Genelde tropikal ve subtropikal bölgelerde yetişir. Dünyadaki şeker üretiminin büyük bir bölümü şeker pancarından elde edilir. En çok üretimini yapan ülkeler 2013 araştırmalarına göre Rusya, Amerika Birleşik Devletleri ve Fransa'dır. Türkiye ise 5. sırada gelir. Ülkemizde en fazla üretim İç Anadolu Bölgesi'nde yapılır. Şeker pancarı kullanılarak elde edilen diğer ürünler ise kağıt hamuru ve pekmezdir.
Miktar: 1 adet
Kalori (kcal): 35
Yağ (g): 0
Karbonhidrat (g): 8
Protein (g): 1
Şeker pancarı, A ve C vitaminleri ile, kalsiyum, çinko, demir, sodyum, magnezyum, lif, folat ve potasyum gibi birçok mineral ve bileşen içerir. Çoğunluk tarafından sadece şeker üretimi için kullanıldığı düşünülen şeker pancarı, sağlık açısından da oldukça faydalıdır. Hatta Time Dergisi tarafından en sağlıklı 50 besin listesine dahil edilmiştir.
Çeşitli araştırmalar şeker pancarının, içerisindeki lifler sayesinde kötü kolesterol (LDL) düzeylerini azalttığını ve iyi kolesterol (HDL) düzeylerini artırdığını ortaya çıkarmıştır. Aynı zamanda betainin varlığı kan damarları için zararlı olabilen homosistein seviyelerini düşürür. Düzenli olarak pancar tüketerek kardiyovasküler hastalıklar önlenebilir, kalp krizi ve inme riski azaltılabilir.
İzlanda’da yapılan bir araştırmaya göre şeker pancarındaki lifler hiperglisemiyi azaltıyor. İngiltere’de yapılan bir başka araştırmaya göre, pancar suyunun tüketimi postprandiyal (yemek sonrası) glisemiyi baskılıyor. Aynı zamanda kan dolaşımını da artırıyor. Yani şeker pancarı şeker hastalığına iyi gelir mi sorusunun cevabı için şöyle diyebiliriz; şeker hastalarının şeker pancarı tüketmesinde bir sakınca yoktur ancak yine de tüketmeden önce doktorlarına danışmaları daha sağlıklı olur.
Hamilelikte şeker pancarının faydaları araştırmalarla desteklenmiştir. Şeker pancarı bol miktarda folat içerdiğinden hamile kadınlar için iyi bir besin kaynağıdır çünkü bebeğin omurga ve beyin gelişimine yardımcı olur. Folat eksikliği, nöral tüp defektleri denilen çeşitli anomalilere yol açabilir. Ancak tüketirken aşırıya kaçılmamalıdır.
Bolca lif içerdiği için sindirim sisteminin sorunsuz bir şekilde çalışmasına yardımcı olur. Mide ağrılarını ve kramplarını rahatlatır, iştah açıcı özelliğe sahiptir. Bağırsak hareketlerini düzenleyerek kabızlığı önler. Ayrıca düzenli şeker pancarı tüketimi kanı temizler ve kalitesini artırır. Ancak yüksek oranda lif içerdiği için aşırı miktarda tüketilmemesi gerekir.
Uzun süreli ve düzenli yapılan spor faaliyetleri için enerji sağlayan karbonhidrat, şeker pancarının içerisinde önemli miktarda bulunur. Karbonhidrat, enerji metabolizmasının doğal yapı taşıdır ve diğer pek çok karbonhidrat ağırlıklı gıdanın olumsuz yan etkileri şeker pancarında bulunmaz. Ayrıca bilim insanları pancardaki nitratın, kan akışının, hücre sinyallerinin ve hormonların iyileştirilmesine yardımcı olduğunu düşünüyorlar. Bu etkilerin tamamının enerji düzeylerini artırmada önemli rolleri bulunuyor.
Şeker pancarı, detoks özelliğiyle kanser hücrelerinin gelişimini önler, bilhassa da kolon kanserinin önlenmesi için güçlü bir besindir. Kimyasal önleyici özelliklerine ek olarak içeriğindeki betanin maddesi ile birlikte kanser hücrelerinin çoğalmasını önemli ölçüde engeller. Ayrıca yapılan araştırmalarda pancar özünün göğüs ve prostat kanserini önleme potansiyeline sahip olduğu da görülmüştür. Şeker pancarı yaprağının faydaları arasında ise lösemiyi önlemede sağladığı yardımlar yer alır.
Pancarda bulunan beta-karoten, genelde ileri yaşlarda ortaya çıkan makula dejenerasyonu (sarı nokta hastalığı) ve katarakt oluşumunu azaltmada veya yavaşlatmada yardımcı olur. Beta-karoten, antioksidan özelliklere sahip ve serbest radikallerin zararlı etkilerine karşı gözleri koruyan, A vitamininin güçlü bir formudur.
Şeker pancarını tüketme konusunda çok fazla bir seçenek yoktur. Haşlayarak veya fırında pişirilerek tüketilebilir. Haşlayarak yemek isterseniz, zeytinyağlı yemeğini yapabilirsiniz. Dilerseniz yanına havuç, bezelye gibi sebzeler de koyabilirsiniz. Ancak yemeğinizin tadı şeker pancarından ötürü tatlımsı olacaktır. Fırında yapmak isterseniz de 2 adet şeker pancarını alüminyum folyoya sararak yaklaşık 1 saat pişirmeniz yeterli. Sert bir yapısı olduğu için geç pişebilir. Bu yüzden doğradıktan sonra fırına alabilirsiniz. Pancar yaprağını ise çiğ olarak salatalarınızı tatlandırmak amacıyla kullanabilirsiniz. Şeker pancarıyla yapabileceğiniz bir yemek tarifi ise şöyle:
Kimi bölgelerimizde ise bitkinin yaprakları zeytinyağlı sarma yapmak için de kullanılır. Pekmez formu da ülkemizde kış aylarında sıklıkla tercih edilmektedir.