Genel olarak telefonunuzda bağlantı kalitesi için gösterilen çubuk sayısı, iyi bir arama yapıp yapamayacağınız konusunda size bir fikir verir. Ancak hesaba katmanız gereken şeyler arasında bu çubukların mobil hizmet sağlayıcıya, üreticiye ve hatta aynı üreticinin farklı cihazlarına göre değişebildiği de var.
Kısaca söylemek gerekirse, telefonunuzda gösterilen çubuklar, sinyal seviyesini tam olarak göstermekten çok, çubukların sinyal seviyesiyle bir ilişkisini gösteriyor.
Birçok normal durumda sinyal seviyesinin çubuklar ile ilgisinin az olması bizi pek de ilgilendirmeyebilir. Birçok ortalama kullanıcı, bir telefonu senelerce kullanabilir ve telefonların veya sağlayıcıların bir tanesinin daha fazla çubuk gösterdiğini fark etmeyebilir. Ancak (genellikle) ortalama olmayan, teknolojiye meraklı kullanıcılar ise küçük detaylara dikkat ederler ve telefon veya mobil sağlayıcı hakkında bir takım düşüncelere sahip olurlar.
Sinyal, baz istasyonları ve siz
Kablosuz ağ mühendisleri, sinyal gücünü dBm ile (veya desibelden miliwatt'a şeklinde) ifade ediyorlar. Baz istasyonunun tepesinde sinyal kabaca +43dBm (20 watt) ile aktarılır. Ancak bu güç, uzaklaştıkça ciddi oranda düşer. Sinyal, antenden uzaklaştığı mesafeyi ikiye katladıkça, gücü 4 kat azalır.
Baz istasyonundan cep telefonunuza aktarılan sinyal µW (microwatt) veya nW (nanowatt) aralığında olacaktır. Desibel, logaritmik ölçeği baz aldığından, sadece iki sayı arasındaki değişimi göstermektedir. -90dBm'de bir baz istasyonuna bağlanmak için gerekli olan en düşük sinyal seviyesine ulaştınız demektir.
dBm sayısını telefonunuzu alan testi moduna alarak görebilirsiniz. Bu modu etkinleştirmek üreticiden üreticiye değişmektedir. Örneğin iPhone'da *3011#12345#* girerek alan testi moduna girip sinyal seviyesini sayısal olarak görebilirsiniz.
Sayısal değerlerin normalde kullanıcıya gösterilmemesinin ise birkaç nedeni var. Örneğin bu değerler, nispeten küçük bir fiziksel hareketle büyük ölçüde oynayabiliyor ve kullanıcılar arasında kafa karışıklığına yol açabiliyor.
Baz istasyonu sinyali
Baz istasyonu sinyali, elektromanyetik radyasyonu kısmen ileten herhangi bir madde tarafından yansıtılabilir (bazı tür taşlar, metaller, cam veya su gibi). Bazen, bazı maddeler sinyalin bir kısmını emer, kalan kısmını da başka bir yöne yansıtır. Bu yansıma ise sinyalin oradan oraya sektiğini ve telefonunuzun antenine gelene dek farklı fiziksel yollar bulduğunu gösterir. Farklı sinyallerin farklı konumlardan iletilmesi ise bazı yolların daha uzun sürdüğü anlamına gelir.
Tüm sinyaller ışık hızında yolculuk ettiğinden, birden fazla sinyal yolu, bazı sinyallerin telefonunuzun antenine daha çabuk gelebilir. Bu sinyaller birbiriyle etkileşime girebilir, bazı sinyalleri iptal ederken diğerlerini güçlendirebilir. Bunun tipik sonucu ise sinyal güç yoğunluğunun azalmasıdır. Bu nedenle kentsel ortamlar, RF sinyallerini oldukça olumsuz etkiler. Ancak sinyal azalması, temiz bir telefon görüşmesi yapmanıza engel olan tek şey değildir.
Görüşme kalitesi
Sinyale ek olarak telefonunuzun alış gücünü etkileyen bazı değişken faktörler de vardır: sinyal ve gürültü oranı (SNR). SNR, ham sinyal üzerinde meydana gelen çakışmalar gibi faktörlerden etkilenir. Eğer şehrin merkezi bir bölgesindeyseniz ve sinyal binalardan sekiyorsa, veya sinyali geri sektiren büyük bir su mevcutsa arama kaliteniz ciddi biçimde etkilenebilir.
SNR değeri, telefonunuz üzerinden incelenebilir ve sinyal seviyesiyle beraber, bir 'arama kalitesi tahmini' meydana getirmekte kullanılır. Eğer bu sayı çok düşükse, baz istasyonu bağlanmanıza izin vermeyecektir. Bu durumda telefonunuz daha iyi bir baz istasyonu aramaya koyulacaktır. Eğer telefon daha yakın bir baz istasyonu bulamıyorsa hiçbir baz istasyonuna bağlanamayacaksınız. Bu durumda birçok telefon 'Sinyal yok' veya 'Hizmet yok' gibi bir mesaj görüntüleyecektir. Aslında bu mesaj daha çok 'Kullanılabilecek sinyal yok' anlamına gelmektedir ancak uzun olması nedeniyle kullanılmamaktadır.
Hizmet sağlayıcıların koydukları sınırlar
Hizmet sağlayıcılar, bir baz istasyonunun size bağlanabilmesi için gereken arama kalitesini ayarlayabilmektedir. Bu da yeni bir tartışmayı ortaya çıkarıyor. Eğer sınır çok yüksek bir değer olarak ayarlanırsa, tercih edilen mesafenin dışında kalan çok sayıda müşteri 'Sinyal yok' sorunu yaşamaya başlayabilir. Bununla birlikte sınırı yükseltmek, aramaların kopma sorununu da büyük ölçüde ortadan kaldıracaktır.
Bu rakam ne kadar düşük bir değere ayarlanırsa, o kadar çok kişi baz istasyonlarına bağlanıp arama yapabilir. Ancak sinyal seviyesi ve karışma, müşterilerin kötü arama kalitesi ve hattan düşmeyle karşılaşmasına neden olabilir.
Çubuklar
'Çubuklar' olarak bilinen beş noktalı ölçekler ile baz istasyonuna bağlanma şansı ve bir telefon görüşmesi sırasında iyi bir bağlantıyı sürdürebilme şansı gösterilir
Not: Bu aşamada bazı birkaç değişken de devreye girmektedir. Örneğin telefonunuz, baz istasyonunu sorunsuz olarak 'duyuyor' olabilir, ancak baz istasyonu sizi duymakta sorun yaşıyor olabilir.
Belirli bir baz istasyonunun alt sınırına göre telefonunuz, size 1'den 5'e kadar olan bir puan gösterecektir. Örneğin baz istasyonunun arama kalitesinin 1 ile 100 arasında bir değer olduğunu varsayalım. 1 en iyi değer ve 100 en kötü değer olsun. Baz istasyonunun alt sınırı 80 ise ve telefonunuz 65 değerini veriyorsa, en kötü sinyal kalitesine yakın olmanızdan dolayı telefonunuz iki çubuk gösterebilir. Ancak eğer servis sağlayıcınızın mühendisleri sınırı 100 gibi çok düşük bir değere ayarlamışlarsa, bu çok düşük kalitede bir bağlantıya izin verildiği anlamına gelir. Bu durumda telefonunuz 90 değerini verse dahi iki çubuk gösterebilir, zira en kötü değere yakındır ancak henüz en kötü değere ulaşmamıştır.
Eski RF mühendisi Clint Ecker, hizmet sağlayıcı tarafından bu rakamların istenildiği gibi değiştirilebileceğini ve çubukların istendiği gibi gösterilebileceğini söylüyor.
Üreticiler ve standartlar
Telefonunuzun beş çubukluk sinyal göstergesi, cihazın üreticisinin RF ayrıştırıcısı için ne kadar yatırım yaptığına göre de değişiyor Daha hassas RF ayrıştırıcısı kullanan üreticiler, diğer telefonların tanımlayamayacağı sinyalleri kullanabiliyorlar. Nokia gibi bazı cep telefonlarının diğerlerinden daha iyi ayrıştırıcılara sahip olduğu biliniyor.
Çubukların oranı, üreticinin sağladığı firmware'e göre ve radyo firmware'ine göre de değişiyor. Yani çubukların oranı, onu neyin çoğaltıp azalttığı ve bu değişkenin sınır çizgileri, tamamen programcılar tarafından belirleniyor ve belirli bir standardı takip etmiyor.
Çubuklar, bilimsel sayılardan çok bir sanat
Makalemizi bu noktaya kadar okuduysanız, çubuk oranının hizmet sağlayıcı, üretici, model, yazılım gibi birçok faktörden etkilenebilen basit bir gösterge olduğunun farkına çoktan varmışsınızdır. Bu nedenle aynı bile olsa farklı servis sağlayıcıları kullanan iki telefonun sinyal seviyesini karşılaştırmak faydasız olacaktır.
Ancak sinyal çubukları tamamen anlamsız da değildir ve size arama yapıp yapamayacağınız konusunda iyi bir tahmin sunarlar.
