Sessizliğin Sesi projesi ile engelliler için tercüman yetiştirilecek

Türkiye’de sınırlı sayıda bulunan işaret dili tercümanı Adana’da hazırlanan bir proje çerçevesinde yetiştirilecek. Konuşma ve işitme engellilere yönelik hizmet veren işaret dili tercümanları özellikle kurum ve kuruluşlarda ‘iletişim’ kurma sırasında büyük eksiklik hissediyor. Kulağım Olur Musun İşitme Engelliler ve Aileler Derneği Başkanı Hasan Çalıkuşu tarafında hazırlanan “Sessizliğin Sesi” isimli proje ile bu soruna bir nebze de olsa çözüm bulunması amaçlanıyor. Çukurova Kalkınma Ajansı (ÇKA) da projeye 68 bin 392 lira hibe desteği verdi. Projenin finansmanı iştirakçi firmaların da katkısıyla 181 bin lirayı bulacak. Projenin ilk aşamasında 15’i bayan toplam 30 işitme engelliye işaret dili eğitmeni formasyonu verilecek. İkinci etapta ise işitme engellilerinin dilini konuşan 30 aile bireyi işaret dili tercümanlığı eğitimi alacak. Bir yılda tamamlanması planlanan eğitimin sonunda kursiyerlere “işaret dili tercümanlığı ve eğitmenliği” sertifikası sunulacak.
Mezunlar öğrendiklerini internet ve başka araçlarla Adana’daki 14 bin işitme ve konuşma engelliyle paylaşacak. Proje ortaklarından Bossa Fabrikası ise katılımcılara “sosyalleşme, özgüven, iletişim becerileri, hakları, iş arama teknikleri, stres yönetimi” gibi konularda kişisel gelişim hizmeti sağlayacak. Kulağım Olur Musun İşitme Engelliler ve Aileler Derneği Başkanı Hasan Çalıkuşu, örnek bir sosyal proje hazırladıklarını söyledi.
3.5 milyon işitme ve konuşma engelinin yaşadığı Türkiye’de işaret dilini SHÇEK’e bağlı kurumlarda az sayıdaki kişinin ve bazı korsan kişilerin bildiğini anlatan Çalıkuşu, “Tercümanlar her göreve gitmiyor. Özellikle sağlık sektöründe işaret dili tercümanı sıkıntısı var. Adliyede aynı sorun mevcut. Örneğin, Adana’da bir tek işaret dili tercümanı var. Tek olunca taleplere yetişemiyor.” dedi.
Altyapısını oluşturdukları merkezde haftada 5 gün 40 saat bu eğitimlerin verileceğini ifade eden Çalıkuşu, burada bir Türkçe, bir kişisel gelişim uzmanı, bir insan kaynakları uzmanı ve bir işaret dili eğitmeni ve diğer yardımcı ekiplerin görev alacağını kaydetti. Akıllı yazı tahtaları ve diğer görsel araçlarla interaktif eğitimlerin verileceğini hatırlatan Çalıkuşu, “Ülkemizde işaret dilinde de lehçe farklılıkları söz konusu. Proje kapsamındaki kursiyerleri gezilerle başka illerdeki işitme engellilerle buluşturacağız. Bu eğitimlerle ortak bir işaret dilinin oluşmasını hedefliyoruz.” şeklinde konuştu. Adana'da Türk işaret dili eğitmeni ve tercümanı havuzunu oluşturmak istediklerine işaret eden Çalıkuşu, 60 kursiyerin 1 yılın sonunda ihtiyaç duyulan yerlerde çalışacağını anlattı.
Türk İşaret dilinin doğru kullanılması ve kullanılırlığını yaygınlaştırmanın önemi üzerinde duran Çalıkuşu, işitme engellilerinin sosyal hayata katımını sağlayarak, onların yaşam kalitelerini artırmayı amaçladıklarını belirtti.
Hazırlayacakları web sitesi aracılığıyla işverenlerle iş arayanların bir araya getireceklerini aktaran Hasan Çalıkuşu şöyle devam etti: “Ülke genelinde 24 Türk işaret dili tercümanı ve 9 işaret dili eğitmeni mevcuttur. Halbuki AB uyum yasalarına göre tüm kamu kurum ve kuruluşları işitme engelliler ile iletişim için tercüman bulundurmak zorunda. Ama bu eğitimi veren lise veya üniversite bulunmuyor. Türkiye Özürlüler Araştırması rapor sonuçlarına göre işitme engelli bireylerin yüzde 1.8 ise mesleki eğitim hizmetlerinden faydalanabilmekte. İşitme engellilerden yüzde 18.2' si çalışamaz durumdayken ancak yüzde 18.3'ü çalışma imkanı bulmuştur. Bir başka deyişle, her 10 işitme engelliden 8'i iş görme imkanına sahip. Fakat mevcut sorunlar nedeniyle iş yaşamına girmeleri kısıtlanmıştır.