Sulama Kuyuları, "bir Barajı Tüketiyor"

Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde çiftçilerin tarla sulaması için kullandığı enerji miktarının orta ölçekli bir barajın yıllık enerji üretimine eşit olduğu bildirildi.

Şanlıurfa, Mardin ve Diyarbakır'daki çiftçiler 20 bini ruhsatlı, 10 bini aşkın da ruhsatsız olan 30 bini aşkın su kuyusu ile yer yer 500 metre derinlikten çektikleri yer altı suyu ile tarlalarında pamuk ve mısır üretimi yaparken, bu kuyuların tükettiği enerji miktarının yüksekliği bölgede enerji sıkıntısı yaşanmasına neden oluyor.

Gerilim dalgalanmalarının elektrikli cihazların çalışmasını engellemesi hatta arızalara neden olması üzerine mevcut sıkıntının giderilmesi için bu 3 ildeki köylerde günlük 2 ile 4 saat arasında enerji kesintisi uygulanmasına geçildi. Bu uygulama sayesinde gerilim dalgalanması büyük oranda ortadan kalktı.

Şanlıurfa, Mardin ve Diyarbakır'daki 30 bini aşkın su kuyusunun bir sezonda tüketiği enerji miktarının bir barajda üretilen yıllık enerji miktarına eşit olduğu belirtildi.

-"Biraz daha inseler petrol çıkaracaklar"

Elektrik Mühendisleri Odası Diyarbakır Şube Başkanı İdris Ekmen, AA muhabirine yaptığı açıklamada, bölgede 20 bini ruhsatlı olmak üzere 30 bini aşkın su kuyusunun bulunduğunu söyledi.

Sulu tarımın getirisinin yüksek olmasının üreticileri su kuyusu açmaya yönlendirdiğini, özellikle Suriye sınırına yakın kesimdeki çiftçilerin yerin 400-500 metre derinlikten su çektiğini bildiren Ekmen, bu nedenle Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yaz mevsiminde enerji tüketiminin arttığını kaydetti.

Ekmen, Mardin Şanlıurfa ve Diyarbakır'daki su kuyularının yer altındaki suyu çekerken tükettiği enerji miktarının 2 milyon megavat saate ulaştığını ifade ederek, şöyle konuştu:

"Su kuyularının üzerindeki pompaların güçleri 50 kwa'dan başlayıp 400 kwa'ya kadar çıkıyor. Yeraltı suları azaldığı için sulama kuyuları daha güçlü hale geliyor. Su kuyularının tüketiği enerji miktarı neredeyse Birecik Barajı'nın ürettiği enerjiye eşit değerdedir. Büyük yer altı su yataklarının üzerinde bulunan bir bölgedeyiz. Çiftçilerimiz ilk sulamaya başladıkları dönemde yerin çok altına inmeden su bulduklarını belirtiyorlar. Ama bugün geldiğimiz noktada yerin 400-500 metre altında su çıkarmaya çalışıyorlar. Çiftçilerimiz biraz daha inseler petrol çıkaracaklar. Bu nedenle çok büyük enerji tüketimi söz konusudur. 30 bin kuyu yılda ortalama 2 milyon megavat saat enerji tükettiğini söylemek abartılı olmaz. Bu tüketim ülke ekonomisi için büyük bir kayıptır. Bir barajın yıllık üretimine eşit enerji miktarıdır."

Bölgede tarla sulaması için tüketilen enerjinin büyüklüğüne vurgu yapan Ekmen, "Bölgede sulamadan kaynaklanan enerji israfı söz konusudur. Baraj yerine sulama kanalı yapılırsa bu kadar enerji tüketimi olmaz. Nihai çözüm GAP Projesi'ndeki sulama kanallarının yapılmasıdır. Maalesef GAP Projesi'nin enerji ayağı yüzde 85 oranında gerçekleşirken, sulamada ise gerçekleşme oranı yüzde 15'tir" dedi.

-Kesintilerden şikayetçiler

Öte yandan, açtıkları kuyulardan çıkardıkları yer altı suyu ile tarlalarını sulayan üreticiler ise yaşanan gerilim dalgalanmaları ve enerji kesintileri nedeniyle büyük sıkıntı yaşadıklarını söylediler.

Diyarbakır merkeze bağlı Sati köyünde oturan çiftçi Emin Aslan, gerilim dalgalanmasını önlemek için köylerde günde 4 saat enerji kesintisi uygulamasına geçildiğini belirterek, "Dalgalanma nedeniyle su kuyularının pompaları çalışamaz duruma geldi. Dalgalanmadansa kesinti daha iyi ancak kesinti de tarımsal üretimi olumsuz etkiliyor. Devlet Su İşleri bazı bölgelere sulama kanalları götürdü. Buradaki çiftçiler düşük bedel karşılığında tarlasını suluyor. Ben ise 500 metre derinlikten çıkardığım suyla sulama yapıyorum. Bunun için yıllık 20-25 bin lira enerji bedeli ödüyorum. Sulama kanallarının acilen tamamlanmasını istiyoruz" dedi.