Şirin ve Muzip Adetlerimizin En Tatlısı: Damat Tepsisi
Güneydoğu ve Doğu illerimizin en tatlı evlilik adetlerinden birisi olan “damat tepsisi” pek çok şakaya konu oldu. Üstüne sayısız şakalar yapılan bu tepsiyi daha yakından tanımak için sabırsızlanıyoruz!
Konudan hiç haberi olmayanlar için damat tepsisini anlatalım
Damat tepsisi, düğün gecesinde gelin ve damat odalarına uğurlanırken baklava ve diğer tatlılarla donatılarak genç çifte sunulan tepsiye verilen isim. Ancak bu adet her yerde aynı şekilde uygulanmıyor. Bazı yörelerde damat tepsisi düğünden bir gün sonra verilirken, bazı yörelerde de düğünden bir gün önce veriliyor.
İç Anadolu’nun bazı bölgelerinde damat tepsisini götürmek gelinin kız kardeşlerine verilen bir görevken, bazı illerde bu görev damadın arkadaşlarına düşüyor. Damat tepsisinin verilme sebebi hakkında türlü çeşitli espriler İnternette dolaşa dursun, asıl sebep Anadolu insanının mutlu bir evliliğe verdiği önemi göstermektedir.
Evlilik tatlı başlayıp, tatlı devam etsin...
Şimdi, tepsi böyle afrodizyak etkisi yaratan tatlılarla dolu olunca insan pis pis sırıtmadan edemiyor, evet. Ancak durum sandığınız gibi değil. Tatlı dolu bu tepsinin amacı, genç çiftin ilk gecelerinde tatlı yiyip, tatlı konuşmalarını sağlamak. Tabii tatlıları yedikten sonra konuşmanın nasıl bir tonda olacağı üç aşağı beş yukarı tahmin edilebilse de, bunun tepsinin verilme sebebiyle bir alakası yok. Türk ailesindeki torun sevgisi hesaba katıldığında, damat tepsisinin büyükler tarafından en sevilen geleneklerden birisi olduğuna şüphemiz yok.
Genç çiftlerin ilk gecelerinde hararetli sohbetler yapmalarına sebep olan bu tepsinin içinde yok yok!
Görenlerin, “Damat hepsini yemese bari” diye iç geçirmelerine sebep olan, lezzetiyle olduğu kadar estetik görüntüsüyle de kalpleri çalan bu tepsinin içinde başta baklava, bülbül yuvası, Antep sarma ve billuriye gibi yöresel tatlılar var.
Tatlılara Antep fıstığı, badem, fındık gibi kuru yemişler eşlik ediyor. Tabii ki her damat tepsisinin muhteviyatı birebir aynı değil. Ancak hepsinin ortak özelliği yapıldığı yörenin meşhur ve enerji veren şerbetli tatlılarını içermesi.
Tepsinin içindekilere yakından bakacak olursak…
Fazlasıyla göz alıcı desenlerin oluşturulduğu meşhur tatlıların ve çerezlerin listesini sunmadan olmaz.
Baklava
Ustaların elinden çıkan, bol cevizli ve Antep fıstıklı baklava olmadan bir damat tepsisi düşünmek imkansız. Damat tepsisindeki baklava tek başına bile önemli bir enerji kaynağı!
Bülbül yuvası
İç dolgusunda ceviz bulunduran bu tatlının üstüne yöreye göre fındık veya Antep fıstığı ekleniyor. Bazı yörelerde yapılan bülbül yuvası hayli bir büyük olsa da, damat tepsisine konanlar genelde lokmalık ebatta.
Antep sarma
Nasıl desek, onu yeşilinden tanırsınız! Görür görmez çaktırmadan tepsidekilerin hepsini yeme isteği uyandıran bu tatlı insanı Antep fıstığına doyurur. Kim bilir kaç tane genç çiftin ilk kavgası damat tepsisine konan Antep sarma paylaşımı yüzünden oldu.
Billuriye
Kadayıf ve fıstık ile yapılan bu tatlı, bazı tutkunlarına göre uçak yakıtı olarak da kullanılabilir. Bu görüş bile verdiği enerjiyi anlatmaya yeter. Billuriye olmaksızın yapılan her damat tepsisi eksiktir!
Katmer
Gaziantep’te yapılan damat tepsilerinde bulunan önemli bir tatlıdır. Katmer de Gaziantep’e has lezzetlerden birisidir ama nedense baklava ve Antep sarma kadar bilinmez. Biz söyleyelim de, yarın öbür gün, “Al bakalım damat, bu da tepsin hehehe” dediklerinde “E, bunun katmeri yok” diye itiraz etmek aklınıza gelsin.
Çerezler
Damat tepsisinde tatlıların arasında döşenen çerezler kendilerine has renkleriyle albenisi yüksek tasarımların oluşmasını sağlıyor. Tepsiye eklenen başlıca çerezler Antep fıstığı, fındık, badem, kuru kayısı, kuru incir ve ceviz. Afrodizyak etkisi nedeniyle havuçtan yapılan cezeryenin de eklendiği tepsiler var.
Zaman zaman görülen renkli şekerlemeler son dönemde eklenmeye başlanmış olup, geleneksel damat tepsisinde bulunmaz.
Kelimenin tam anlamıyla patladı gitti!
Damat tepsinin tanınmasıyla sosyal medyanın gündemine düşmesi bir oldu. İnternet kullanıcıları bu geleneğin yaptığı muzip çağrışımdan yola çıkarak inanılmaz şakalar yaptı.
