Serada Ürün Kalmadı, Ramazan Öncesi Domates Tırmanışa Geçti

Tarla gecikip seradaki ürün de erken bitince Ramazan öncesi domates yeniden tırmanışa geçti. Ramazan öncesi fiyatların daha da ucuzlaması beklenirken tarım bölgelerinde sıcakların erken başlaması serada mahsülün erken tükenmesine yol açtı. Bu durum ürün bulunamayan bazı bölgelerde hallerin erken kapanmasına neden olurken, birkaçı dışında Demre Toptancı Hali'nde bütün esnaf kepenk kapattı. Antalya'nın Kumluca ve Finike ilçelerindeki halciler ise talebin olduğunu, ancak ürünün az bulunduğunu söylüyor.

Sofraların vazgeçilmezi domates Antalya bölgesinde yeniden tırmanışa geçti. Ramazan öncesi yaşanan bu gelişme tüketiciyi endişelendirirken serada mahsülü bulunan üreticinin yüzünü güldürdü. Birkaç hafta içerisinde domates 2 liralık bir artış göstererek halde 3 lira dolaylarına yükseldi. Tarla ürünlerinin gecikmesi fiyatların yerinden oynamasına neden oldu. Temmuz ortalarında devreye girmesi beklenen yayla domatesi ise kimi yetkililere göre fiyatları pek de etkilemeyecek, kimilerine göre de 1 ile 1,5 lira düzeylerine geriletecek. Yurt içi ve yurt dışına mal gönderecek mahsül bulamayan haller ise erken tatile girdi.

Haziran ayına 50 kuruş ile giren domates fiyatları yeniden yükselişe geçti. Şu an halde 2,8 lirayı gören domates fiyatları yükselmeye devam ediyor. Domates liginde kokteyl ise aya 40 kuruş ile girerken şimdi 1 lira oldu. Çeri 1 lira iken 1,5 lira seviyelerine çıktı. Fiyatı yükselenlerden bir diğeri de oval domates oldu. 50 kuruş seviyelerinden artış gören oval, Kumluca Toptancı halinde 1 liradan alıcı buldu. Çarliston ve sivri biber 1 lira iken 1,2 lira seviyelerine çıktı. Geçen yıl bu dönemlerde domates fiyatları halde 40 ile 65 kuruş aralarında alıcı buluyordu.

Yetkililer fiyat farklılığının bu yıl yaşanan ara boşluktan kaynaklandığını belirtti. Mayısta fiyatların düşüş göstermesi ve haziranda ise havaların sıcak geçmesi buna en büyük etken olarak gösterildi. Bu durum serada ürünün daha çabuk tükenmesine etki yaptı. Haldeki artışın henüz pazarlara yansımadığı görülüyor. Bu durumun 2 -3 yıl önce yine yaşandığını belirten pazarcılar yaşanan ürün boşluğundan serasını geç dikenlerin yararlandığını belirtti.

Pazarcı esnafı, semt pazarlarında meyve sebze fiyatlarını şöyle açıkladı: “Kavun 1,5 lira, salatalık 1 lira, Napolyon kiraz 4 lira, üzüm 5 lira, erik 2,5, barbunya ile fasulye 3 lira. Yayla biberi 2,5 lira, kayısı 2,5 lira, domates 2 lira. Kırmızı biber 1,5, muz 3,5 lira, yeşil elma 2,5 lira, maydanoz ve marul 1 lira, çilek 3 lira, mantar 6 lira, patlıcan ile şeftalinin kilosu da 3 lira. Meyvelerin en pahalısı ise 5 lira ile ballı incir.”

Seralarda ürün kalmadığını belirten Demre Yaş Sebze ve Meyve Komisyoncuları Derneği Başkanı Fahri Duran’a göre nisan ayının olması gerektiğinden fazla sıcak, mayıs ayının da soğuk geçmesi serada ürünü erken bitirdi. Mayıs ayının soğuk geçmesi tarla ürününü de olumsuz etkilediğini dile getiren Duran, “Hal böyle olunca serada ürün beklenenden erken bitti. Tarlada da ürün geç kalınca boşluk oluştu. Bu sefer de fiyatlar yükseldi. Halde domates 2,5 – 3 lirayı buldu. Demre hali kapandı. Birkaç kişi dışında açık olan hal esnafı kalmadı.” diye konuştu.
3 lira seviyelerine tırmanan domatesin yayla ürünlerinin de devreye girmesiyle bir nebze olsun düşeceği tahmininde bulunan Duran, Ramazan ayında domates fiyatlarının 1 ile 1,5 lira seviyelerine gerileyebileceğini savundu.

Seraların yüzde 80’de ürün kalmadığını dile getiren Finike Ziraat Odası Başkanı Halil Sarıçobanoğlu, “Sezon tamamlandı sayılır. Artık yaylaya bakacağız. Seraların yüzde 80’inde ürün yok. Yayla ise temmuz 15 gibi devreye girer. O zamana kadar elinde malı bulunanlar biraz şanslı. Geç dikenler iyi kazanır.” diye konuştu.

Yayladaki sera mahsüllerinin yakında devreye gireceğini ifade eden Oda Başkanı Sarıçobanoğlu'na göre yayla ürünleri çıksa da fiyatlar değişmeyecek. Ürün fiyatlarının böyle devam edeceği görüşünü savunan Çobanoğlu, “Elmalı’da tarladan önce seralar var. Onların çıkması bekleniyor. Aşağıda ürün yok denecek kadar azaldı. Yayla ürünlerinin fiyatları düşüreceğini sanmıyorum. Ara boşluk yaşandı onun için fiyatlar yükseldi.” dedi.

Yaylada mahsülün henüz çıkmadığını belirtenlerden birisi de Sahilkent Sebze ve Meyve Komisyoncuları Derneği (SAK-KOM-DER) Başkanı Şükrü Açıkyürek. Açıkyürek, 10-15 güne kadar seralarda ürün kalmayacağını ifade etti. Kaliteli domateslerin 2,5 liraya alıcı bulduğunu ifade eden SAK-KOM-DER Başkanı Açıkyürek, “Sera işi 10-15 güne kapanıyor. Talep var mal az. Şu an Kumluca üzerindeki köylerden ürün geliyor. Domatese, bibere, patlıcana talep iyi. Beşinci ayda domates 40 kuruştu. Yedinci ayda hava sıcak gitti. Domateste boşluk çıktı, o nedenle para ediyor.” diye belirtti.

BİRKAÇ YIL ÖNCEDE BÖYLE BİR BOŞLUK YAŞANMIŞTI

Kumluca ve Finike’de 12 yıldır pazar esnaflığı yapan Ali Turan pazarda meyve sebze fiyatlarının normal olduğunu ifade etti. Yayla mahsüllerinin geciktiğini dile getiren Turan, “Bazı mahsüller yaylada çıktı ve şu an pazarlarda satılıyor. Ama domates gibi sofraların vazgeçilmezi sebzeler daha çıkmadı. Pazarda domates fiyatları 1,5 – 2 lira seviyelerinde satılıyor. Halde domates 2,8 liraya kadar çıkmış. Bunu bilmiyordum. Biz şu an pazarda tüketiciye 1,5 liradan satıyoruz. 2-3 yıl önce de böyle bir boşluk yaşanmış fiyatlar beklentilerin üstünde olmuştu. Kaş taraflarından domates buldum ve getirip pazarda sattım. İyi kazanç sağlamıştım.” diye konuştu.