BİZE ULAŞIN
Türkçe yazım kurallarının tam olarak öğrenilmesi için sözcüklerin nasıl yazıldığı gibi herhangi bir ek aldığında ses değişikliğine uğrayıp uğramadığının da bilinmesi gerekir. Bu doğrultuda günlük yaşamda konuşma dilinde ve pek çok farklı alana yönelik olan metinlerde kullanılan sokak sözcüğüne getirilen bulunma durumu eki incelenmelidir. Çünkü bu ek sokak sözcüğünün sonuna getirilirken ses olayı meydana gelir. Bu ses olayının neden meydana geldiğinin öğrenilmesi ise sokakta ifadesinin doğru bir şekilde yazılmasını mümkün kılar.
Arapçadan dilimize geçiş yapan sokak sözcüğü ait olduğu dilde zuḳāḳ şeklinde yazılır. Bu sözcük isim türünde olup pek çok kalıplaşmış ifadede ve birleşik kelimede yer alır. Buna ek olarak sokak kelimesinin ikinci seslemi 2 tane sert ünsüz içerir. Dolayısıyla harf diziliminin sonunda k sert ünsüzü olan sokak sözcüğünün ek aldığı zaman nasıl bir ses değişikliğine uğradığı merak edilir. Yaygın olarak sonuna bulunma durumu eki getirilerek kullanılan bu ifadeye yönelik sıklıkla yanıt aranan sorulardan biri ise “Sokakta mı sokakda mı?” olarak öne çıkar.
Bulunma durumu eki de, da bağlacından farklı olarak sonuna getirildiği ögeye bitişik olarak yazılır. Bununla birlikte sert ünsüzle biten bir sözcüğe -da bulunma durumu eki getirildiği takdirde bu ekin ilk sesinde benzeşme olayı meydana gelir. Yani TDK tarafından belirtilenn doğru sokakta yazımı bulunma durumu ekinin ilk sesi t olacak şekildedir. Bu bilgiler ışığında doğru ve hatalı olan sokakta yazımı aşağıdaki gibi sıralanabilir:
Türk Dil Kurumu güncel sözlüğünde sokak kelimesinin il ve ilçe gibi yerleşim yerlerinde iki yanında evler bulunan, caddeye oranla daha dar ve kısa olabilen yol olarak tanımlandığı görülür. Bu sözcük sokak çocuğu, çıkmaz sokak, arka sokak, ara sokak gibi pek çok birleşik kelimede yer alır. Sokakta doğru yazılışı ise bu sözcüğün köküne getirilen bulunma durumu ekinin ilk sesi t sert ünsüzü olacak şekildedir. Dolayısıyla bu isim türündeki kelimeye eklenen belirtme durum ekinde benzeşme ses olayı meydana gelir. Sokakta kelimesinin ek almış haliyle cümle içerisinde nasıl kullanıldığı ise aşağıdaki örnekler aracılığıyla analiz edilebilir:
