Sobadan Sızan Gazdan Zehirlenmelere Karşı Uyarı

Her yıl onlarca insanın soba ve şofbenden sızan gazdan zehirlenmeleri nedeniyle yaşamını yitirdiğini belirten Manisa Halk Sağlığı Müdürlüğü Çevre ve Çalışan Sağlığı Şube Müdürü Dr. Sevinç Köfteci, özelikle lodos esintili havalarda dikkatli olunmasını istedi.

Çevre ve Çalışan Sağlığı Şube Müdürü Dr. Sevinç Köfteci yaptığı açıklamada, zehirlenmelerin havagazı ve kömür gibi ısınma amacıyla kullanılan yakıtların yanması sırasında oluştuğuna dikkat çekerek, “Isınayım derken canınızdan olmayın” dedi. Karbon monoksitin renksiz, tatsız, kokusuz, yanıcı ve zehirli bir gaz olduğunu anımsatan Dr. Köfteci, karbon monoksit zehirlenmelerinin sıklıkla; kapalı ortamlarda açık ocaklar, bacası çekmeyen soba, şofben, bacasız gaz sobalarında yakıtın iyi yanmaması nedeni ile meydana geldiğini söyledi. Türkiye’de bilgisizlik, yanlış kullanım ve ihmal yüzünden soba, şofben, baca zehirlenmelerinin hemen her yıl kış aylarında tehlikeli boyutlara ulaşabildiğini vurgulayan Dr. Köfteci, güneybatıdan esen bir rüzgar olan lodos nedeniyle her yıl onlarca kişinin özellikle sobadan olmak üzere sızan karbon monoksit gazı ile zehirlendiğine dikkat çekti. Karbon monoksitin solunum yoluyla kana karışıp oksijen alımını engellemek suretiyle zehirlenmeye neden olduğunu belirten Dr. Köfteci, zehirlenme belirtilerini baş ağrısı, baş dönmesi, yüzde pembe renk, terleme, kulak çınlaması, bulantı, kusma, solunum zorluğu, bayılma hissi, hipotansiyon (tansiyon düşüklüğü), kaslarda aşırı gevşeme ve hareket edememe, şuur kaybı, koma hali olarak sıraladı. Zehirlenen kişilere ilk yardım müdahalesine ilişkinde bilgiler veren Dr. Köfteci, hastanın bulunduğu yerden temiz havalı yere taşınıp, hemen suni solunum yapılması ve vakit kaybetmeden oksijen verilmesi gerektiğini söyledi. Karbon monoksit zehirlenmelerinde kişilerin mutlaka hastanede tedavi edilmesi gerektiğini vurgulayan Dr. Köfteci, “Kısa süre içerisinde tıbbi müdahale yapılmazsa, zehirlenmeler ölümle sonuçlanabilir.” dedi.

Karbon monoksit zehirlenmelerini önlemek amacıyla alınabilecek tedbirlere ilişkinde bilgi veren Dr. Köfteci önerilerini şöyle sıraladı:

"- Aşırı doldurulan sobanın duman yolu daralacağı, soba içinde düzensiz ısı dağılımı nedeniyle de baca çekişi zayıflayacağı için soba yakılırken aşırı doldurulmamasına dikkat edilmeli.

- Sönmekte olan sobaya asla tutuşması güç yakıtlar konulmamalı, yakıt yavaş yavaş ilave edilmeli, yatmadan önce sobaya kesinlikle yakıt konulmamalı.

- İyi ısınmayan ve alttan yakılan kömür sobalarında karbon monoksit zehirlenmesi riski artacağından soba tutuşturulurken yakıtın üstten yanması sağlanmalı.

- Özellikle alçak basınçlı lodoslu havalarda ölüm olaylarında artış görüldüğü için eğer bacalar standartlara uygun değilse alçak basınçlı havalarda soba yakılmamalı, yakılması zorunlu ise gece yatarken mutlaka tam olarak söndürülmeli.

- Soba borularının birbiriyle birleştirilmesinde hava ve baca gazı sızdırmazlığı sağlanmalı.

- Sobanın bulunduğu yer sürekli havalandırılmalı.

- Bacalar standartlara uygun ve yalıtımlı olmalı, düzenli olarak temizletilmeli.

- Dumanın geri tepmesini önlemek için bacaların en üst noktasının çatının en üst noktasından 1 metre daha yüksekte olması sağlanmalı ve baca şapkası mutlaka takılmalı.

- Binaların yangından korunması yönündeki mevzuat hükümlerine uyulmasına özen gösterilmelidir".