Sokak çocukları kazandırılacak

ANKARA (İHA) - Sokakta yaşayan çocuklar için geliştirilen model, çocukların 5 aşamada topluma kazandırılmasını öngörüyor. Hedef, rehabilite edilen çocukların meslek sahibi olarak bağımsız yaşama geçişlerini sağlamak.

Kapkaç Komitesi'nin aldığı karar çerçevesinde Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu (SHÇEK) Genel Müdürlüğü tarafından 'Sokakta Yaşayan ve/veya Çalışan Çocuklara Yönelik Hizmet Modeli' başlıklı bir çalışma gerçekleştirildi. Devlet Bakanı Güldal Akşit ve Kapkaç Komitesi'ne üye diğer bakanların katıldığı basın toplantısı ile ana başlıkları kamuoyuna açıklanan Hizmet Modeli, rehabilitasyona tabi tutulan çocukların topluma kazandırılmasını hedefliyor. Hizmet Modeli şemasına göre, sokakta yaşayan çocuklar Sokak Çocukları Koordinasyon Merkezi tarafından İlkadım İstasyonu'na, buradan Çocuk Ergen Madde Bağımlılığı Tedavi Eğitim ve Destek Merkezi (ÇEMATEM) ve Tıbbı Rehabilitasyon Merkezi'ne yönlendirilecek. Bu merkezlerdeki faaliyetlerin ardından Sosyal Rehabilitasyon Merkezi'ne havale edilecek çocukların daha sonra ailelerine dönüş, kurum bakımı, Yatılı İlköğretim Bölge Okulları (YİBO) ve Pansiyonlu İlköğretim Okulları (PİO) ile Gençlik Evleri'ne yönlendirilerek topluma kazandırılması hedeflenecek.

Oluşturulan Hizmet Modeli, Sokak Ofisi, barınak ve mobil ekiplerini bünyesinde bulunduran Sokak Çocukları Koordinasyon Merkezi'nin, bu birimler arasında işbirliği ve koordinasyonu, aile görüşmelerini ve çocuğun aileye teslimini sağlamasını öngörüyor. Buna göre Sokak Çocukları Koordinasyon Merkezi'ne yönlendirilen çocuklarla ilgili bireysel dosyalar oluşturulacak, istatistiki veriler toplanacak ve bu veriler değerlendirilip aileleri ile görüşme sağlanacak. Ayrıca uygunluğu tespit edilen çocuklara gerekli hallerde acil sağlık hizmeti sağlanacak. Merkez bünyesinde sosyal hizmet uzmanı, psikolog, çocuk gelişimci, önder çocuk, doktor, hemşire ve kolluk kuvveti görev yapacak ve görevli meslek elemanları 24 saat boyunca vardiya sistemiyle hizmet verecek. Koordinasyon Merkezi'ne bağlı olarak çalışan Mobil Ekip, sokakta yaşayan ve çalışan çocukları tespit edecek ve çocuğu uygun bir merkeze teslim edecek. Bu konuda çocukların istekli olup olmadıklarına bakılmayacak. Merkez hizmetlerini reddeden çocuk Barınak'a teslim edilecek.

SOKAK OFİSLERİ İHBARLARI DEĞERLENDİRECEK Sokak Ofisleri, şehir merkezlerinde kolayca ulaşılabilecek yerlerde bulunacak. Çocukların durumları ile vatandaşlar tarafından yapılan ihbarları değerlendirecek olan Sokak Ofisleri'ni, mobil ekipler yönlendirecek. Sokak Ofisleri, sokakta çalışan veya yaşayan çocukların yoğun olarak bulundukları bölgelerle gar ve terminal gibi yerlerde kurulacak prefabrik veya konteynerlerde hizmet sunacak. Sokak Ofisi görevlileri sokakta yaşayan çocuklarla güven ilişkisi kurarak ikna çalışmalarını yürütecek.
Barınak, madde bağımlısı olduğu halde bırakma eğilimi göstermeyen çocukla tedavi almak isteyen çocuk arasında bir filtre fonksiyonu üstlenecek. Çocukları Tıbbi Rehabilitasyon Merkezi'ne veya İlkadım İstasyonu'na yönlendirmek üzere ikna çalışmaları yapacak. Çocukların özellikle kış aylarında doğu koşullarından ve sokakta yaşayabileceği olası ihmal, istismar ve cinsel taciz olaylarından korunmasını sağlayacak.

İlkadım İstasyonu, çocukların ortalama bir ay kalacakları bir birim olacak. Mobil ekiplerce teslim edilen, kendiliğinden gelen, sokakta yaşayan, madde kullanan; fakat bu alışkanlığından uzaklaşma kararı veren, madde kullanmayan çocuk ve gençlerin hijyen, öz bakım, beslenme, sağlık, giyim gibi temel ihtiyaçlarını karşılayacak. İlin büyüklüğü ve sosyal yapısına göre ihtiyaç duyulması halinde kız çocukları için ayrı bir İlkadım İstasyonu oluşturulacak. Sisteme uyumlandırma yönünde gerekli çalışmaların yapılacağı İlkadım İstasyonu'nda çocuğa psikiyatrik destek sağlanacak. Çocuklarla aileleri arasında iletişimin sağlanmasına yönelik çalışmalar yapılacak. Madde bağımlısı olan çocuk ve genç, tedaviye hazır hale geldiğinde tıbbi rehabilitasyon merkezine tedavi edilecek.

ÇEMATEM, ÇOCUKLARI TEDAVİ EDECEK ÇEMATEM, İlkadım İstasyonu'ndan havale edilen, uçucu ve uyuşturucu madde kullanan çocukların tıbbi tedavilerinin gerçekleştirilmesi yönünde hizmet verecek. Bu hizmeti Sağlık Bakanlığı verecek. Tıbbi Rehabilitasyon Merkezi, tıbbi tedavisi tamamlanan çocukların tıbbi rehabilitasyonlarının gerçekleştirilebilmesi amacıyla hizmet verecek ve bu hizmet de Sağlık Bakanlığı tarafından verilecek. Sosyal Rehabilitasyon Merkezi, İlkadım İstasyonu'nda uyumlandırılarak doğrudan gönderilecek ya da tıbbı rehabilitasyon merkezlerinde tedavileri tamamlanmış çocukların yönlendirileceği bir merkez olacak. Sosyal Rehabitilasyon Merkezi, çocuğun sağlıklı bir birey olarak sosyal yaşamla uyumlandırılacağı süreçlerden geçeceği bir kampüs olacak. Merkezde çocuklara sosyal ve kişisel sorumluluk bilinci, kurallara uyma alışkanlığı kazandırılacak. Çocuk, meslek edindirmeye yönelik mesleki eğitime veya örgün eğitime hazırlanacak. Sosyal Rehabilitasyon Merkezi'nde psikolojik destek birimi, eğitim birimi, hobi atölyeleri, kültürel ve sportif etkinlikler, hayvan barınakları, sera ve mesleki eğitim atölyeleri bulunacak.

Yapılan çalışmalar sonucunda sosyal rehabilitasyon sürecini tamamlama aşamasına gelen çocuklar ailelerine, SHÇEK kuruluşlarına, YİBO ve PİO ya da Gençlik Evleri'ne yönlendirilecek. SHÇEK kuruluşlarına yönlendirilen çocuklar burada koruma altına alınacak. Tüm çalışmalara rağmen ailesi ile uyumu sağlanamayan çocukların örgün eğitime veya mesleki eğitime devam etmelerine olanak sağlanacak. Aileleri ile kesinti halinde ilişkilerini sürdüren; fakat ailesinin yanında uzun süreli kalması mümkün olmayan çocuklar, Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı YİBO ve PİO'lara yerleştirilecek. YİBO ve PİO'larda bu çocukları sosyal açıdan izlemek ve desteklemek üzere bakanlık tarafından psikolojik danışman ve rehberlik kadrosu güçlendirilecek. Hizmetten yararlandıkları süreçte yaşları 18'in üstüne çıkan ve ailelerine dönüş olanağı olmayan meslek ve iş edinmiş gençlerin, en az 3, en fazla 5 kişi olacak şekilde belirli bir süre için kira bedeli SHÇEK tarafından ödenmek üzere bir eve yerleşmeleri ve kendi masraflarını karşılamak kaydıyla bağımsız yaşama geçişleri sağlanacak. SHÇEK tarafından oluşturulan Sokakta Yaşayan ve/veya Çalışan Çocuklara Yönelik Hizmet Modeli, Devlet Bakanlığı, Adalet Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Valilikler ve Mahalli İdarelerin işbirliği ve koordinasyonu ile uygulanacak.