Somuncu Baba’nın Aksaray’da olduğu belgelerle tespit edildi

Aksaray Belediyesi tarafından organize edilen Uluslararası Somuncu Baba ve Kültür Çevresi Sempozyumu sona erdi. Sempozyuma Hollanda, Azerbaycan, İran ve Yemen’den de profesörler katıldı. Programın açılış konuşmasını gerçekleştiren ve Somuncu Baba’nın şeceresi hakkında detaylı bir bilgi veren Prof. Dr. Ahmet Akgündüz, "Somuncu Baba gibi değerlere sahip çıkan Aksaray Belediye Başkanımıza teşekkür ediyorum. Somuncu Baba Külliye ve Cami projesi de gerçekten çok güzel olmuş ve bu çalışmada emeği geçenlere ayrıca teşekkür ediyorum. Şunu açıkça ifade etmeliyim ki Somuncu Baba bir güneştir. Bu güneşten kopan en az Somuncu Baba kadar bir değer olan Yusuf Hakiki Baba burada Aksaray’da yatmaktadır. Onun divanı da bunu kanıtlar niteliktedir. Bizim yaptığımız ve 2 bin 500 civarındaki belgelerde Somuncu Baba’nın Bursa Ulu Cami açılışının ardından Aksaray’a geldiği görülmektedir. Hatta Osmanlı arşivlerinde de bunlar açıkça ifade edilmiş. Ayrıca belgeler içinde Somuncu Baba’nın şeceresinde açıkça gözüküyor ki çocuklarının bir kısmı Aksaray’da bulunuyor." dedi.
Yrd. Doç. Dr. Mustafa Tatçı sunduğu bildiride Somuncu Baba'nın Aksaray’da metfun olduğunu söyledi. Tatcı, Somuncu Baba'nın metfun olduğu yer ile ilgili tarihi belge aranmaması gerektiğini ifade etti. ''Somuncu Baba'nın mezarı nerede? Mezarı yenileme gibi bir vesile olsa da ucundan kenarından cesedi görme imkanı olsa, böyle bir imkan olursa bakılır hangi ceset çürümediyse Somuncu Baba odur, tarihi belge aramayın." dedi.
Son araştırmasında İbrahim Has'ın Tezkiretül-Has adlı eserinde kesin bir dille Somuncu Baba'nın kabri şeriflerinin Aksaray da olduğunun belirtildiğini söyleyen Tatçı, ''Diriyiz daim ölmeyiz, karanlıklarda kalmayız çürüyüp toprak olmayız, bize leylü Nehar olmaz, leylü Nehar gece gündüz demektir' Somuncu Baba'nın bu sözü üzerinde bile günlerce konuşabiliriz. 1751 yılında yazılan Tezkiretül-Has adlı eserde Somuncu Baba Bursa da Beyazit Han Camiinin açılış vaazından sonra büyük bir zat oluşunun ifşa oması üzerine Bursa'yı terk ederek Aksaray'a yerleştiği, burada irşad çalışmalarının yanı sıra ziraatla meşgul olduğu belirtilmektedir. Bu yeni bulduğumuz ve bu sempozyumda ilk defa açıkladığımız kaynak bilgisi ile Somuncu Baba'nın Aksaray'a geldiğini ve kabri şeriflerinin de burada olduğunu tespit etmiş oluyoruz' dedi. Sempozyumda bildiri sunan Yrd.Doç.Dr Mustafa Güneş'de 'Menakıb-ı Akşemseddin' adlı eserde Hacı Bayramı Veli ve Somuncu Baba gibi büyük zatlarla ilgili yer alan bilgiler ile ilgili sunum yaptı. Akşemddin'in 16. yüzyılda kendisi tarafından kaleme alınan eserinde, Akşemseddin'in ailesi, Hacı Bayramı Veli, Şeyh Hamid-i Veli Somuncu Baba gibi Anadolu'yu aydınlatan gönül mimarları ve diğer mutasavvıflar hakkında da önemli bilgilerin yer verdiğini ifade eden Güneş, eserin biyografik kaynak olarak önemli yeri olduğunu söyledi. Akşemseddin'in eserinde Somuncu Baba'nın 20 ayrı isimle anıldığını, kabrinin Aksaray'da olduğunu ifade ederek, ''Eserde Somuncu Baba'nın uzun süre Bursa’da kaldığını belirtmiştir. Şeyh Hamid-i görünürde tasavvuf tahsilini Hoca Ali Erdebili'den almıştır. Gerçek anlamda tasavvuf terbiyesini ariflerin sultanı olan Bayezit-i Bestami'nin ruhaniyetinden alarak Hz. Hızır ile sohbet ettiği rivayet edilir. Bursa'dan ayrılarak Aksaray'a gelen Somuncu Baba tasavvufa meyilli iyi kalpli insanlarla sohbet ve irşadlar yapmaya başlamıştır." diye konuştu.