Şanlıurfa'da kırmızı mercimek üreticisi bu yıl beklediğini alamadı

EŞBER AYAYDIN - Türkiye'nin kırmızı mercimek üretiminin önemli bölümünün yapıldığı Şanlıurfa'da, ürünün gelişim sürecindeki bahar yağışlarının düşük olması, kuru tarım yapılan alanlarda verimi düşürdü.

Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde mart ve nisanda ürün için beklenen yağışın görülmemesi nedeniyle boy atamayan mercimekte kabuklar da dolamadı.

2019'da 1 milyon dekar alanda 91 bin ton mercimek hasat edilirken, 2020'de 750 bin dekar alandan 105 bin ton rekolte elde edildi. Kırmızı mercimeğin kentteki ekim alanları bu yıl genişleyerek 1 milyon 200 bin dekara ulaştı ancak kuraklık nedeniyle verim aynı oranda yükselemedi. Kırmızı mercimekte yıllık rekoltenin yaklaşık 110 bin ton olması bekleniyor.

Harran Üniversitesi (HRÜ) Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ali Rıza Öztürkmen, AA muhabirine, Türkiye'nin tarım alanları yönünden en zengin üçüncü kenti olan Şanlıurfa'da sulanan alanların yanında 6 milyon dekar da kuru tarımın yapıldığını söyledi.

Şanlıurfa'da 2019'dan bu yana yaklaşık 1 milyon dekar alanda kırmızı mercimek üretildiğini anlatan Öztürkmen, "Kuru tarımdaki mercimekten yağışların düşük olmasından kaynaklanan problemler nedeniyle oldukça düşük verim alındı. Çiftçimiz masraflarını kurtaramayacak düzeyde hasat yapıyor. Sulu da çok az bir kısım var, onlarda da dekara 120 ila 160 kilograma varan ortalamayla bir mercimek hasadı yapılıyor ama bu çok az." dedi.

- "Kuru tarıma adapte olan bitki çeşitlerinin tohumlarını üretmemiz şart"

Bazı üreticilerin masrafları karşılamayacağını düşündüğünden ürünü hasat etme konusunda çekincelerinin olduğunu ifade eden Öztürkmen, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Uzun yıllar ortalamasına baktığımızda mercimek verimi ilimizde bu yıl Türkiye'nin genelinde olduğu gibi oldukça düştü. Çiftçinin masrafını karşılayacak kadar bir hasat alıyoruz. Daha önceki yıllara baktığımızda Türkiye'nin yüzde 36'sını karşılayan ilimiz bu yıl mercimekte çok büyük bir verim alamayacaktır. Kuru tarımda bir an önce farklı çalışmalar yaparak, kuru tarıma adapte olan bitki çeşitlerinin tohumlarını üretmemiz şart."

- "Çiftçi borçlarının ertelenmesi gerekiyor"

Şanlıurfa Ticaret Borsası Meclis Başkanı İsa Kızıldemir de kırmızı mercimeğin önemli üretim merkezi Şanlıurfa'da bu yıl verimde düşüklük yaşandığını aktararak, bunun en önemli nedeninin yağışların azlığı olduğunu söyledi.

Mercimeğin ağırlıklı olarak kuru tarımın yapıldığı bölgelerde yetiştirildiğini aktaran Kızıldemir, "Maalesef bu yıl kırmızı mercimekte çiftçilerimiz aradıklarını bulamadılar. Kuru tarımın yapıldığı yerdeki üreticilerimiz masraflarını kurtarmıyor, saman bu yıl pahalı olduğu için çiftçiler ürünleri sırf samanı için tarladan kaldırıyor. Devletimizin çiftçiye destek olması gerekiyor, en önemlisi de çiftçi borçlarının ertelenmesi... Bu sayede çiftçi nefes almış olur. Tohum, ilaç ve gübre desteği de bu dönemde gerekli." dedi.

- "Mercimeğin bahar yağmurlarına daha fazla ihtiyacı oluyor"

Çiftçi Osman Aslan da bu yıl kuru tarım yapılan 15 dönümlük arazisine mercimek ektiğini belirtti. Verimin beklentilerinin altında kaldığını anlatan Aslan, şunları kaydetti:

"Arazimin bir kısmına mercimek, bunun yanında arpa ve buğday da ektim. Bütün ürünler bu yıl kuraklıktan etkilendi. Kuru tarımın yapıldığı tarlalarda, mercimeğin bahar yağmurlarına daha fazla ihtiyacı oluyor. Maalesef bu yıl son yağış mart ayında düştü ve az düştü. Bu nedenle mercimeğin de verimi düştü. 1'e 3 veya 4 vermesi lazımken ancak 1'e 2 verebildi. Yağış az olduğu için tarlanın bütün bölgelerindeki mercimek baklasındaki tane sayısı teke düştü, normalde 2 olması ve çok bakla tutması lazımdı ama olmadı. Tane sayısının düşmesiyle verim de düştü."