Gazetemizin gündeme getirdiği Somalili Çocuklar Projesi'yle ilgili her gün yeni skandallar ortaya çıkıyor. Öğrencilerin yurtdışından gelen paralarla Avrupa ülkelerine kaçması, öğrencilerin seçiminde ciddi hatalar yapılması ve Somalili ailelerin Türkiye'nin iyi niyetli girişimlerini suistimal etmesi projenin sonu oldu. Başbakan Yardımcısı Bekir Bozdağ'ın himayesinde Milli Eğitim Bakanlığı ve Türkiye Diyanet Vakfı tarafından yürütülen Somalili Çocuklar Projesi Türkiye'ye çok pahalıya patladı. 20 ay boyunca Türkiye'de kalan bir öğrencinin masrafı 30 bin TL'yi geçti. Türkiye'ye imam-hatip, su ürünleri ve tarım meslek lisesi okumak için gelen 500 öğrencinin toplam masrafı 15 milyon TL'yi geçti. Somalili Çocuklar Projesi eski parayla 15 trilyona mal oldu. Projenin fiyasko sonuçlanmasında ise Milli Eğitim Bakanlığı ve Türkiye Diyanet Vakfı'nın plansız bir şekilde çalışması etkili oldu.
NEDEN 3 ALANDA ÖĞRENCİ GETİRİLDİ?
Türkiye 3 alanda Somalili çocukları okutmak için getirdi. Büyük bir kısmı din alanında eğitim görmek için getirilmiş. Nedeni ise ülkedeki din alimlerinin çatışma halinde olması. Somali'de çok sayıda hafız olmasına rağmen ülkede din adamları birbirine düşman. Mesela; bir yerde balık yeniyor. 10 kilometre ileride ise balık yenmiyor. Oranın din adamı haram fetvası vermiş. Fetvayı verdinler ise dünyanın en lezzetli balıklarına Somali'nin balıklarına göz deken Avrupa ülkeleri. Fakat Somali halkı bu balıkları haram diye yemiyor. Türkiye, Somali'deki din adamlarının çatışmasını bitirmek için Somalili öğrencilerin büyük bir kısmının imam-hatip liselerinde okumasını istemişti. Öte yandan Somali'nin 3 bin kilometre sahili var. Bu sahilde herkes balık tutuyor. Sadece Somalililer balık tutmuyor. Korsan dedikleri insanlar balık tutan ülkelerden vergi istiyor. Somali'de ciddi şekilde su ürünleri yetiştirecek insanlara ihtiyaç var. Üçüncü ihtiyaç ise ziraat alanında yetişmiş insanlar. Somali çok verimli ve geniş arazilere sahip. Amerika, İngiltere ve Fransa bu ülkelerden arazi kiralamışlar ve buralarda Somalililer çalışıyor. Bu ülkelerde yetiştirilen ürünler Avrupa ülkelerine gönderiliyor. Türkiye, bu nedenlerden dolayı bu üç alanda öğrenci yetiştirmek istedi.
305 ÖĞRENCİDEN 16'SI SINIRDIŞI EDİLDİ, 44'Ü KAÇTI
Türkiye'de eğitim görmeleri için Somali'den getirilen öğrencilerden 500 öğrenciden 305'i 2012 yılının yaz aylarında Konya'daki Türkiye Diyanet Vakfı'nın yurdunda kaldı. Somalili öğrenciler, 2 ay boyunca Türkçelerini geliştirdi. Başlarına ise Konya'da okuyan 14 Afgan öğrenci eğitmen olarak getirildi. Konya'ya getirelen Somalili öğrencilerden 16'sı hırsızlık, mahalledeki çocuklarla kavga gibi çeşitli suçlara karıştığı için sınırdışı edildi. 44 öğrenci ise kaldıkları yurttan firar etti. Firar eden öğrencilerden, İzmir'e ulaşarak, insan kaçakçıları vasıtasıyla önce Yunanistan'a oradan Norveç, Belçika, İsveç ve Hollanda gibi ülkelere gitti. Avrupa ülkelerine kaçan öğrenciler, yurttaki hocalarını ve arkadaşlarını arayarak, durumları hakkında bilgi bile vermiş. Öğrencilerden bir kısmının ise hala Konya'da olduğu ortaya çıktı. Konya'da kalan öğrenciler, Somalili sığınmacıların yanında barınıyor.
AKRABALARI PARA GÖNDERMİŞ
Peki bu öğrenciler hangi parayla Avrupa ülkelerine kaçtı? Akıllara en çok bu soru geliyordu. Avrupa ülkelerine kaçan öğrencilere ihtiyaçları olan para, Western Union uluslararası para transferiyle aileleri ve akrabaları tarafından gönderilmiş.Somali'de bankacılık sisteminin çok zayıf olması nedeniyle para transferi, Kenya, Nijer, Sudan gibi komşu ülkelerin yanı sıra Avrupa ülkelerinden yapılmış. Parayı alan Somalili öğrencilerin ise ilk hedefi Türkiye'deki Somalili sığınmacılarla irtibat kurup, onların vasıtasıyla insan kaçakçılarına ulaşmak olmuş. Böylece Türkiye'ye sözde okumak için Somalili öğrenciler, daha iyi bir hayat için Avrupa ülkelerine kaçmış.
TÜRKİYE'YE KAÇMAK İÇİN GELMİŞLER
Bu öğrencilerin Türkiye'ye geliş hikayesi de oldukça çarpıcı. Öğrencilerin büyük bir kısmı 28 yaş ve üzeri. Fakat kimlik bilgilerinde 18 yaş ve altı olarak görünüyor. Seçmelere girecek öğrencilerin büyük bir kısmı yaşlarını küçültmüş. Somali'de yaş küçültmek oldukça kolay bir işlem. Çünkü ülkede her türlü altyapı çökmüş durumda. Ciddi bir kayıt tutulmuyor. Türkiye'ye gelmek isteyen öğrencilerin büyük bir kısmı yaşlarını küçültmüş. Öğrencilerin seçiminde ciddi yanlışlıklar yapılmış. Somalili ailelerin ve öğrencilerin tek hedefinin, önce Türkiye'ye ulaşmak, oradan Avrupa ülkelerine kaçmak olduğu ortaya çıkıyor.
EN GÜVENİLİR ÖĞRENCİLER BİLE KAÇMIŞ!
Daha sonra 20 öğrenci İzmir'e su ürünleri okutmak için gönderildi. Somalili öğrencilerin kaçmak için en ideal şehir İzmir. 40 öğrenci ise tarım meslek lisesi okumak için Kırşehir ve Çanakkale'ye gitti. Diğerleri ise imam-hatip okumak için 40 öğrenci İstanbul'a ve 25 öğrenci Manavgat'a gitti. Geriye kalan öğrenciler ise Tekirdağ, Bayburt ve Kastamonu'na gitti. En güvenilir öğrenciler ise Manavgat'a gönderildi. Manavgat'a giden 25 öğrenciden 2'si Avrupa'ya kaçmış. Geriye kalanlar ise yarılı atili için ülkelerine gitmiş. Bu öğrencilerin Türkiye'ye geri dönüp dönmeyeceği ise meçhul. Somali'ye yarıyıl tatili için giden 240 öğrencinin büyük bir kısmı geri dönmeyeceği belirtiliyor. Böylece Türkiye Cumhuriyeti'nin büyük emeklerle hazırladığı Somalili Çocuklar Projesi fiyaskoyla sonuçlandı. Türkiye'nin bu projeden zararı yeni parayla 15 milyon TL eski parayla 15 trilyonu geçtiği belirtiliyor.
TOPLU HALDE ORTADAN KAYBOLDULAR
Emniyet Genel Müdürlüğü Asayiş Daire Başkanlığı'nın sitesi olan asayis.pol.tr'de kaybolan Somalili çocukların isimleri, resimleri, doğum yerleri, doğum yıllar, kiloları, boyları ve doğdukları şehirlerin yer aldığı bilgilere yer verildi. Somalili öğrencilerin ortadan kaybolma tarihleri 27 Temmuz 2012'de başlıyor. Sitedeki kayıp ilanlarına göre bazı öğrencilerin ise toplu halde ortadan kaybolduğu ortaya çıkıyor. Öğrenciler, 27 Temmuz, 10 Ağustos, 23 Ağustos, 6 Eylül ve 11 Eylül 2012 tarihlerinde ortadan kayboldu. İnternet sitesinde 18 yaş altında oldukları için 20'sinin bilgileri yer alıyor. Geriye kalan 24 öğrencinin ise bilgileri bulunmuyor.
İbrahim Büyükeken / Konya Yenigün