Stratonikeia Gözünü UNESCO'ya Dikti

Yatağan'da bulunan ve dünyanın en büyük mermer kenti olduğu belirtilen Stratonikeia Antik Kenti'nin "UNESCO Kültürel Miras Geçici Listesi"ne kazandırılması için çalışma başlatıldı.

Pamukkale Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi ve Sratonikeia Antik Kenti Kazı Başkanı Doç. Dr. Bilal Söğüt, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Karia bölgesinin en önemli kentlerinden biri olan Stratonikeia'nın, Anadolu'nun yerli halkı olan Karialılar ve Leleglere ait bir yerleşim yeri olduğunu söyledi.

Söğüt, Helenistik, Roma, Bizans, Anadolu beylikleri, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerinde de önemini sürdürdüren ve dünyanın en büyük mermer kenti olan Stratonikeia'nın "UNESCO Kültürel Miras Geçici Listesi"ne önerileceğini bildirdi.

Kentte yapılan kazı çalışmalarında her yıl önemli verilere ulaştıklarını anlatan Söğüt, "Stratonikeia yaşayan bir arkeoloji kenti. Bunun bir benzeri yok. Antik dönemden günümüze yapıların bir bütün olarak korunduğu, Osmanlı dönemi taş döşeli yollarda yürünerek gezildiği başka bir kent bulunmuyor" dedi.

Antik kente gelen her ziyaretçinin kendisi ile ilgili onlarca seveceği konu bulabileceğini dile getiren Söğüt, "Kentin kesinlikle UNESCO Kültürel Miras Geçici Listesi'ne adaylık başvurusunun yapılması gerekir. Bu yıl çalışmaları tamamlayıp Müzeler Genel Müdürlüğü'müz ile gerekli formları teslim edeceğiz" diye konuştu.

-"2012 yılı kazılarında 725 eser bulundu"-

Doç. Dr. Söğüt, Stratonikeia Antik Kentinde Haziran ayında başlayan 2012 yılı kazı çalışmalarının 8 ayrı üniversiteden 50 öğretim elemanı ve öğrenci ile 40 işçiden oluşan bir ekip tarafından gerçekleştirildiğini bildirdi.

Her öğretim elemanının kendi uzmanlık alanlarına bağlı farklı yapı ve alanlarda çalışma yürüttüklerini vurgulayan Söğüt, kazı çalışmalarının ağırlıklı olarak tiyatro, gymnasion (spor okulu), bazilika, mezarlar ve sur duvarlarında gerçekleştirildiğini, antik kentin içindeki farklı tarihlere ait yapıların gezilebilecek duruma getirildiğini dile getirdi.

Antik kentin tamamının Osmanlı dönemi taş döşeli yollarda dolaşarak gezilebilecek durumda olduğuna dikkati çeken Söğüt, Stratonikeia'da Grekçe, Latince ve Osmanlıca yazıtların hepsinin aynı yapı üzerinde görülebildiğini, kentin bu anlamıyla bir kültür zenginliği olduğunu vurguladı.

Söğüt, 2012 yılı kazı çalışmalarında 725 adet eserin bulunduğunu ve bunların tamamının konservasyon ve restorasyon çalışmalarının yapıldığını anlatarak, "Bu eserlerden 225'i doğrudan vitrine konulabilecek nitelikte. Tüm koruma restorasyon çalışmaları tamamlandı ve Muğla Müzesi'ne teslim edildi. Ayrıca yapılardaki konservasyon ve restorasyon çalışmalarına devam edildi. Bulunan batı caddenin sütunlarından sağlam olanlar ayağa kaldırıldı. 10 metre genişliğindeki bu caddeye bakmak, antik dönemde Stratonikeia'nın ihtişamını anlamak için yeterli" diye konuştu.

-"Kanalizasyon sistemi kullanılabilecek durumda"-

Kentteki tiyatronun, üst terasında bulunan tapınak ile birlikte düzenlenerek inşa edildiğine işaret eden Söğüt, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Stratonikeia, Anadolu'da tapınak ve tiyatro ilişkisinin en iyi görüldüğü yerlerden biri. Yaklaşık 15 bin kişilik olduğu tahmin edilen tiyatronun alt kaveasının (seyircilerin oturduğu basamaklar) ve girişin her iki yanındaki terasların kazısı tamamlanarak bu alanda konservasyon çalışmaları gerçekleştirildi. Bugüne kadar yapılan çalışmalara göre tiyatrodaki en erken düzenlemelerin MÖ 4. yüzyıla ait olduğunu söyleyebiliriz. Depremlere bağlı olarak düzenleme ve eklemelerin olduğu anlaşılan tiyatro Roma döneminde 3 katlı sahne binası ile ihtişamlı bir görüntüye sahipti. Tiyatroda antik dönemin en mükemmel kanalizasyon sistemi bulundu. Bu bizim için en sevindirici olaylardan birisi oldu. Çünkü bugün de aynı kanalizasyon sistemi su direne etmemek için kullanılabilecek durumda."

Söğüt, Stratonikeia içinde bulunan Hasan Şar Evi'nin restorasyonu ile ilgili ödeneğin Muğla Valiliği tarafından ayrıldığını, 2013 yılı içerisinde çalışmanın tamamlanacağını kaydetti.

Kazılarda yaklaşık 3 bin 600 metre uzunluğundaki sur duvarının kuzey ve batı bölümünde önemli kısımların ortaya çıkarıldığını bildiren Söğüt, "Ziyaretçiler günümüzden yaklaşık 2 bin 350 yıl önce Stratonikeia kentini düşman saldırılarından korumak için inşa edilen 2,5 metre genişliğindeki mükemmel sur duvarını görebiliyor" diye konuştu.

Muğla Kültür Turizm Müdürü Kamil Özer de söz konusu listede Muğla'dan Letoon Antik Kenti, Beçin Kalesi ile Milas Heketomlos Mezar Lahdi'nin bulunduğuna işaret ederek, bu yıl da Stratonikeia Antik Kenti'ni listeye önereceklerini kaydetti. Özer, bu tarihi yerlerde yapılan kazılarla gelecek yıllarda Muğla'da kültür turizminin çok daha önem kazanacağını ifade etti.