Rusya-Ukrayna gerilimi devam ederken Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ile görüştü. Kritik görüşmenin ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy ortak basın toplantısı düzenledi.
Basın toplantısına, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, Savunma Sanayi Başkanı İsmail Demir, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Ukrayna Başbakan Yardımcısı Oleksii Reznikov, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Andriy Yermak, Ukrayna Savunma Bakanı Andrii Taran, Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmytro Kuleba katıldı. Toplantıda iki ülke arasında anlaşmalar imzalandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan toplantıda yaptığı konuşmasında, “Türkiye olarak, Ukrayna'nın toprak bütünlüğünü güçlü biçimde savunduk. Kırım'ın ilhakını tanımama yönündeki prensip kararımızı bir kez daha teyit ettik. Ukrayna'nın uluslararası toplum bir araya getirmeyi hedefleyen Kırım Platformu'nu desteklediğimizi belirttik. Bu girişimin Kırım Tatarları olmak üzere tüm Kırım halkı için olumlu neticelere varmasını diliyoruz. Ana vatanlarını terk etmek zorunda kalan Kırım Tatarı kardeşlerimizin hayat standartlarının iyileştirilmesi bizim için öneme sahiptir. Ukrayna ile bu konuda fikir birliği içinde olduğumuzu görmekten memnuniyet duyuyorum. Kırım Tatarı soydaşlarımız için konut ve cami inşası çalışmalarımız mevcuttur. Konut projesine ilişkin olarak az önce ilk somut adımı atmış olduk. Cami projesinde de yakın zamanda ilerleme kaydetmeyi umut ediyoruz" dedi.
Erdoğan, “Karadeniz'in bir barış, huzur ve iş birliği denizi olması temel hedefimizdir. Ortak coğrafyamızda ne surette olursa olsun gerilimin artmasını arzu etmiyoruz. Bu minvalde kıymetli dostumla fikir teatisinde bulunduk. Krizin Ukrayna'nın toprak bütünlüğü çerçevesinde uluslararası hukuk temelinde barışçı yöntemlerle çözülmesini diliyoruz. Son dönemde sahada gözlemlediğimiz endişe verici tırmanmanın son bulmasını, Minsk anlaşması çerçevesinde diyalog yoluyla çözülmesini temenni ediyoruz. Bu hususta gereken her türlü desteği vermeye hazırız" ifadelerini kullandı.
“Ukrayna ile ilişkilerimizde savunma sanayi bir diğer önemli boyutu teşkil ediyor” diyen Erdoğan sözlerine şöyle devam etti: “Siyasi ve savunma konularının birbiri ile istişareleri başlattık.
Bu şekilde ülkelerimiz arasındaki eş güdümü pekiştiriyoruz. İşbirliğimiz hiçbir surette üçüncü ülkelere karşı bir girişim değildir. Ticaret hacmimizin salgında asgari olarak etkilenmesi, ekonomilerimizin karşılıklı olarak birbirini tamamladığı göstermektedir. Müzakerelerine devam ettiğimiz serbest ticaret anlaşmasını tamamlayarak 10 milyar dolarlık ticaret hacmimize ulaşacağımıza inanıyorum" dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Bugün değerli dostum ile ekonomik ve beşeri bağlarımızın en önemli unsuru olan turizmi de ele aldık. Türk ve Ukrayna vatandaşları karşılıklı olarak pasaportsuz birbirlerinin ülkesini ziyaret edebiliyor. Malumunuz güvenli turizm sertifikası ile misafirlerimizi en iyi şekilde ağırlayacak bir sistem kurduk. Geçen seneden geliştirdiğimi tedbirlerle ve aşılamayla Ukraynalı dostlarımızı bu yılda misafir edeceğiz" şeklinde konuştu.
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Türkiye ve Ukrayna arasındaki ticaretin serbestleştirilmesinin son derece önemli olduğunu ve bunun Serbest Ticaret Anlaşması'nın (STA) imzalanmasıyla mümkün olacağını belirtti.
Zelenskiy, Türkiye-Ukrayna Yüksek Düzeyli Stratejik Konsey (YDSK) dokuzuncu toplantısı vesilesiyle gerçekleştirdiği Türkiye ziyaretinde, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Huber Köşkü'nde baş başa ve heyetler arası görüşmelerinin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında konuştu.
Karadeniz'de "güvenlik ve meydan okumalara ortak karşı koyma" adımlarını kapsamlı şekilde görüştüklerini kaydeden Zelenskiy, "Kiev'in ve Ankara'nın gerek tehdit gerekse onlara verilmesi gereken tepki konusundaki vizyonunun aynı olduğunu belirtmek istiyorum." ifadesini kullandı.
Zelenskiy, "Türkiye'nin, egemenliğimizin ve toprak bütünlüğümüzün yeniden tesis edilmesi konusundaki desteği Ukrayna için son derece önemlidir. Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan söz konusu desteğin devam ettiğini ve Türkiye'nin bu yöndeki tutumunun değişmeyeceğini duyduğuma sevindim." dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüşmelerinde ticari ve ekonomik ilişkiler üzerinde durduklarını aktaran Zelenskiy, "İkili ticaretimizin serbestleştirilmesi son derece önemlidir. Ticaret hacmimizin ciddi artışı Serbest Ticaret Anlaşmasının imzalanmasıyla mümkün olacaktır." diye konuştu.
Zelenskiy, böyle bir adımın büyük bir sorumluluk içerdiğini ve her iki ülkenin milli çıkarlarına göre atılması gerektiğini bildiklerini belirterek, iki ülke arasında ilgili kurumların, tartışmalı konularda kapsamlı denetimi yapmaları ve söz konusu anlaşmanın imzalanmasını sağlayacak uzlaşmayı bulmaları konusunda mutabık kaldıklarını dile getirdi.
Enerji alanındaki iş birliği konusunu da ele aldıklarını belirten Zelenskiy, "Savunma sanayisi alanındaki iş birliğinin perspektifleri de gayet büyük. Savunma sanayisi, stratejik ortaklığımızın itici gücüdür." dedi.
Zelenskiy, "Cumhurbaşkanı'yla uçak yapımı alanında iş birliğimizi de ele aldık. Söz konusu alan her iki ülke için de son derece önemli. Buradaki amacımız net projelerin hayata geçirilmesi, ortak işletmelerin oluşturulması, tecrübe ve teknoloji paylaşımıdır." diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy arasında gerçekleştirilen görüşmenin ardından ortak bildiri yayımlandı.
Huber Köşkü'nde, heyetler arası görüşmenin ardından yayımlanan bildiride, Türkiye Cumhuriyeti ve Ukrayna'nın, dostluk, iyi komşuluk ve karşılıklı saygı ilkelerine dayanarak, mücavir bölgelerinde ve ötesinde barış ve istikrarı geliştirmeyi amaçlayarak, ülkeler arasındaki stratejik ortaklığın güçlendirilmesi ve ortak çıkar temelinde ilgili tüm alanlarda iş birliğini artırma iradesini, uluslararası hukukun ilke ve kurallarına bağlılıklarını teyit ederek, İstanbul'da iki devletin Cumhurbaşkanlarının Eşbaşkanlığında düzenlenen Türkiye Cumhuriyeti ile Ukrayna arasında Yüksek Düzeyli Stratejik Konsey 9'uncu toplantısı sonucunda bazı kararların alındığı aktarıldı.
Bildiride, taraflar arasında ekonomi, ticaret, turizm, güvenlik, savunma sanayisi, bilim, eğitim ve gençlik alanlarında iş birliğini ve eşgüdümü derinleştirmek için ortak çabaları artırmanın kararlaştırıldığı vurgulanarak, şunlar kaydedildi:
"Bakanlar ve koordinatörler düzeyinde 'Quadriga' (2+2) formatında iş birliğinin sürdürülmesi, Ukrayna'nın uluslararası tanınmış sınırları içinde, toprak bütünlüğü ve egemenliğine kayıtsız ve şartsız desteğin yeniden teyit edilmesi, Kırım Özerk Cumhuriyeti ve Sivastopol şehri ile Donetsk ve Luhansk bölgelerinin işgalden kurtarılması başta olmak üzere, Ukrayna'nın uluslararası kabul görmüş sınırları içinde toprak bütünlüğünü yeniden sağlamayı amaçlayan adımlar konusunda koordinasyonun sürdürülmesi kararlaştırıldı. Bu bağlamda, BM, Avrupa Konseyi ve AGİT başta olmak üzere uluslararası kuruluşlar nezdindeki çok taraflı çabaları desteklemeyi sürdürmeyi, Kırım'ın Rusya Federasyonu tarafından hukuka aykırı ve gayrimeşru ilhakını ele almak amacıyla yeni bir format olarak 'Kırım Platformu'nun kurulmasını desteklemeyi, Ukrayna vatandaşlarının, özellikle geçici işgalin ardından anavatanları Kırım'ı terk etmeye zorlanan Kırım Tatarlarının yaşam koşullarını iyileştirmek için ortak çabaların artırılmasını, geçici işgal altındaki Kırım Özerk Cumhuriyeti ve Sivastopol şehrinde insan haklarının korunması ve hukuka aykırı şekilde gözaltına alınan Kırım Tatarları dahil tüm Ukrayna vatandaşlarının serbest bırakılması amacıyla uluslararası hukuk çerçevesindeki çabalarını eşgüdüm içinde yürütmeyi, Ukrayna'nın Donetsk ve Luhansk bölgelerindeki bazı alanlarda durumun Minsk anlaşmaları temelinde diyalog yoluyla barışçıl şekilde çözümünü desteklemeyi ve AGİT Özel İzleme Misyonunun çalışmalarını takdir ederek Misyonun faaliyetlerine en üst düzeyde destek vermeye devam etmeyi kararlaştırmıştır."
Türkiye ve Ukrayna'nın ortak bildirisinde, terörizm, ayrılıkçılık ve aşırıcılığın her tür ve tezahürüne karşı mücadelede iş birliği ve dayanışmanın güçlendirilmesi vurgulandı.
Bildiride, sınıraşan organize suç, siber suçlar, düzensiz göç, narkotik, uyuşturucu, silah ve insan kaçakçılığının önlenmesi ve bastırılmasına yönelik ortak önlemlerin alınması, suçluların iadesi taleplerinin hızlıca işleme konulmasının sağlanması kararlaştırıldı.
Mevcut projelerin tamamlanması yoluyla savunma sanayi alanında iş birliğinin daha da geliştirilmesine ve yeni ortak projelerin planlanmasına yönelik bağlılıkların teyit edildiği bildiride, "Ukrayna'nın NATO üyelik perspektifine, özellikle Üyelik Eylem Planı'nı yakın zamanda alma niyetine ve Ukrayna Silahlı Kuvvetleri'nin Müttefikler ile birlikte çalışabilirliğine katkıda bulunulmasına destek beyan edilmesi, NATO dahil olmak üzere, ikili ve çok taraflı mekanizmalar aracılığıyla Karadeniz Bölgesi'nde güvenlik ve istikrarın desteklenmesine matuf iş birliğinin artırılması kararlaştırıldı." ifadeleri kullanıldı.
Karşılıklı anlayış ve yapıcı bir tutum çerçevesinde Serbest Ticaret Anlaşması müzakerelerinin sonuçlandırılmasının çabuklaştırılması kararlaştırılan bildiride, şunlar kaydedildi:
"Her iki tarafın yatırımcı ve firmalarının sorunlarının giderilmesi için gerekli adımların atılması ve yeni yatırımların teşvik edilmesi, giriş prosedürlerinin kolaylaştırılması, taraf devletlerin vatandaşları için seyahat fırsatlarının olanaklı kılınması ve karşılıklı turizmin teşvik edilmesi için sınır kontrol uygulamalarının daha da iyileştirilmesi kararlaştırıldı. Ukrayna'da Türk Maarif Vakfı'nın eğitim faaliyetlerinin desteklenmesi, Kovid-19 salgınının kontrolü ve sosyal ve ekonomik faaliyetlere yönelik etkilerinin idaresine yönelik çabalarda iş birliği ve eşgüdüme bağlılığın teyit edilmesi kararlaştırıldı."
(AA / DHA)
