enerjisi fiyatları arasındaki farkı yakalamaya yetmiyor."
"KAYIP KAÇAKLAR BİZE ÖDETİLİYOR" Ege Maden İhracatçıları Birliği Başkanı Arslan Erdinç de açıklamasında, elektrik enerjisi fiyatlarına yapılacak yüzde 10'luk zammın sıkıntılı süreçten geçen madencilik sektörüne etkisinin çok daha olumsuz olacağını savundu. Erdinç, Türkiye'de bazı bölgelerde elektrik enerjisinde yüzde 60-65'e varan kayıp-kaçakların sanayi sektörüne fatura edildiğini ve bu yanlıştan dönülmesi gerektiğini savundu.
ELEKTRİK ÜRETİCİSİ: "ZAM KAÇINILMAZDI"
Elektrik Üreticileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Önder Karaduman da, elektrik zammının kaçınılmaz olduğunu ifade ederek, "Yapılan bu zam TEDAŞ'ı ilgilendiriyor. Bir kamu şirketinin zararını kapatmak üzere yapılmış bir zam. Stok piyasada özel sektörün zaten böyle bir talebi yoktu. Neticede dışa bağımlılığın faturası bu. Biz doğal gazdaki üretim miktarımızı neredeyse yüzde 50'lere çıkardık. Bu zamlar da onun kaçınılmaz bir parçası" şeklinde konuştu.
Konutlara yönelik yüzde 15'lik zammı yapılması gereken bir işlem olarak değerlendiren ve aynı zamanda enerji verimliliğini destekleyeceğini ifade eden Karaduman, dünyada konut fiyatları ile sanayi fiyatlarının birbirine çok yakın olduğu iki ülkeden birinin Türkiye olduğunu söyledi. Karaduman, "Dolayısıyla konutlara yapılan zammı olumlu değerlendiriyorum. Bu, biraz da halkımızı enerji verimliliğine ve enerji ekonomisine itecektir" dedi.
Sanayide yüzde 10 olması öngörülen elektrik zammının ise dışa bağımlılığın getirdiği bir fatura olduğunu kaydeden Karaduman, "Bu nedenle bizim bir an önce nükleer santralleri kurup, bu kadar dışa bağımlı olmaktan kendimizi mutlaka kurtarmalıyız" diye konuştu.
ZAM, EKONOMİYİ NASIL ETKİLER?
Ata Yatırım Baş Ekonomisti Nurhan Toğuç da, elektrik zamlarının enflasyonu yüzde 0,8 ile 1 arasında etkileyebileceğini belirterek, "Bu, uzun süredir ertelenen bir zamdı. Mali disiplin uygulanacaksa, bütçenin gelirler tarafının artırılması şarttı. Dolayısıyla elektrik zamlarının yapılması gerekiyordu" görüşünü aktardı. Merkez Bankasının faz indirimlerini destekleyici bir mali disiplin uygulanacaksa bütçenin gelir tarafının artırılması gerektiğine dikkati çeken Toğuç, bunun enflasyonu artıracağının açık olduğunu, bu nedenle zor bir durum yaratacağını, ancak yine de Merkez Bankasının faiz indirimlerine devam etmesini beklediklerini söyledi. Toğuç, 2008'de yüzde 6-6,5 arasında enflasyon beklentileri bulunduğunu, bunda gıda fiyatları ile petrol fiyatlarındaki artışın etkili olduğunu kaydederek, 2008'de yüzde 5,5-6 arasında büyüme öngördüklerini, burada en fazla tüketici taleplerinin artmasını beklediklerini bildirdi.
