Siyasi yasak nedir? Siyasi yasak şartları nelerdir?

Siyaset içerisinde görevlerini sürdüren kişiler için siyasi yasak konusu oldukça önemli bir konudur. Bu yüzden siyasi yasak kararı ne demek konusu ayrı bir önem kazanmaktadır. Bu yasağın yürürlüğe girebilmesi için bazı suçların işlenmiş olması gerekmektedir. Bu işlenen suçlar doğrultusunda siyasi partilerde yer alan bireylere yine siyasi işlerle alakalı birtakım yasaklar getirilmektedir. Bu yasaklar ile birlikte kişiler pek çok haklarından mahrum olur.

Siyasi yasak nedir?

Siyasi parti içerisine mensup olan kişiler için bazı yasaklar getirilmektedir. Bu yasaklardan biri de siyasi yasak olarak öne çıkmaktadır. Bu yasak isminden de anlaşılabileceği gibi siyaset ile ilgili olan bireyleri kapsamaktadır. Siyasi parti mensubu olan bir kimse için bu yasak kararı çıkartıldığında o kişi hiçbir şekilde seçimlerde aday olarak gösterilemez. Fakat burada dikkat edilmesi gereken önemli bir nokta bulunur. Siyasi yönden yasak gelmiş bireyler belediye ya da milletvekili seçimlerine bağımsız olarak aday olabilir.

Siyasi yasak şartları nelerdir?

Günümüzde birçok farklı düşünceye sahip siyasi parti bulunmaktadır. Her partinin içerisinde yer alan kişiler siyasi kimliğe sahip kişiler olarak tanımlanmaktadır. Bu kişilere bazı durumlarda siyasi yasak getirilir. Bu yasak ile birlikte siyasi partiye üye olan bireylerin bazı hakları elinden alınır. Siyasi yasak tck 53.maddesine göre bu yasağın konulduğu şahıslar hiçbir şekilde herhangi bir partiye dâhil olamaz. Ayrıca ülke geneli için yapılan önemli seçimlerde de aday olma şansları bulunmamaktadır.

Bu yasak kararı çoğunlukla milletvekili veya siyasi partileri yöneten kişilere gelmektedir. Özellikle siyasi parti kapatmak için yapılan davalarda bu konu çok sık gündeme gelmektedir. Ancak davalar dışında da siyasi yasak kararı çıkabilir. Genel olarak siyasi yasak şartları ile ilgili tüm bilgiler Türk Ceza Kanunu’nun 53.maddesinde yer almaktadır. Bu madde baz alındığında siyasi yasak getirilen kişilerin yoksun bırakıldığı durumlar şu şekildedir:

• Geçici, belirli süreli ya da belirsiz süreli herhangi bir kamu işini üstlenmeleri; Devlet, köy, şehir, belediye ya da benzeri kurumlar tarafından verilen, seçime ya da atamaya bağlı tüm memuriyet ve hizmetlerde yer almaları yasaktır. Ayrıca T.B.M.M. üyesi olma hakları da ellerinden alınır.
• Seçme ve seçilme haklarından mahrum edilir.
• Kooperatif, firma, vakıf, dernek, siyasi parti gibi alanlarda yönetici olarak bulunmaları ya da bu kurumların denetçileri olmaları yasaktır.
• Velayet haklarından mahrum bırakılır. Ayrıca bir başkasını temsil etmek için kayyum olarak hizmet veremezler.
• Herhangi bir kamu kuruluşunun ya da kamu benzeri bir kurumun içerisinde yer alan meslekleri, kendi mesuliyeti altında serbest meslek olarak sürdürmesi ya da tüccar olarak yapması yasaktır.

Siyasi yasaklı olan kişi aday olabilir mi?

Hakkında siyasi yasak kararı çıkmış bireylerin önemli seçimlerde aday olarak gösterilmesi söz konusu değildir. Ayrıca bu bireylerin herhangi bir siyasi nitelik taşıyan partilere katılım sağlaması da yasaktır. Tamda bu noktada siyasi yasak kaç yıl konusu gündeme gelmektedir. Siyasi yasak süresi yasağın konulmasına neden olan konunun içeriğine göre farklılık göstermektedir.

Cumhurbaşkanı adayına siyasi yasak gelirse ne olur?

Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde kazanan bireylere resmi olarak bir evrak verilmektedir. Bu evrak mazbata olarak tabir edilir. Ancak Cumhurbaşkanı adayı olup seçimi kazanan bireye bu remi evrak verilmez. Ayrıca daha seçilmeden gelen siyasi yasak kararı sonrası aday olan kişilerin aday olma hakları da ellerinden alınır.