BİZE ULAŞIN
En eski edebî türü olarak nitelendirilen şiir, ahenkli ve estetik anlatımları içermesi ile pek çok edebiyat türünden ayrılır. Geçmişi Sümerliler’e kadar uzanan şiir, konularına göre 6 ayrı türe sahiptir. Şiir türünde bir eser oluşturulması için ise bu edebî türünün özellikleri ile temel kavramlarına hâkim olunmasında fayda vardır. Dolayısıyla bu kapsamda dize, uyak, redif, kafiye şeması ve ölçü gibi pek çok unsura değinilmelidir.
Edebiyat türleri arasında yer alan şiire yönelik olarak merak edilen pek çok husus vardır. Ancak bu edebî türün özellikleri ile tarihçesinden söz edilmeden önce şiir sözcüğünün anlamlarına da değinilmelidir. Şiirin anlamı Türk Dil Kurumunda şu şekilde verilmiştir:
Bir edebî tür olan şiir, dilin ses estetiği ya da ses sembolizmi çerçevesinde kullanıldığı eserleri temsil eder. Şiir, kelimelere ek anlamların atandığı ve ölçü gibi ritmik ve estetik özelliklerin mevcut olduğu edebiyat türlerindendir. İngilizcede poem, Arapçada ise şi’r olarak adlandırılan şiir farklı sanat anlayışlarına göre değişik şekillerde tanımlandığı görülen bir edebî türüdür. Ayrıca özellikleri göz önünde bulundurulduğu takdirde şiirin tanımlanamayan kompleks bir edebî tür olduğunu belirten şahıslar da olmuştur.
Temelde şiir ritim ve imgeye göre oluşturulan, okuyucuda estetik bir etki yaratan, kendine özgü dili bulunan eserleri ifade eder. Bununla birlikte şiir, geçmişte daha çok ölçülü ve uyaklı bir söz sanatı olarak kullanılmıştır. Ancak zaman içerisinde şiirin ölçü ve uyak ile sınırlandırılmayan bir edebî türe dönüştüğü söylenebilir. Şiirin tarihine kısa bir bakış atarsak şiirin geçmişi, Sümerler tarafından oluşturulan Gılgamış Destanı’na kadar uzanır. Bununla birlikte ilk şiirlerin genelde halk şarkılarından veya ünlü destanlardan ortaya çıktığı bilinir. Şiirin tanımlanmasına yönelik olarak yapılan ilk çalışmaların ise Antik Çağ’a uzandığı söylenebilir. Bu dönemde şiirin kullanım alanları incelenmiş iken, zaman içerisinde söz edilen edebiyat türünün kafiye ve mısra biçimi gibi özellikleri de ele alınmıştır.
Neredeyse her bir dönemde şiirin düz yazıdan ayrılmasını sağlayan estetik özellikleri üzerinde durulduğu görülür. Türk şiirinin geçmişinin ise İslam öncesi dönemde söylenen eserlere dayandığı belirtilebilir. Şiir türünün her bir ülkede farklı edebî akımlarından etkilenmesi de kaçınılmaz olmuştur. Ancak bu etkilenmeler sonucunda pek çok değerli eserin ortaya çıktığı da söylenebilir. Bu bağlamda ünlü eserlerden yola çıkılarak çeşitli şiir örnekleri şu şekilde sıralanabilir:
Konularına göre şiir türleri, temelde 6’ya ayrılır. Bunlar pastoral, didaktik, epik, dramatik, lirik ve satirik şiir olarak belirtilebilir. Ayrıca günümüzde senfonik, mesnevi, somut, deneysel ve modern şiir gibi sınıflandırmalara da rastlanır. Fakat bu sınıflandırmalar genelde şiirin biçimsel özellikleri ile ilişkilidir. Dolayısıyla 6 temel şiir türünün açıklamalarına hakim olunması, şiir çeşitlerinin öğrenilmesi bakımından yeterlidir. Şiir türleri:
En eski edebiyat türü olarak nitelendirilen şiir, zaman içerisinde belli bir ölçü ve uyak çerçevesinde yazılması zorunlu olmayan eserlere dönüşmüştür. Ancak yine de şiir yazmak isteyen bir kişinin bu edebî türün temel kavramlarına hakim olmalıdır. Şiir yazmak için ölçü, kafiye, redif ve kafiye şeması gibi kavramların öğrenilmesi gerekir. Böylelikle oluşturulacak olan eserde şiir yazma kurallarına uyum sağlanması kolaylaşır.
Şiir yazma tekniklerinin neler olduğu sıklıkla sorgulanır. Ancak şiir yazarken kullanılabilen teknikler belirtilmeden önce bu türden eserler oluşturulurken belli bir kurala bağlı kalınmasının zorunlu olmadığı hatırlatılmalıdır. Yani şiir yazmak isteyen bir kişi, belli başlı teknikleri göz önünde bulundurarak aktarmak istediği mesajlara göre ahenkli bir yazı oluşturabilir. Şiir yazmak için temel alınabilen bazı teknikler ise şu şekildedir:
Tek bir tekniğe bağlı kalmadan şiir yazmak mümkündür. Dolayısıyla farklı teknikler kullanılarak, ahenkli ve etkileyici şiirler yazılabilir. Bu bağlamda pek çok kişinin “Şiir yazarken nelere dikkat etmeliyiz?” sorusuna yanıt aradığı görülür. Çünkü şiir, katı kurallar çerçevesinde yazılmasa da bu türden eserler oluşturulurken dikkate alınması gereken bazı unsurlar mevcuttur. İlk defa şiir yazacak olan kişiler için tavsiye niteliğinde olan ve eserleri daha ilgi çekici hale getirebilen unsurlar ise şu şekilde belirtilebilir:
