SETA raporu - HDP Meclis araştırması istedi, önerge reddedildi

Halkların Demokratik Partisi (HDP), Ankara merkezli düşünce kuruluşu Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı'nın (SETA) "Uluslararası Medya Kuruluşlarının Türkiye Uzantıları" adlı raporu ile ilgili TBMM'ye araştırma önergesi sundu, önerge AKP ve MHP'nin oylarıyla reddedildi.

HDP Batman Milletvekili Ayşe Acar Başaran tarafından TBMM'ye sunulan araştırma önergesinde, SETA'nın "gazetecileri, uluslararası basın organlarını ve Halkların Demokratik Partisi'ni hedef gösteren ve itham eden söylemlerinin araştırılması amacıyla" önergenin verildiği belirtildi.

Önergenin gerekçesinde, "SETA, mevzubahis raporda, BBC Türkçe'nin 2015-2016 yılları içerisinde uygulanan sokağa çıkma yasakları sırasında, HDP'li milletvekilleri ile röportaj yapmalarına ilişkin "Her ne kadar HDP'li milletvekillerinin (...) yalan ve spekülatif haberler aktardıkları defalarca kanıtlanmış olsa da BBC Türkçe HDP milletvekillerine güvenilir haber kaynağı muamelesi yapmıştır" diyerek partimiz milletvekillerini itham etmiştir" ifadeleri yer aldı.

Önergenin gerekçesinde, SETA'nın bu rapor aracılığıyla yargılanması devam eden eski HDP Eş Başkanı Selahattin Demirtaş hakkında "algı oluşturmaya çalıştığı" da belirtildi.

Önergede, "SETA'nın bütçesini oluşturan kaynaklara dair herhangi bir bilginin, vakfın resmî sitesinde bulunmaması kamuoyunda şüphelere yol açmıştır" denildi ve vakfın bütçesinin kaynağına ilişkin herhangi bir bilgi bulunmadığı belirtildi.

https://twitter.com/HDPgenelmerkezi/status/1148658671280435200

HDP ve CHP'den SETA raporuna tepki

HDP Eş Genel Başkanı Sezai Temelli'nin, Salı günü partisinin TBMM'deki grup toplantısında değindiği konular arasında, SETA raporu da vardı.

Temelli, bu konuda şunları söyledi:

"SETA Vakfı'nın araştırmasının başlığı bile kendisini ifade ediyor. 'Uzantı' sözcüğüyle aslında bir tanımı gerçekleştirmiş oluyor. Fişleme peşinde. Gazetecileri suçluyorlar. Gazeteciler birer 'uzantı.' Saçma sapan raporlarla hedef gösteriyorlar gazetecileri. 90'larda bu işi karargahlar yapıyordu, şimdi bu işi araştırma kurumları yapıyor. Bizi de ihmal etmiyorlar, rapora HDP'yi de sıkıştırmışlar. HDP hakkında haber yapmak neredeyse suç kabul edilecek. Gazetecilerin HDP ile ilgili yaptığı haberler suç değil, suç sizin gazetecileri cezaevine göndermeniz."

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu da partisinin TBMM'deki grup toplantısında yaptığı konuşmada, "SETA bir rapor yayınladı. 'Uluslararası Medya Kuruluşlarının Türkiye Uzantıları'. Ne demek bu? Bu rapor medya tarihimizin yüz karalarından biridir. Çünkü gazetecilerin fişlenmesini öngörüyor. Doğru haberi iktidarın önünde diz çökenlerden mi alacağız yoksa bağımsız gazetecilerden mi alacağız?" dedi.

"Bu rapor, yüzde 99,9 sarayın talimatıyla hazırlandı" diyen Kılıçdaroğlu, "Bu gazeteciler kendi gazetelerinde niye çalışamadı? Neden atıldı kendi gazetelerinden? Bunları araştırmadılar... SETA iktidarın borazanlığını yapan, iktidardan beslenen, oradan para alan bir kuruluştur" ifadelerini kullandı.

Kılıçdaroğlu sözlerini, "Bütün baskılara ragmen kalemini satmayan gazetecileri biliyorum, onların önünde şapkamızı çıkarıyoruz. Bunlar arasında CHP'yi eleştirenler de vardır" şeklinde sürdürdü.

Gazeteci örgütlerinden ortak açıklama: SETA'nın gazetecileri fişlemesi suçtur

Türkiye Gazeteciler Cemiyeti, PEN Türkiye, Türkiye Gazeteciler Sendikası, DİSK Basın İş, Türkiye Yazarlar Sendikası, Türkiye Yayıncılar Birliği, Haber Sen ve Çağdaş Gazeteciler Derneği temsilcileri Salı günü bir basın toplantısı düzenledi.

SETA tarafından yayınlanan raporu "basın tarihi açısından kara bir leke" olarak niteleyen TGC Genel Sekreteri Sibel Güneş, bu raporla "150 gazetecinin can güvenliği tehlikeye atılmıştır" dedi.

TGS suç duyurusunda bulundu

Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) SETA'nın raporuyla ilgili olarak Pazartesi günü Çağlayan'daki İstanbul Adliyesi'nde "halkı kin ve düşmanlığa tahrik" ve "kişisel verilerin kaydedilmesi" suçlarından işlem yapılması talebiyle suç duyurusunda bulunmuştu.

İstanbul Nöbetçi Cumhuriyet Başsavcılığı'na verilen dilekçede, "raporda imzası bulunan İsmail Çağlar, Kevser Hülya Akdemir ve Seca Toker hakkında soruşturma başlatılarak soruşturma neticesinde kamu davası açılması" istendi.

• SETA raporu üzerine BBC'nin açıklaması: Gazetecilerin 'fişlenmesi' kesinlikle kabul edilemez
• SETA raporu - BBC Türkçe Editörü Murat Nişancıoğlu: BBC ilkelerine göre, hiçbir siyasi baskıya maruz kalmadan gazetecilik yapıyoruz
• SETA Vakfı 'andıç' tepkilerine yanıt verdi: Maksatlı bir suçlama

Raporda neler var?

SETA Vakfı'nın Toplum ve Medya Araştırmaları Direktörü İsmail Çağlar ile birlikte iki araştırma asistanı tarafından hazırlanan rapor; BBC Türkçe, Deutsche Welle Türkçe, Voice of America (Amerika'nın Sesi) Türkçe, Sputnik Türkiye, Euronews Türkiye, CRI Türk ve Independent Türkçe'yi içeriyor. CRI Türk dışındaki yayın kuruluşları genelde mevcut hükümet aleyhine taraflı yayın yapmakla suçlanıyor.

202 sayfalık raporda ayrıca bu kuruluşlarda çalışan gazetecilerin isimlerine, mesleki geçmişlerine, bazı haberlerine, sosyal medya hesaplarındaki bazı paylaşımlarına "fişleme yapılarak" yer veriliyor.

Raporda, bu medya kuruluşlarının önemli bazı gelişmelerle ilgili son birkaç yılda yaptığı haberlerden bazıları seçilerek "Mevcut hükümet karşıtı bir haber dilinin benimsendiği görülmüştür. Bu haberlerin kaynağını ise çoğu zaman basın özgürlüğü, demokrasi, ekonomik kriz, siyasal otoriterleşme gibi alanlara yönelik eleştiriler oluşturmaktadır" deniliyor.