Küresel ısınma ve mevsim normallerinin üzerindeki hava sıcaklıkları nedeniyle içme suyuna olan ihtiyaç artış gösterirken su kayıplarına ise her zamankinden daha az tolerans tanınıyor. Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi (DİSKİ) su kaçakları konusunda oldukça hassas bir çalışma yürütüyor. DİSKİ Su Kayıp ve Kaçak Önleme Şube Müdürlüğü ilgili birime bağlı ekipler önce su kaçağının olması muhtemel bölgelerde hassas dinleme yapıyorlar. Akustik Dinleme Cihazı adı verilen aletle yerin derinliklerindeki kontrolsüz su hareketleri takip ediliyor. Ardından kaçağın kaynağına yönelik araştırma yapılıyor. Bu çalışma sırasında kaçak suyun kaynağına en yakın bölge işaretlenerek asfalt kesme makinesiyle kesiliyor. Daha sonra kepçe o bölümü kaçağa yakın bölüme kadar kazıyor. İşin bundan sonraki kısmını işçiler hallediyor. Kepçenin borulara zarar vermemesi için kazma ve kürekler devreye giriyor. Kaçak tespit edildikten sonra iş ilgili boruların onarılması ve çukurun kapatılmasına kalıyor.
Sadece Temmuz ayında Diyarbakır’a verilen su miktarının 6 milyon 720 bin metre küp olduğunu belirten DİSKİ Genel Müdürü Fahrettin Çağdaş yaz aylarında artan su ihtiyacının karşılanması için yoğun mesai harcadıklarını söyledi.
**Teknoloji yakından takip ediliyor**
Çağdaş, kente Dicle Barajı’ndan getirilen suyun arıtıldıktan sonra bin 600 kilometrelik bir şebekeyle yurttaşlara dağıtıldığını ve bu şebekenin kontrolünü de bünyelerinde kurdukları Su Kayıp ve Kaçak Önleme Şube Müdürlüğü tarafından yapıldığını belirtti. Çağdaş şunları söyledi: “ Müdürlüğümüz iki ayrı birimden oluşuyor. Biri idari kaçakları, yani abonesiz su kullananlara yönelik; diğeri ise fiziki kaçakları yani şebekeden kaynaklı kaçakları kontrol etmekle yükümlü. Su kanal idarelerinin tüm şebekenin üzerini kazıyıp kontrol etme şansları bulunmuyor. Bu nedenle teknolojiyi yakından takip etme ve onu kullanma konusunda hassasız. İlk olarak metal detektörler ile yerin altındaki vana ve borularımızı tespit ediyoruz. İkinci ve daha önemli bir cihaz ise Akustik Dinleme Cihazı. Bununla suyun vana ya da bağlantı yerlerinden sızma, patlama durumunda kendi cidarına verdiği basınç ve sesleri algılayabilen bir cihaz. Yetişmiş personelimizle bu sızıntıların önüne geçiyoruz. Ayrıca korelatör dediğimiz üçüncü bir cihazımızla da elli metrelik alana yerleştirdiğimiz metal çubukların yaydığı sonar dalgalarıyla şebekemizin basıncını ve durumunu anlayabiliyoruz.”
**Faturalar zamanında ödenmeli**
Uluslar arası standartlara göre kentlerdeki fiziki kaçakların oranının yüzde 15 civarında olmasının kabul edilebilir olduğunu da sözlerine ekleyen Çağdaş kendilerinin bu oranı daha aşağı çekme hedefinde olduklarını kaydetti. Çağdaş ayrıca kalitesi ve fiyatıyla Türkiye standartlarının çok üzerindeki içme sularının kaçak kullanılmaması ve bu kalitenin devamlılığının sağlanabilmesi için faturaların zamanında ödenmesi için bir çağrıda bulundu.
