Strese ne kadar dayanıklıyız?

Dayanıklılık zorlukların üstesinden çabuk gelme ve kişinin bükülüp eğildiği yerden doğrulup yoluna devam edebilme halidir. Dayanıklı insanlar stresli hayat olayları ve değişimlerine çabuk adapte olanlardır. Daha doğrusu negatif duyguları yaşayıp bununla baş ederken doğru kararı verme ve seçebilme kabiliyetini hızlıca gösterebilenlerdir.

Tabii ki dayanıklılık kişisel özelliklerle şekillenir ve her insan için sorunlarla başetme şekli biriciktir denilebilir. Ancak bilindiği gibi doğuştan getirdiğimiz özelliklerin farkına varıp belli egzersizlerle güçlendirilebildiğimiz de bir yanımızdır.

Pozitif Aile Terapisi ve Pozitif Psikoloji Teorileri pozitif duyguların yapılandırılıp, genişletilmesi esasına dayanır. Tahmin edileceği üzere pozitif düşünme ve duyguların öne geçirildiği, keyifli ve farklı ilgi alanlarının çoğaltıldığı bir bünyede negatif duyguların barınması daha kısa sürelidir.

Dayanıklılığınızı artırmaya yönelik kendinizi canlandıracağınız alanlar şunlar olabilir:

1-Sosyal İlişkiler: Seni dinleyen ve problemlerine yol göstereci, destekleyici kişilerle arkadaşlıklar oluştur, veya aktif görev aldığın gönüllü grup çalışmalarına katıl.

2-Günlük Rutin İşlerde: Gerçekçi hedefler oluştur ve gün içinde yaptığın aktiviteler ile hedefe ulaşmaya çalış,

3-Kendini Keşfet: Zor durumların sana öğrettiklerini süzgeçten geçir ve yaşadığın trajik olayların sana neler kattığını görmeye çalış. Bazen zor durumlar sana sahip olduğun ilişkiler veya kendinin değerini hissettirecektir.

4-Vizyonunu Geniş Tut: Tek ağaç değil, ormanı gör ve sadece o problemin hayatını ele geçirmesine izin verme.

5-Hayatın İyi Şeyler de Getireceğini Umut Et: Korkuların ve endişelerin yerine neler istediğine odaklan ve optimistik ol.

6-Kendine İyi Bak: Hem beden hem de zihininin ihtiyaçlarını sapta ve onlar için çaba göster. Seni neşelendirecek ve gevşetecek uğraşlar edin. Spor egzersizlerini ihmal etme.

7-Başına Gelen Kötü Olaya “Dünyanın Sonu Değil” Diye Yaklaş ve Unutma Yaşam Devam Ediyor: Yürüdüğün yolda geleceği güzel düşün ve olumsuz düşüncelerden bir an önce kurtul.

8-Kişiliğinin Pozitif Yönlerini Besle: Kabiliyetlerinin farkına var ve sorun halletme becerilerine güven.

9-Değişimler Kaçınılmaz ise Kabul Etmeye Çalış.

10-Yeni Planlar Oluştur ve Motivasyonunu Canlı Tut.

Biliyoruz ki çocukların dayanıklılığını artıran en büyük besin kaynağı; duygularının anlaşıldığı, sevildiği ve değer verildiği ortamın yaratılarak yaşamın rutini içindeki alışkanlıkları kazandırma ve yaşamdan beklentilerine ulaşırken onlara öncülük etmenin sağlanmasıdır.

Dr. Nuşin Bilgin

Noropsikiyatri Merkezi