fotoğrafçı: ÖZCAN YÜKSEK
Şırnak iline bağlı İdil’in Yarbaşı Köyü (Hespıst) yakınından geçen Cehennem Deresi, yatak eğiminin alçalmasına bağlı olarak menderesler oluşturmuş. Magma yayın yönetmeni Özcan Yüksek’e yöreyi gezdiren öğretmenler arasında İdil Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi coğrafya öğretmeni Hasan Koç da vardı. Koç, Magma okurları için doğanın bu mucizevi gösterisinin nasıl oluştuğunu anlattı. Zamanla dere, yatağına daha fazla gömüldüğü için Türkiye’de çok nadir görülen gömük menderesler meydana geliyor. Yatak eğiminin azalması, akarsuyun akış hızının ve aşındırma gücünün azalmasına neden oluyor. Su buna bağlı olarak büklümler yapıp akıyor. Akarsuyun geniş vadi tabanı içinde eğimin azalması nedeniyle yaptığı büklümlere menderes deniyor. Menderesler yapan akarsuyun uzunluğu artıyor ancak akımı ve aşındırma gücü azalıyor. Taban seviyesinin alçalması nedeniyle menderesler yapan akarsuyun yatağına gömülmesiyle oluşan şekle gömük menderes deniyor.
