SETBİR: İthal Ette Vergi Oranının Yükseltilmesi Doğru, Ama Yeterli Değil

Bakanlar Kurulu kararıyla et ithalatında gümrük vergisi yüzde 75'ten yüzde 100'e yükseltildi. Alınan kararlarla yerli üretim kırmızı et maliyetleri ile ithal kırmızı et maliyetlerinin eşitlendiğini bildiren Türkiye Süt, Et, Gıda Sanayicileri ve Üreticileri Birliği (SETBİR), “Bundan sonra yerli üretici zarar etmeyecektir. Alınmış olan gümrük vergisi artış oranları kararı çok yerinde bir karar, ama yeterli değildir.” dedi.

Türkiye Süt, Et, Gıda Sanayicileri ve Üreticileri Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Murat Yörük, Resmi Gazete’de yayınlanan canlı hayvan ve karkas et gümrük vergisi oran değişiklikleri ile ilgili yazılı bir açıklama yaptı. Et sektörünün yaklaşık yüzde 35 oranında ithalat bağımlılığı olan bir sektör olduğu belirtilen açıklamada, “Bu bağımlılığı ortadan kaldırıp sektörün gelişmesi ve piyasanın güçlenmesi yönünde önemli bir adım olacaktır. Sektörün gelişmesi için iç piyasadaki besicinin kar etmesi gerekmektedir.” denildi.

Besicilerin kar edememesi durumunda üretimde aksaklıklar yaşandığı ve ithalata bağımlılığın daha da arttığı vurgulanan açıklamada şu ifadelere yer verildi: “Alınmış olan canlı hayvan ithalatındaki yüzde 40 ve karkas et ithalatındaki yüzde 100 gümrük vergisi oranı kararları doğrudur. İthal et ve yerli üretim kırmızı et maliyetleri bugün itibariyle eşitlenmiştir. Yüzde 30 gümrük vergisi ile gelen ithal canlı hayvan maliyetleri 15–15,5 TL/kg iken yüzde 40 gümrük vergisi ile gelen canlı hayvan maliyeti bugünkü euro kurlarına ve farklı ülkelere göre 16,0–16,5 TL/kg olmuştur. Yüzde 100 gümrük vergisi ile gelen karkas et maliyeti 16,1 TL/kg olmuştur. Yerli besi hayvanı maliyeti ise 15,91 TL/kg’dır.”

Alınan gümrük vergisi artış oranları kararının çok yerinde bir karar olduğunu, ancak yeterli olmadığı kaydedilen açıklamada, “Piyasa, karkas ette yüzde 100 vergi oranı ile ancak korunabilmektedir. Dünya piyasalarına göre ülkemizde yüzde 100 daha pahalı et üretimi gerçekleştirilmektedir. Kasaplık hayvan maliyetleri ise dünya fiyatlarına göre yüzde 40 daha pahalıdır. Şu anda AB’de ortalama (R3 kalite) karkas et fiyatı 3,88 euro/kg, yani yaklaşık 9 TL’dir. Bizde ise yaklaşık 17 TL’dır. AB’de dört haftalık buzağı 500 TL iken, ülkemizde buzağı fiyatı 1000 TL’dir.”

Et üretiminde maliyetlerin düşürülmesi gerektiğini belirten SETBİR, alınacak önlemleri şu şekilde sıraladı: “Kırmızı et üretim maliyetinin mutlaka düşürülmesi gerekir. Bunun için öncelikle yem maliyetlerinin düşürülmesi gerekir. Etin fiyatı piyasada artacaktır. Ancak bu artış zaten maliyetlerin altında satış yapan yerli besicinin üretimine devam etmesi için gerekliydi. Amaç maliyetleri düşürerek daha ucuz üretim yapabilmek olmalıdır. Uzun vadede etçi ırkların geliştirilmesi, et ürünlerinde KDV’nin yüzde 1’e indirilmesi, yem maliyetlerinin düşürülmesi, yem KDV oranlarının yüzde 1’e indirilmesi ve buzağı fiyatlarının düşürülmesi gerekmektedir.