Şili’de diktatörlük anayasası değişiyor

18 Ekim’de Santiago metrosunda bilet fiyatlarına 22 kuruş zam yapılmasının ardından şiddetli protestolar başlamıştı. En az 20 kişinin hayatını kaybetmesine neden olan 22 kuruşluk metro zammı ile başlayan protestoların ortak noktası yeni anayasa talebi olmuştu. Şili’de hükümet, kabine değişikliğine de neden olan protestoların ardından yürürlükteki, 1973-1990 yılları arasında General Augusto Pinochet liderliğindeki askeri dikta rejimi sırasında düzenlenen anayasayı değiştirme kararı aldı.

Şili hükümeti “Anayasa Kongresi” ile yeni bir anayasa sürecini başlattı. İçişleri Bakanı Gonzalo Blumel, duyuruyu Devlet Başkanı Sebastian Pinera’nın “Haydi Şili” liderleriyle yaptığı toplantıdan sonra açıkladı. Merkezde yer alan sağcı ve yine sağda yer alan toplam 4 siyasi partinin oluşturacağı bir koalisyonla biçimlendirilecek yeni anayasa, halkın onayına sunulacak. Anayasa Kongresi tarafından dizayn edilecek yeni anayasa, 18 Ekim’den beri sokakta yer alan protestocuların en önemli isteklerinden birisi olarak dikkat çekiyordu.

MUHALEFETTEN DE DESTEK GELDİ

Blumel yaptığı açıklamada, “Yeni bir anayasaya geçme yolunu başlatmayı kabul ettik. Ülkemiz için düşünmemiz gereken bir iş olduğunu anlıyoruz” dedi. Bu değişikliği yapmanın formülünü de, “Vatandaşların geniş katılımı ve onaylamasıyla olabilecek” olarak açıklayan Blumel, “Bir anayasa değişikliği geniş ve derin anlaşmalar gerektiriyor. Bu nedenle tüm sektörleri alçakgönüllülükle değil, aynı zamanda diyalog kabiliyetiyle de birleştirmemiz gerekiyor" ifadelerini kullandı. Bazı muhalefet liderleri bu hamleye iyimser bir tepki gösterdi. Merkez soldaki Demokrasi Partisi’nden (PPD) Senato Anayasa Komisyonu Başkanı Felipe Harboe, “Hükümet, bir gerçeklik hissine sahip olmaya başladı" dedi.

HALA PINOCHET ANAYASASI VAR

Şili halihazırda darbeci Augusto Pinochet diktatörlüğü döneminde hayata geçirilen anayasa ile yönetiliyor.

Pinochet’nin devrilmesinden sonra hükümete gelen partiler bazı küçük değişiklikler yapmış olsa da anayasayı kökten değiştirmek için hamlede bulunulmadı. Şili Devlet Başkanı Sebastian Pinera, Cumartesi günü yerel basına verdiği röportajda, Pinochet döneminde getirilen anayasanın 1980’den beri etkili olduğunu, 40’tan fazla madde 200’den fazla değişiklik yapıldığını hatırlatarak anayasada eğitim ve sağlık gibi hakların sunulmasının devlet sorumluluğunda olmadığını söyledi.

KAYNAK: İHA