Sezer'den kısmi veto
Ankara (AA)- Ankara - Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, 5489 sayılı "Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu"nu, bazı maddelerinin bir
kez daha görüşülmesi için, TBMM'ye iade etti.
Cumhurbaşkanlığı Basın Merkezi'nden yapılan açıklamaya göre, Cumhurbaşkanı Sezer tarafından yayımlanması uygun bulunmayan, 5489 sayılı "Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu", 3, 28, 29, 31, 40, 46, 55, 63, 80, 82, geçici 1, geçici 2, geçici 4, geçici 6 ve geçici 9. maddelerinin bir kez daha görüşülmesi için, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı'na geri gönderildi.
Sezer, iade gerekçesinde, sosyal güvenliği salt aktüeryal denge olgusu düşüncesiyle oluşturmanın, "sosyal devlet ilkesini savsaklamak anlamına geleceğini" ve Anayasa'nın 2. maddesiyle bağdaşmadığını belirtti.
Sosyal devlette sosyal güvenlik sisteminin, yalnızca aktüeryal hesaba dayanan bir düzenek olarak oluşturulamayacağını kaydeden Sezer, "Sosyal güvenliği salt aktüeryal denge olgusu düşüncesiyle oluşturmak, 'sosyal devlet' ilkesini savsaklamak anlamına gelir ki, bunu, Anayasa'nın 2. maddesiyle bağdaştırmak olanaksızdır" dedi.
Sezer, Anayasa'nın 60. maddesinde, sosyal güvenliğin, bireyler yönünden "hak", devlet yönünden "ödev" olarak öngörüldüğünü kaydederek, Anayasa koyucunun, devleti yalnızca sosyal güvenliği sağlayacak önlemleri almak ve gerekli örgütü kurmakla görevlendirmediğini, aynı zamanda bunu devletin yükümlülüğü olarak gördüğünü ifade etti.
Anayasa'nın 5. maddesi hükmünü anımsatan Sezer, şunları kaydetti: "Sosyal güvenlik, geliri ne olursa olsun bireylere belirli sosyal riskler karşısında ekonomik güvence sağlanmasını, onun kimi zararlara uğrama olasılığına karşı korunmasını, sosyal zararların tehlikeleri karşısında bireyin ekonomik yönden güçlü kılınmasını gerektirmektedir.
Çağdaş toplumlarda bu niteliği ile sosyal güvenliğin sağlanması, bireylerin geleceklerini güvence altına almaya, mutluluğunu, huzurunu ve gönencini sağlamaya yönelik etkinliklerin en önemlilerinden biri olarak kabul edilmektedir."
Cumhurbaşkanı Sezer Anayasa'nın 65. maddesinde, devletin, sosyal ve ekonomik alanlarda Anayasa ile belirlenen görevlerini, bu görevlerin amaçlarına uygun öncelikleri gözeterek, mali kaynaklarının yeterliliği ölçüsünde yerine getireceğinin belirtildiğini vurguladı.
Sezer, "Emekli olabilmek için öngörülen prim ödeme gün sayısı, prime esas aylık tutarı ve prim oranı, emekliliğe hak kazanabilme ile emekli aylığına hak kazanmada yaş sınırları, yaşlılık aylığı bağlama oranı, yaşlılık aylığı hesaplama yöntemi, aylıklarda sağlanacak yıllık artış tutarı ve sağlık gibi konularda getirilen kuralların adil, makul
ve ölçülü olmasını gerektirmektedir. Yasa'nın genel olarak maddeleri incelendiğinde sosyal güvenlik sistemindeki kimi konular yönünden 'adil, makul ve ölçülü' olma ölçütünün gözetilmediği görülmektedir."
