Türkiye’de ilk şeker üretimi girişimlerinin başlangıcı Osmanlı İmparatorluğu’na kadar uzanmaktadır. Ancak buna rağmen ilk şeker fabrikasının faaliyete geçmesi 1926’yı bulur. Günümüzde şeker tüketiminin tüm dünya ortalaması kişi başına 24 kg’dır.
Sanayileşmiş ülkelerde ise kişi başına düşen yıllık şeker tüketimi ortalama 33 kg’dır. Şeker tüketimi konusunda çok önemli bir ayrıntının altını çizmek gerek.
Sağlıklı şeker, meyve ve süt gibi besinlerde bulunan fruktoz ve laktozdur. İşlenmiş, yani yapay şeker ve tatlandırıcı şuruplar sağlık açısından pek masum değildir.
Şekerin zararları hakkında pek çok şey duymuşsunuzdur. Peki, kilo almanın öncelikli nedeni olarak görülen şekerin sağlık açısından herhangi bir faydası var mı? Aşırıya kaçılmadığı sürece elbette var.
Besleyici mineraller içeren doğal şeker vücuda hızlıca enerji vererek beyin fonksiyonlarının sorunsuz şekilde çalışmasını sağlar. Dilerseniz depresyona karşı dahi olumlu etkiler gösteren şekerin faydalarına daha yakından bakalım:
Agzımız tatlansın: Çilekli Yaz Pudingi
1. Enerji Kaynağı
Şeker harika bir anlık enerji kaynağıdır. Şeker vücuda alındığı anda çok kısa bir süre içinde şekerin en temel formu olan glikoza dönüştürülür. Glikoz vücut hücreleri tarafından absorbe edilerek enerji kaynağı olarak kullanılır.
Eğer çok yorucu bir gün geçirdiyseniz ve yemek hazırlayacak kadar bile enerjiniz yoksa sizi kendinize getirecek şey 1 adet küp şekerden başka bir şey değildir.
2. Düşük Tansiyon
Eğer düşük tansiyon probleminiz varsa yanınızda mutlaka küp şeker taşımalısınız. Çünkü şeker tüketmek anında kan basıncınızı yükseltir. Özellikle bir anda kendinizi bayılacak kadar kötü hissediyorsanız ya da aniden gözünüz kararıyorsa böyle anlarda yapacağınız ilk şey ağzınıza bir parça şeker atmak olmalıdır.
3. İnsülin
Alınan toplam kalori miktarı beslenme için önemli bir konu olsa da kalori faktörü beslenmenin değerlendirilmesinde tek başına yeterli bir ölçüt değildir. Her besin maddesi tüketildikten sonra farklı bir his uyandırır. Bu da doğrudan günde kaç öğün yediğimizi etkiler.
Fruktoz, glikozla karşılaştırıldığında kesinlikle daha faydalı bir şeker türüdür. Çünkü fruktozun kana karıştığı anda karaciğere gönderdiği sinyaller, kandaki şeker miktarı ve insülini çok küçük miktarlarda arttırır.
Eğer yüksek şeker probleminiz varsa glikoz yerine fruktoz içeren besinler tüketmeniz size çok büyük faydalar sağlar. Tükettiğiniz besinler fruktoz içeriyorsa kana düzenli olarak insülin gönderilir. Bu da siz enerji harcarken dahi kandaki insülin miktarının artmasını sağlar. Ancak maalesef bu durum sizin sık sık acıkmanıza neden olur.
Fruktoz, leptin hormonunu etkilediğinden tam bir tokluk hissi yaşamazsınız. Eğer gün içinde bir anda açlıktan bayılacak gibi hissediyorsanız glisemik indeks değerlerinizi ölçtürmeli ve sık sık yemek yemekten vazgeçmelisiniz.
4. Besin Maddeleri ve Mineraller
Şeker, şeker pancarı ya da şeker kamışından elde edildiği için içeriğinde doğal besin maddeleri ve mineraller bulunur. Doğal şekerin yapısında bulunan fosfor, kalsiyum, demir, magnezyum ve potasyum gibi önemli mineraller rafine edilmiş şekerde doğal şekere kıyasla çok daha az miktarda bulunur.
Bu sebeple, meyve sebze tüketerek alacağınız şeker en sağlıklısıdır. İşlenmemiş şeker tükettiğinizde, enerji olarak kullanılmayan fazla şeker yağa dönüştürülerek depolandığından kilo almanıza neden olur. Bu nedenle şekeri rafine olarak değil, meyve ve sebze tüketerek doğal yollarla almaya özen gösterin.
5. Beyin Fonksiyonları
Beynimiz de en az fiziksel aktivitelerde harcadığımız kadar enerjiye ihtiyaç duyan bir organdır. Şeker, beyin fonksiyonlarının düzgün bir biçimde çalışmasını sağlayan en önemli besin maddelerinden biridir.
Ancak fazla miktarda tüketilen şeker, beyin fonksiyonlarını desteklemenin aksine beyni olumsuz yönde etkileyecektir. Fazla şeker tüketimi size enerji değil, ağırlık ve uyuşukluk hissi verir. Bu sebeple tükettiğiniz şeker miktarı konusunda çok dikkatli olmalısınız.
6. Depresyon
Şeker anlık bir depresyon tedavisidir. Bu da çikolata yediğimizde neden daha mutlu hissettiğimizi açıklıyor aslında. Şeker kandaki endorfin düzeyini yükselterek kendimizi daha iyi hissetmemizi sağlar. Ancak şekerin verdiği bu iyi his geçicidir. Kısa bir süre sonra endorfin kandaki normal düzeyine döner.
Bu yüzden sık sık tatlı besinler almak bir tür bağımlılığa dönüşebilir. Tabi, aşırı şeker tüketimi de yine kilo almanıza neden olur. Bu yüzden depresyon anlarında bile çikolata gibi şekerli gıdalar tüketmek konusunda kendinize kısıtlamalar koymak sizin için en doğrusu olacaktır.
Şekerin faydalarından bahsettikten sonra beslenme düzeniniz içinde kullandığınız şeker miktarını bir anda arttırmamanızı öneriyoruz. Bunun yerine yulaf ezmesi, tam tahıllı ekmek, kahverengi pirinç, tatlı patates gibi besin maddeleri ve meyve tüketmek vücudunuza şekerin en sağlıklı halini almak demektir. Son olarak tatlandırıcıların rafine şekerden daha tehlikeli olabileceğini hatırlatalım. Bir besin maddesi ne kadar çok işlenmişse o kadar fazla kalori demektir.
Besin Değerleri:
100 gr. 1 Porsiyon (Orta) Karbonhidrat (g): 89 44.4 Protein (g): 0 0 Yağ (g): 0 0 Lif (g): 0 0 Kolesterol (mg): 0 0 Sodyum (mg): 0 0 Potasyum (mg): 4 2 Kalsiyum: 2 1 Vitamin A: 0 0 Vitamin C: 0 0 Demir: 1 0.3