Soba Zehirlenmelerine Dikkat

Kış mevsiminin yaklaşmasıyla birlikte soba zehirlenmelerinin olmaması için vatandaşlar uyarıldı.Malatya İl Sağlık Müdürü Dr. Nail Umay yaptığı açıklamada, “Zehirlenmelerin önlenmesi için kömürlü sobaların sık sık temizlenmesi gerekmektedir. Ülkede her yıl özellikle kış aylarında, yüzlerce insanın, ısınma amaçlı yakılan soba ve mangaldan çıkan karbon monoksit gazından zehirlenmekte, kokusuz ve renksiz bir gaz olan karbon monoksit zehirlenmelerinin hiç farkına varılmamaktadır” ifadelerini kullandı.Karbon monoksit zehirlenmelerin üzücü sonuçlar ortaya çıkardığını belirten Umay, "Bu nedenle karbon monoksit dünyada sessiz öldürücü olarak adlandırılmaktadır. Bu gazın çok az miktarı bile insanlara etki etmekte ve zehirlilik etkisi sinsi seyretmektedir. Hafif baş ağrısından, komaya, felce ve ölüme kadar giden ciddi sonuçları vardır. Bu nedenle vatandaşlar, gece yatmadan önce sobadaki yakıtın tamamen yandığına dikkat etmeli ve sobaya yeni yakıt ilave etmemeli. Vatandaşlar, kalitesiz ve menşei belli olmayan yakıt kullanmamalı. Mutlaka satış izin belgesi olan, ambalajlı kömür kullanılmasını tavsiye ediyoruz. Ayrıca bacaların mevsim başında temizlemesini öneriyoruz. Bu tedbirler vatandaşlarımızın kışın ısınma ihtiyaçlarını giderirken, olumsuz neticelerle karşılaşmamaları açısından önem taşıyor. Olay esnasında yapılması gerekenler kısaca; Zehirli gaz yada buharların solunum yapılan ortamda yükselmesi sonucu ağız ve burundan akciğerlere ve kan dolaşımına karışmasıdır. Doğalgaz zehirlenmesi, şofben, çamaşır suyu zehirlenmesi, asit zehirlenmeleri, baz zehirlenmeleri, karbon monoksit zehirlenmeleri örnek olarak verilebilir. En tehlikelisi karbon monoksit (soba) zehirlenmeleridir. İyi yanmayan her madde sebep olabilir. Havada ki oranı binde bir (%0,1) seviyesinde olduğunda öldürücü olmaya başlar. Karbon monoksiti (CO) hemoglobine bağlanma hızı yani kana karışma hızı oksijenin (O2) yaklaşık 300 katıdır. Belirtileri; Nefes almada güçlük, şiddetli baş ağrısı, yüzde kızarma ve boğulma hissidir. En kısa sürede yapılacak ilk yardım, nefes almadan hızla ortamdan uzaklaşıp temiz havaya çıkmaktır. Temiz havada şahıs kendi nefes alıyorsa çok sık nefes alması, kendisi alamıyorsa hızlı suni solunum yapılmalıdır ve sağlık kuruluşuna sevki (112 aranır) gerekir. Doğalgaz, tüp gaz (şofben), soba zehirlenmelerinin çoğu bu tiptir. Doğalgaz ve diğer şofben yakıtları diğer katı yakıtlar gibi karbondioksit üretirler, karbondioksit boğucu bir gazdır. Solunan havadaki oranı %9’u geçtiği zaman boğucu olur. Karbondioksit, zehirlenmesinde kişinin temiz havaya çıkartılması ilk yardım için yeterlidir. Gaz yakıtlar yani tüp gaz ve doğal gaz, metan, propan veya bütan gibi organik gazlardan oluşurlar. Bunlar zehirlenmeden ziyade boğulmalara neden olurlar bilinen şofben zehirlenmeleri daha çok havalandırması iyi olmayan banyolarda yanan şofbenin her yanma olayında olduğu gibi ortamdaki oksijeni tüketmesine bağlı olarak oksijensiz kalma sonucu ortaya çıkar. Bütün solunum yolu zehirlenmelerinde ana prensip, paniklemeden çok fazla hareket etmeden temiz havaya çıkmaktır. Çünkü panik ve hareket enerji tüketimini arttıracağı için kalp hızını daha da arttırıp zehirli maddenin kana karışarak bütün vücuda yayılmasını hızlandırır” dedi.