Sur Ilçesi Diyarbakır'ı Dünyada Marka Yapacak

Diyarbakır'ın Sur ilçesindeki 141 anıtsal yapı, 342 sivil mimari eser, 97 kamu binası olmak üzere toplam 9 bin 246 yapı elden geçirilecek.

Bakanlar Kurulu'nda 4 Kasım'da alınan kararla afet dönüşümü kapsamında riskli alan ilan edilen Sur ilçesiyle ilgili hazırlanacak eylem planı doğrultusunda başlayacak çalışmada bütün yapılar elden geçirilerek turizme kazandırılacak.

Diyarbakır Valisi Mustafa Toprak, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Sur ilçesinin ihtişamlı bir yer olduğunu, 5,5 kilometre uzunluğunda surlardan oluştuğunu, 82 burcu, 4 ana kapısı ve içinde bulunan İçkale'de de 16 burç ve 4 kapının bulunduğunu söyledi.

Sur ilçesinin 148 hektar alandan oluştuğunu, tüm medeniyetleri içerisinde barındıran, Diyarbakır'ın kültürel ve tarihi değerlerinin yer aldığı önemli bir alan olduğunu vurgulayan Toprak, zaman içerisinde alanda çarpık yapılaşma, imar mevzuatına aykırılıklar, tarihi binanın üzerine yığma bina çıkmak kaydıyla tarihinin kaybolması, bilinçsiz kullanım nedeniyle birtakım sorunlar yaşandığını bildirdi.

-Önemli eserler ülke turizmine kazandırılacak-

Yaşanan sorunlardan hareketle Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın tarihi ve kültürel dokuyu ortaya çıkarmak, ikinci derecede bir risk alan belirlemesi yaparak eylem planı hazırlamak, tarihi ve kültürel değerleri ayakta tutmak amacıyla çalışma başlattığını bildiren Toprak, alanın ikinci derece deprem bölgesi olduğunu, binaların yüzde 95'inin hafif bir sarsıntıda bile risk taşıdığını vurguladı.

Riskli yapılardan arındırılarak kültürel değerlerin onarılması ve restore edilmesi, yeşil alan ve altyapısıyla tarihi kültürel dokuya uygun güzel bir alan oluşturulmak istendiğini anlatan Toprak, dünya ülkeleri nezdinde önemli olan eserlerin ülke turizmine kazandırılmasının amaçlandığını dile getirdi.

Toprak, 31 Mayıs'ta Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun çıktığını, kanunla afet riski taşıyan alanların bertaraf edilmesinin amaçlandığına dikkat çekerek, Bakanlar Kurulu'nun da 4 Kasım'da aldığı kararla Sur ilçesini afet dönüşümü kapsamında riskli alan ilan ettiğini anımsattı.

-Sadece yüzde 5'i betonarme yapı-

Eylem planının çıkmasıyla çalışmalara başlanacağını ifade eden Toprak, şöyle konuştu:

"Suriçi bölgesinde sadece yüzde 5 oranında betonarme bina var. Yüzde 95'i de yığma binalardan oluşuyor. Bunların da temelinde tarihi değerler var. Onların üzerine 5-10 kat yığma binalar var. Vatandaş, güvenliksiz, sağlıksız, niteliksiz ve kaçak binalarda oturuyor. Bunları bir an önce bu olumsuzluklardan arındırmak, yaşanabilir ve tarihi eserleri de görünebilir hale getirmek gerekiyor. 141 anıtsal yapı, 342 sivil mimari eser, 97 kamu binası olmak üzere toplamda 9 bin 246 yapı var. Bu yapılardan 2 bin 800'ü tek katlı, 4 bin 800'ü 2 katlı, 685'i 4 katlı, 838'i 4 kat ve üstü binalardan oluşuyor. Çoğu da sağlıksız. Çalışmalarla birlikte bu binaların hazırlanacak eylem planı ile hangilerinin önce ıslah edilmesi, tarihi tescilli binaların hangisinin restorasyona tabi tutulması, alt yapı, yeşil alan oluşturma ve yeni yapılacak binalarla ilgili önümüze bir takvim de çıkmış olacak. Bu kanunun çıkması Diyarbakır ve ülkemize önemli kolaylıklar getiriyor."

-Kaplumbağa hızıyla giden işler, hızlanacak-

"2008'den 2012'ye Cevatpaşa Mahallesi'nde yüzde 46, Alipaşa ve Lalebey Mahallesi'nde de ancak yüzde 7'ye ulaşabildik. Bu konuda birtakım zorluklar var. Bu kanun sayesinde kaplumbağa hızıyla giden işler hızlanacak" diyen Toprak, çalışmaya birlikte Sur'un yaşanabilir, kültürel ve tarihi değerleri, yeşil alanlarıyla, tarihi dokusuyla hissedilebilir bir hale gelebileceğini kaydetti.

Vali Toprak, hükümetten aldıkları kaynaklar ve desteklerle projesi olmayan yıkık burçların projelerini hazırladıklarını, projeleri hazır olan 4 burcun uygulama ihalesinin yapıldığını, İçkale'deki 16 burç ve 4 kapının onarım projelerinin hazırlandığını, yakın bir zamanda yapım ihalelerine çıkacaklarını aktardı.

-"Hepimizi heyecanlandıracak çalışmalar yapılacak"

Tarihi Ulucami'nin etrafındaki 10 bin metrekarelik alanda renovasyon çalışmasının yapıldığını da anlatan Vali Mustafa Toprak, konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Eylem planının hayata geçirilmesiyle 148 hektarlık alan, buraya turistler geldiğinde gezilebilir, yaşanabilir, eğlenebilir, geçmişteki azametini ve değerini hissedebilecek hale gelecektir. Kanun bu hedeflerimizi bir an önce gerçekleştirebilecek düzeydedir. Bunları el birliğiyle gerçekleştireceğiz. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı eylem planı üzerinde çalışıyor. İvedilik taşıdığı için en kısa zamanda eylem planı çıkacaktır. 2013 yılı ortalarında vurulacak kazma ile çalışmaların başlamasını umut ediyoruz. Bunun için bakanlık yoğun bir şekilde çalışıyor. Eylem planı hangi binaların sağlıksız, hangilerinin kaçak, niteliksiz, hangilerinin yıkılacağını, hangilerinin tarihi eseri gölgelediğini ortaya çıkaracaktır."

Plandan sonra ödeneği Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nca verilmek kaydıyla dönüşüm çalışması yapılacağını da bildiren Toprak, "hakikaten hepimizi heyecanlandıracak çalışmalar yapılacak. Tarihi ve kültürel değerlerin ortaya çıkarılması, çıkan eserlerin restorasyonun yapılması, baktığımızda tüm niteliksiz binaların yıkılmış olduğu yeşil alanlarıyla, hanıyla, hamamıyla, camisiyle, kilisesiyle, tüm tescilli anıtsal yapılarıyla Diyarbakır'a has evleriyle muhteşem bir açık hava müzesi olduğunu hissedebileceğiz. Hayalimizden geçen aslında çok yakın olan 1 milyon turist hedefine de en kısa zamanda ulaşacağımıza inanıyorum" diye konuştu.