Siyatik: Nedenleri, belirtileri, tedavisi

Siyatik sinir bazı sebeplerden dolayı hasar görerek günlük pek çok hareketinizden mahrum kalmanıza neden olabilir. Bilinçli olunması gerekilen bu hastalığın pek çok farklı sebebi olacağı gibi çeşitli tedavi yöntemleri de mevcuttur. Fakat bu süreçte kulaktan dolma bilgilerle değil uzman kişilerin yönlendirmesiyle hareket etmeniz en doğrusu olur.

Siyatik Nedir?

Kalçada bulunan sinirlerin toplandığı bölgede meydana gelen sinirsel bir hastalıktır. Sinir hastalıkları 20 ile 50 yaş aralığında erkek ya da kadın fark etmeksizin herkeste görülebilir. Genelde yavaş yavaş gelişen ve belirtilerini zamanla gösteren bir rahatsızlık çeşididir. Ancak ne sebepten görülürse görülsün belirtiler aynıdır ve bacakta, belde sinir sıkışmalarına, buna bağlı olarak da bazı sendromların yaşanmasına neden olur. Hafif derecede görülen belirtiler genelde zaman içerisinde geçebilirken, şiddetli belirtiler için mutlaka uzman bir hekimin müdahalesi gerekir. Farklı sebepleri olan bir hastalık olduğu için teknoloji ve tıbbın ilerlemesi sayesinde tedavisi için pek çok farklı metot geliştirilmiştir.

Siyatik Nedenleri Nelerdir?

1. Yaş

Omurilik, insan bedenine duruştan hareket etmeye kadar farklı fonksiyonlar kazandıran bir yapıdır. Omurilik zaman içerisinde aldığı darbelerle birlikte, yaş ilerledikçe bazı sorunların yaşanmasına neden olur. Onlardan biri de siyatik hastalığıdır. Fıtıklaşmış diskler, zamanında yanlış yapılan hareketler, gençken pek hissedilmese de omuriliğin zayıflamasıyla beraber yaşlılık sürecinde şiddetli bir şekilde hissedilir. Gençken aniden yaşadığınız ancak pek üstünde durmadığınız bir ağrı, yıllar sonra sizi daha zor durumlara sokabilir.

2. Obezite

Obezite sadece kilo problemi yaşamanıza neden olmaz. Birçok farklı hastalığı da beraberinde getirir. Bu hastalıkların başında da genelde sinir sıkışmaları gelir. Sinir sıkışması aldığınız kilolarla birlikte artar ve belirtiler daha da şiddetlenir. Omuriliğin taşıyabileceği kapasite boyunuza ve kilonuza göre belirlenir, bunun dışına çıkılırsa siyatik hastalığı başlar. Obezite hastalarının en çok yaşadığı problemlerden biri de hareket kısıtlamasıdır. Hareketleri kısıtlı olan bu kişilerin fazla kilolara bağlı olarak gelişen daha pek çok sağlık sorunu ortaya çıkabilir.

3. Mesleki deformasyon

Bazı meslekler insan sağlığını zamanla bozabilir. Bu hastalığa neden olan meslek grupları genelde insan gücünü kullanmaya dayalı mesleklerdir. Ağır bir yük taşımanız gerekiyorsa veya uzun süre motorlu araçları kullanmak zorunda kalıyorsanız vücudunuz zamanla hastalık belirtileri göstermeye başlar. Uzun süre bu mesleklerde harcanan mesailer siyatik gibi ciddi bir hastalığın ortaya çıkmasına neden olabilir. Bu aslında tek başına yeterli bir sebep değildir, ancak hastalığın tetiklenmesinde büyük rol oynar.

4. Uzun süre aynı pozisyonda kalmak

Genelde bu hastalığın yirmili yaşlarda görülmesinin nedeni, gençlerin uzun süre hareketsiz kalması, özellikle okul dönemlerinde sürekli oturur pozisyonda olmalarıdır. Çünkü hep aynı yerden gelen baskı bir süre sonra buradaki sinirlerin ciddi oranda sıkışmasına ve zedelenmesine yol açar. Siyatik hastalığının tetikleyici nedenleri arasında yer alır.

5. Diyabet

Vücudumuzdaki tüm sistemler birbirleriyle uyum içerisindedir. Bu uyum sayesinde de tüm hayati fonksiyonlarımızı sistematik bir şekilde gerçekleştiririz. Farklı bir sisteme ait olan bir hastalık yine omuriliğe zarar verebilir. Bu hastalıklardan biri de diyabettir. Diyabet sinirlerde meydana gelen hasarları artırabilir.

6. Yanlış yapılan spor

Özellikle gençlerin kaslarını birden genişletmeye çalışması sonucunda ciddi hasarlar meydana gelebiliyor. Spora yeni başlayan biriyseniz bu örnekleri göz önünde bulundurarak bilinçli bir eğitmenin eşliğinde egzersiz yapmanız gerekir. Aksi halde belinizde herhangi bir zorlanma ya da sıkışma söz konusu olabilir. Herkesin kaldırabileceği ya da uygulayacağı hareketler birbirinden farklıdır. Bunun dışına çıkılması kapasitenizi zorlayarak ciddi bir sinir sıkışmasına yol açabilir.

Siyatik Belirtileri Nelerdir?

1. Ağrı

Sinir sıkışmalarının neden olduğu bu hastalık türünde yaşayacağınız ilk yoğun belirti genelde ağrılardır. Ağrıları günlük hareketlerinizde bile hissedecek hale gelebilirsiniz. Bırakın ağır bir eşya kaldırmayı, adım atmak bile bir süre sonra sizin için işkence olabilir. Bu ağrılar öncelikle ayaklarda hissedilse de, zaman içerisinde vücudun diğer iletişimde olduğu sinirlere kadar gidebilir. Ancak önlem alınmadığı zaman daha ağır ve şiddetli ağrılar yaşamanız da mümkündür.

2. Hissizlik

Bacaklar siyatiğin en çok etkilendiği organlardır. Burada gelişen ağrılar dik durmanıza bile engel olabilir. Genelde sinir sıkışmalarından kaynaklanır, bu sinirler bir süre sonra bacaklarda ve diğer etkileşim organlarında hissizlik olarak ortaya çıkabilir. Bu hissizlik sonucunda günlük hareketlerinizde kısıtlanabilirsiniz. Kimi zaman bir adım bile atmaya gücünüz yetmeyebilir, kimi zaman da hafif bir bardağı tutarken bile zorluk çekebilirsiniz.

3. Hareketsizlik

Sinirlerin zamanla sıkışması ve uzun süre boyunca da sıkışık bir vaziyette kalması geri dönüşü olmayan sinir zedelenmelerine neden olur. Sinir hücreleri, öldüğü zaman tekrar yenilenemeyen hücrelerdir. Zedelenmenin onarılması adına pek çok yöntem olsa da, tamamen yıpranması sonucunda genelde tedaviler çaresiz kalır. Ciddi sinir sıkışmaları sonucunda da hareketlerin tamamen kısıtlanması söz konusu olabilir.

4. Batma hissi

Gece uyurken kolunuzun üzerine yattığınız zaman sabah kolunuzun uyuştuğunu görür ve karıncalanma hissedersiniz. Bunun sebebi sinirlerin uyuşması ve gece boyu baskıya maruz kalmasıdır. Sürekli olarak batma hissi bir süre sonra geçse bile süreç içinde hareketlerinizin kısıtlanmasına neden olur. Ancak siyatikte bu doz biraz daha fazladır. Ciddi bir sinir sıkışması sonucunda uzun süreli olarak batma hissine maruz kalabilirsiniz.

5. İdrar kaçırma

Sinirler sayesinde beyne giden sinyaller mesanenizin dolduğunu bildirir. Bunun sonucunda da tuvalet ihtiyacı hissedersiniz. Sinirlerin zedelenmesi sonucunda yanlış sinyaller de beyne iletilir ve sık sık idrarınızı kaçırabilirsiniz. Ancak sinirleriniz uyuştuğu için de bu duruma müdahale edemeyebilirsiniz. Yani tuvaletinizin olduğunu çoktan tuvaletinizi yaptıktan sonra fark etmiş olursunuz. Siyatiğin en spesifik ve ciddi belirtisi de idrar kaçırma sendromudur.

6. Ani irkilmeler

Sinirler kontrolümüzü sağlayan yapılardır. Siyatik hastalığını yaşayanlarda genelde aniden elektrik çarpmasına benzer refleksler gelişebilir. Ani bir şekilde kol, el, ayak oynatmak da bunun sonucunda oluşan durumlardır. Özellikle öksürürken ya da hapşırırken bedenin sarsılmasıyla bu durumun şiddeti artabilir.

Siyatik Tedavisi Nasıl Yapılır?

Yukarıda saydığımız şikayetlerden birini ya da birkaçını yaşıyorsanız mutlaka uzman bir doktora görünmenizde fayda var. Yapılan testler sonucunda siyatik ağrılarına uygun bir tedavi şekli uygulanır. Yaşadığınız siyatik ağrısı ne kadar sürede geçer sorusunun cevabı teşhisiniz konulduktan sonra anlaşılabilir. Uzun süren ağrılar ile kısa süreli olarak yaşanan ağrılara farklı tedaviler uygulanır.

1. Kas gevşeticiler kremler

Kaslarda gelişen sıkışmalar söz konusu ise akla gelen ilk tedavilerden biri de kas gevşetici kremlerdir. Ancak bu kas gevşeticilerin hangisinin kullanılması gerektiğine ve ne aralıklarla kullanmanız gerektiğine yine uzman doktorunuz karar verebilir. Aksi halde teşhis edilmesi gerekilen bir duruma engel olarak hastalığınızı ileriki evrelere taşıyabilirsiniz. Bu evreler de daha kalıcı hasarlar bırakabilir.

2. İlaçlar

Hastalığın neden olduğu bazı enfeksiyon türleri gelişebilir. Eğer omuriliğinizde gelişen bir enfeksiyon varsa, belirtilerini ortadan kaldırmak ve iyileşmeye yönelik kullanılan bazı tıbbi ilaçlar bulunur. Bu ilaçları düzenli olarak kullandığınız zaman siyatik hastalığının ilerlemesinin önüne geçebilir ve bu şekilde daha rahat ve konforlu bir hayat sürebilirsiniz.

3. Fizik tedavi

Genelde omuriliğe bağlı olarak yaşanan hastalıklarda hastalığın tedavisine uygun bir şekilde fizik tedavi işlemi uygulanır. Size eşlik eden fizyoterapistlerin gösterdiği siyatik egzersizlerini düzenli olarak uyguladığınız zaman, hastalığın geliştirdiği semptomları azaltabilir ve sonucunda da iyileşme gösterebilirsiniz. Ancak yanlış yapılan hareketler daha ağır sonuçlar yaşamanıza neden olabilir.

4. Stereoid enjeksiyonları

Doktorunuz durumunuza bağlı olarak sinir kökleri üzerinde bir tedavi geliştirebilir. Bu sadece belirtileri ortadan kaldırmaz, aynı zamanda iyileşme göstermenize de yardımcı olur. Sinir köklerinde gelişen hasarlar için stereoid enjeksiyonları onarmaya yardım eder. Eğer bu onarım sonucunda olumlu gelişmeler yaşanırsa, bu tedavi yöntemine devam edilir ancak fizik tedaviyle de birlikte mutlaka desteklenmelidir.

5. Cerrahi müdahaleler

Özellikle mesanenizi kontrol edemediğiniz durumlarda genelde cerrahi operasyonlara başvurulur. Sıkışan sinirler eğer diğer tedavi yöntemlerine rağmen açılmamış ise, hasta genelde istirahate çekilir. İstirahat sonucunda kendini iyi hisseder ve genelde operasyondan kaçar. Ancak bu dinlenmeler anlık olarak ya da günlük olarak iyi gelse de, kalıcı bir sinir sıkışmasının açılmasına yardımcı olmaz. Böyle bir durumla karşı karşıya kalınırsa cerrahi müdahalelere başvurulabilir.

Siyatik Ağrısı Nasıl Geçer?

Tedavi yöntemlerinin dışında alabileceğiniz önlemlerle birlikte hem siyatiğin gelişmesine engel olursunuz hem de bu sayede hastalığın belirtilerini azaltırsınız.

• Hareketsizliğe bağlı olarak da görülen siyatik hastalığı için yapacağınız egzersizler çok önemlidir. Fakat bu egzersizleri uzman bir doktor eşliğinde yapmanız olası bir sakatlanmanın da önüne geçer. Kasların güçlenmesi, duruşunuzun da sağlamlaşmasına yardım ederek tedavinizi destekler. Aynı zamanda kilo sebebiyle de bu hastalığa yakalanmış olabilirsiniz. Böyle bir sorun yaşıyorsanız kilo vermeye yönelik bir diyet programı uygulayarak yapacağınız sporu destekleyebilirsiniz.
• Özellikle masa başı bir iş yapıyorsanız siyatik hastalığını yaşamanız çok normal. Ancak uzun süre oturduğunuz sandalyenin ortopedik bir sandalye olmasına özen gösterin. Özellikle bel boşluğunuzu dolduracak yastıklarla da destekleyebilirsiniz. Olabildiğince dik durmaya ve kafanızı boynunuzdan ayrı tutmamaya dikkat edin. Bu sayede gelişen ağrıların ve diğer belirtilerin sizi etkilemesine izin vermemiş olursunuz.
• Özellikle temizlik yaparken bile eşya kaldırmanız kimi zaman sakıncalı olabilir. Bedeninizin ağırlığıyla birlikte eşyanın da mukavemetini hesaplamanız ve buna uygun bir şekilde hareket etmeniz gerekir. Ancak olabildiğince bu durumlardan kaçınmanız alacağınız en iyi önlem olur. Çünkü kimi zaman ağırlığını anlayamadığınız eşyaları yüklenirken disklerin kayması, fıtıklaşmaları meydana getirir. Aynı zamanda ani hareketler de aynı etkiyi yaratacağından bu konuda da temkinli olmalısınız.
• Kasların güçlenmesine yardımcı olan besinlere uygun bir beslenme alışkanlığı edinmeniz siyatik hastalığına karşı alacağınız doğal önlemlerden biridir. Özellikle protein içerikli besinler bu anlamda sizlere yardımcı olur. Eğer bu konuda kendinizi yeterli görmüyorsanız bir beslenme uzmanından yardım alabilirsiniz.
• Eğer sigara ya da alkol tüketiyorsanız siyatiğin tetiklenmesine yardımcı oluyorsunuz demektir. Bu yüzden en kısa sürede bu alışkanlıklarınızı bırakmanız yararlı olur.
• Enfeksiyona bağlı olarak yaşadığınız hastalıklara da doğal bir kürle müdahalede bulunabilirsiniz. Alternatif tıpta siyatik için kullanılan en yaygın kür biberiye kürüdür. Biberiye içerdiği iltihap söktürücü özellik sayesinde vücudunuzda bulunan enfeksiyonları dışarıya atmanıza yardımcı olur. Bir avuç biberiyeyi yarım litre kadar suda kaynattıktan sonra kaynattığınız karışımın buharını bir beze emdirin. Bu bezi de ağrılı olan bölgelere kompres şeklinde uygulayabilirsiniz.

Siyatik Ağrılarına Sıcak İyi Gelir Mi?

Her hastalık evresinde yapılmaması gerekir. Bunun için öncelikle doktorunuzun tavsiyelerine uygun olup olmadığına karar vermeniz gerekir. Çünkü kimi zaman soğuk kompresler daha yararlı olabilir. Hangi uzvunuzun hastalık etkisinde olduğuna bağlı olarak değişken olan bir konudur. Genelleme yapacak olursak; ağrılara sıcak iyi gelir fakat cildinizi tahriş edecek derecelerden bahsetmiyoruz. Bunun yerine mineral açısından zengin olan ve iyileştirici özelliği bulunan kaplıcaları tercih etmeniz daha sağlıklı olur. Aynı zamanda düzenli olarak uzman kişiler tarafından yapılan masajlar da belirtileri daha az bir şekilde hissetmenize yardımcı olur. Evde kendiniz de sıcak su torbasına sıcak su koyarak ağrılı bölgelere uygulayabilirsiniz. Cildinizi yakmadan ya da cildinizde bir lezyon oluşturmadan bu yöntemi uygulayabilirsiniz.

Siyatik Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Vücudunuzda gözünüzü kırpmanızı sağlayan binlerce sinir bulunur. Attığınız her adım, konuştuğunuz her kelimenin bir yansımasının olabilmesi için beyin önce ilgili organlara sinirler sayesinde sinyal gönderir. Bu sinyaller sayesinde hareket edebilir ya da çeşitli faaliyetlerde bulunabiliriz. Sinir sıkışması olarak bilinen siyatik hastalığının çeşitli tedavi yöntemleri bulunuyor ancak bazen ne yazık ki kimi genetik yatkınlıklardan dolayı müdahale etmek daha zor olabilir. Buna karşı ise genelde belirtileri azaltmaya yönelik bir tedavi uygulanır. Hiç tedavi uygulanmayan hastalar da vardır. Genelde geç kalınmış sinirler eski işlevini kaybetmiştir. Artık elinizi kıpırdatırken bile batma hislerine ya da diğer belirtilere maruz kalırsınız. Yahut şiddetli iltihaplı ağrılar da hissederek sinirlerin körelmesine sebep olabilirsiniz. Bu da sizi gün içinde her türlü hareketinizden mahrum bırakır.

Hareketsizliğin de getirmiş olduğu diğer hastalıklar da ardı sıra gelerek diğer sağlık sorunlarını ortaya çıkarır. Bundan dolayı mutlaka tedavi edilmesi gerekir. Bu duruma kayıtsız kalmanız pek alışılır bir durum değildir. Sinirlerin kendisini tedavi edememesinden dolayı, kalıcı hasarlar söz konusu olabilir. Bir süre sonra sinirlerde meydana gelen enfeksiyonlar diğer alanlara da yayılır ve bağışıklık sisteminin ana elemanlarından olan lenf bezlerine de zarar verir. Lenf bezlerinin işlevini kaybetmesi birçok kanser çeşidini de beraberinde getirir. Yıpratıcı bir süreci olan sinir hastalığı için yapmanız gerekenleri kesinlikle ertelememelisiniz.