Kazakistan’da LPG fiyatına yapılan zamlar ve sosyoekonomik durumun kötüleştiği gerekçesiyle başlatılan protestolar devam ediyor.
Kazakistan basınına göre, ülkenin tamamında olağanüstü hal (OHAL) ilan edildi. Almatı’da aralarında valilik binasının da bulunduğu kamu kurum ve kuruluşlarını basan göstericiler, 120 civarında dükkan, 100 civarında ofis ve yaklaşık 200 restoran ve kafeyi yağmaladı.
Şehirde bulunan “Kazakistan” devlet kanalının ofisini ateşe veren protestocular 120 civarında polis arabası, itfaiye ve ambulansa da hasar verdi.
Almatı ve Aktau’da havaalanlarının protestocuların ele geçirmesi nedeniyle bu şehirlere uçak seferleri durduruldu. Başkent Nur Sultan’a da uçuşların durdurulduğu iddia edildi.
Protestocuların Almatı’da İçişleri Bakanlığına ait binayı ele geçirmeye çalıştığı kaydedildi.
Öte yandan Belarus Cumhurbaşkanlığı basın servisinden yapılan açıklamaya göre, Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko Kazakistan’daki durumla ilgili, önce Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ardından Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev ile telefon görüşmesi yaptı.
Almatı Vali Yardımcısı Yercan Babakumarov, yaptığı açıklamada, şehirde teröre karşı özel operasyon başlatıldığını bildirdi.
Babakumarov, söz konusu operasyon kapsamında Almatı Havalimanı'nın da göstericilerin elinden alındığını duyurdu. Vali Yardımcısı Babakumarov havalimanının tekrar faaliyete geçirilmesi için harekete geçildiğini açıkladı.
Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev de Güvenlik Konseyi toplantısında yaptığı açıklamada, söz konusu göstericilerin yurt dışında eğitilmiş terör grupları olduğunu ve gösteriler sırasında Almatı Havalimanı'nı ve içinde yabancı hava yolu şirketlerine ait uçakların da olduğu 5 uçağı ele geçirdiklerini söylemişti.
Alınan bilgiye göre, ülkede meydana gelen olaylar nedeniyle bu akşam planlanan "TK 354" sefer sayılı İstanbul-Nur Sultan tarifeli seferi yapılamadı. THY'nin Nur Sultan'dan İstanbul'a yapacağı dönüş seferi de iptal edildi.
THY'nin dönüş seferi için Nur Sultan'da bulunan 4 kabin ve 2 kokpit görevlisinin bir otelde konakladığı öğrenildi.
THY yetkililerinin, ülkede meydana gelen olayları yakından takip ettiği, seferlerin geleceğiyle ilgili kararı ilerleyen günlerde vereceği bildirildi.
Türkiye Havayolu Pilotları Derneği (TALPA) ise Kazakistan'da devam eden iç karışıklık konusunda çeşitli şehirlerde yatı görevinde bulunan hava yolu ekipleri için sosyal medya hesabından bir açıklama yaptı.
Açıklamada, "Değerli üyelerimiz, Almatı'da bugün yaşanan olayları ve görevleri gereği yatıda bulunan 3 ayrı havayolu şirketimize ait toplam 53 meslektaşımızın durumlarını yakından takip etmekteyiz. Güvenlikleri ve emniyetle yurda dönüşleri için her türlü gayret gösterilmektedir. Olası acil durumlarda 7/24 TALPA acil hattından bizlere ulaşabileceğinizi tekrar hatırlatmak isteriz" denildi.
Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü (KGAÖ) Kazakistan’daki durum nedeniyle bu ülkeye asker göndermeye karar verdi.
KGAÖ Kolektif Güvenlik Konseyi başkanlığını yürüten Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Facebook hesabından yaptığı açıklamada, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev’in örgüte yaptığı başvuruyu hatırlattı.
Dış müdahale dahil, Kazakistan’ın ulusal güvenliğine ve egemenliğine yönelik tehditlerin göz önünde bulundurulduğunu belirten Paşinyan, “KGAÖ Kolektif Güvenlik Konseyi, Kolektif Güvenlik Anlaşması’nın 4. maddesi uyarınca Kazakistan’daki durumu normalleştirmek ve istikrara kavuşturmak için KGAÖ’nün kolektif barış gücünü sınırlı bir süre için bu ülkeye göndermeye karar verdi.” ifadelerini kullandı.
Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, ülkedeki mevcut durum nedeniyle üyesi oldukları Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü (KGAÖ) liderlerinden yardım istediğini açıklamıştı.
Kazakistan'da yaşanan şiddet olaylarını kınayan ve hem yetkililere hem de göstericilere sükunet çağrısı yapan ABD yönetimi, halkın anayasal kurumlara saygı duyup bu kurumları savunması gerektiğini belirtti.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, yazılı bir açıklamayla Joe Biden yönetiminin Kazakistan'daki olayları yakından takip ettiğini belirtti.
Price, açıklamasında, şiddet eylemlerini ve mülkiyete verilen zararları kınadıklarını kaydederek, "Hem yetkilileri hem de göstericileri sükunete davet ediyoruz. Tüm Kazakistan halkının anayasal kurumlara, insan haklarına, basın özgürlüğüne saygı duymasını ve bunları savunmasını istiyoruz. Ayrıca tüm taraflara olağanüstü hale barışçıl bir çözüm bulmaları çağrısında bulunuyoruz." ifadelerini kullandı.
Beyaz Saray Sözcüsü Jen Psaki de Kazakistan'da yaşanan şiddet olaylarını kınamış, olayların arkasında ABD'nin olduğu yönündeki iddiaların "çılgınca" olduğunu belirtmiş ve bunun Rusya'nın bir dezenformasyonu olduğunu savunmuştu.
Kazakistan’ın batısında 2 Ocak’tan itibaren LPG'ye yapılan zamlar ve ülkedeki sosyoekonomik durumun kötüleştiği gerekçesiyle başlatılan protestolar ülkenin diğer kesimlerine yayıldı.
Sokak olaylarına dönüşen gösterilerde güvenlik güçleri ile protestocular arasında çatışmalar yaşandı. Polis ve askeri araçları ateşe veren ve devlet binalarına giren protestoculara, güvenlik güçleri ses bombası ile müdahale etti.
Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, başlatılan protestolardan sorumlu tuttuğu hükümetin istifasını kabul etti.
Protestoların yayılması sonucu başkent Nur Sultan, Almatı şehri ve Mangistau eyaletlerinde olağanüstü hal (OHAL) ilan edildi. (AA)