Heredot'un Tarihler isimli eserinde geçer bu firavunun yükselişi...
Milattan önce 664 yılında Asurlular'la savaşırken hayatını kaybeden babasından tahtı devraldı 1. Psamtik. Hükümdarlığının henüz ilk 10 yılında prensliklere bölünmüş Mısır'ı yeniden birleştirdi, daha sonra Asurlular'ın hakimiyetini kırdı, Mısır'a bağımsızlığını kazandırdı.
Mısır sınırlarını 56 yıllık hükümranlığında Libya ve Yunanistan'a kadar genişletsen, tarihin en büyük krallarından biri olarak gösterilsen, ismine heykeller diktirsen de zaman acımıyor.
Aradan binlerce yıl geçiyor, senin dünyanın en büyük medeniyeti olarak bıraktığın topraklar üzerinde vasatı hafifçe aşmış bir ülke kuruluyor. Yetmiyor; senin kalıntılarını o toprakların yetiştirdiği bilim insanları değil, Avrupa'dan gelmiş bilim insanları inceliyor!
Heykelini en başta başka bir firavunla, 2. Ramses'le karıştırıyorlar! Geçtiğimiz günlerde yapılan bu büyük keşif, trajik anlatımıyla işte aynen böyle...
10 Mart'ta Kahire'deki bir gecekodu mahallesinde şans eseri keşfedilen heykel tam 8 metre boyunda, üstelik son belirlemelere göre yaşı 2600'ün üzerinde.
Almanya Leipzig Üniversitesi'nden araştırmacıların ve Mısır Eski Eserler Bakanlığı'nın ortaklaşa çalışmasıyla gün yüzüne çıkarılan, saf kuarzit taşından yapılma heykelin, 2. Ramses'e adanmış tapınaklara yakın konumu yüzünden bu hükümdara ait olduğu düşünülmüştü.
Parçalanmış heykelin diğer parçaları çıkarıldıkça gerçek başka yöne kaydı:
Ancak şimdilik Nebaa kelimesi tahminleri direkt olarak 1. Psamtik'e, diğer tüm arkeolojik özellikler de bu hükümdarın içinde bulunduğu Geç Mısır Çağı'na kaydırıyor... Bu aidiyetin doğrulanması durumunda, arkeologlar Geç Mısır Çağı'na ait en büyük heykeli bir gecekondu mahallesinde, molozlar arasında keşfetmiş olacak.
Eh, bu dünya Sultan Süleyman'a kalmamış 1. Psamtik... Sana mı kalacaktı?
---
Kaynaklar: Nationalgeographic.com, Bbc.com & Wikipedia.org