Sürekli bilgisayar kullanımı gözleri etkiliyor

İSTANBUL (İHA) - Yeditepe Üniversitesi Göz Hastanesi'nden Yrd. Doç. Dr. Muhsin Altunsoy, yaygın olarak bilgisayar kullanımının gözleri olumsuz etkilediğini belirterek, "Uygun oturuş, gözlük kullanımı, çevresel faktörlerin değiştirilmesiyle bu şikâyetler asgari düzeye indirilebilir" dedi.

Günümüzde hayatın vazgeçilmez bir parçası olan bilgisayarların yaygın kullanımıyla birlikte bilgisayar yorgunluğu denen baş ağrısı, göz ağrısı, boyun ağrısı, sırt ağrısı, karpal tünel sendromu gibi birçok rahatsızlık daha sık görülmeye başladığı belirtildi. Yeditepe Üniversitesi Göz Hastanesi'nden Yrd. Doç. Dr. Muhsin Altunsoy "Uygun oturuş, gözlük kullanımı, çevresel faktörlerin değiştirilmesiyle bu şikâyetlerin asgari düzeye indirilebileceğini belirtti. Bilgisayar kullananlarda en sık karşılaştığınız
sorunların başında göz yorgunluğu, baş ağrısı, bulanık görme, gözlerde batma, sulanma bazen çift görme şikâyetleri geldiğini belirten Altunsoy şunları söyledi:
"Bilgisayar yakın çalışma gerektiren bir durumdur. Yakın çalışmada görüntülerin daha iyi görülebilmesi için, göz içerisindeki kas uyum yaparak göz içerisindeki lensimizin kırıcılığının artmasını sağlar. Sürekli uyum yapıyor olmak, ağrı oluşturabilen bir süreçtir. Yine bilgisayar kullanımı esnasında klavye, ekran veya bakılan herhangi bir objenin uzaklıklarının birbirinden farklı olmasıyla uyum gücü miktarında sürekli değişimler olmakta ve cisimler arası geçişte ilgili objeye uyum sürecine kadar bulanık görmeler oluşabilmektedir. Bilgisayar ekranına ne kadar yakın bakılırsa uyum ihtiyacı o kadar çok artar. Uyumun gerekenden fazla ve uzun süreli yapılması durumunda göz çevresinde, başta ve ensede ağrılar oluşabilir. Gözlerde kuruluk buna bağlı olan yanma, batma, kızarıklık belirir. Göz yüzeyindeki gözyaşı tabakası zamanla buharlaşır. Buharlaşma öncesi tekrar ıslatılması için göz kapağının kırpılması gerekir. Normalde dakikada ortalama 25 kere gözlerimizi kırparız. Bilgisayara bakma veya herhangi bir dikkatle bakmada bu sayı dakikada 10'un altına, hatta 5-6'ya düşer. Bu durumda gerçek bir göz kuruluğu, yani gözyaşı üretiminde azalma olmadığı halde buharlaşmaya ve yeterli ıslatılmamaya bağlı olarak gözyaşı kuruluğu belirtileri ortaya çıkar. Çevre ısının yüksek olması ortam neminin düşük olması, göze yönlenmiş klima ve fanlar buharlaşma miktarını arttırır ve belirtileri derinleştirir. Kuruluk sonrası refleks aşırı gözyaşı salınımı ve buna bağlı sulanmalar da görülebilir. Bilgisayar ekranına aşağıdan bakmakta göz kapak aralığının normalden daha fazla açılmasına ve buna bağlı olarak göz kuruluğunun daha da artmasına neden olur. Kontakt lens kullanımında kuruluk şikâyetleri ortaya çıkabilir. Çevreden gelen ışıklar, gün ışığının pencere üzerine yansıması ekrandaki kontrastı ve netliği değiştirir. Çevreden gelen veya monitör ışığının da gerekenden fazla olması göz bebeklerini normalden daha fazla küçülterek hem ağrıya hem de kalitesiz görmeye neden olur. Yine frekansı düşük monitörler titreme etkisi gösterir ve gözleri yorar. Bombe ekranlı monitörlerde merkez ve çevre arasında karakterlerin şekil ve büyüklükleri değişebilir."

Bilgisayarın gözlerini bozduğuna dair kesin bir kanıt olmadığını ancak çok yakından bakma myopi gelişimi için risk oluşturabildiğini de söyleyen Altunsoy, "Bilgisayar kullanımında gözde ortaya çıkan rahatsızlıklar genel olarak durumsaldır. Bilgisayar kullanımı kesildiği ve normal alışkanlıklara dönüldüğü zaman bu şikayetler geçer. Bilgisayar kullanımında hipermetropi ve astigmatizma gibi kırma kusurları belirti verebilir" dedi.

Bilgisayar kullanırken dikkat edilmesi gereken hususlar konusunda da tavsiyelerde bulunan Altunsoy, "Gözlük ihtiyacı varsa gözlük kullanılmalı, Dik ve rahat bir oturuş pozisyonu olmalıdır. Bacaklar yere dik, uyluk paralel, sırt ve kollar dik ön kol zemine paralel olmalıdır. Sandalye sırt destekli olmalı ve ayarlanabilir olmalıdır. Ekran parlaklığı kişinin en rahat ettiği parlaklığı seviyesinde olmalıdır. Ekranın üst kısmı kişinin göz seviyesi hizasında olmalıdır. Göz ve bilgisayar ekranı arasındaki
mesafe 60 cm'den yakın olmamalıdır. Gözlerin sık kırpıştırılması gerektiği hatırda tutulmalı, bilinçli olarak yapılmalıdır. Ekran, klavye, mouse, bakılan kaynak birbirine yakın mesafede olmalıdır. Ekran yenileme hızı yüksek ve düz ekran olmalıdır. Yansımaları azaltan ekran veya ekran koruyucular kullanılabilir. Her iki saatlik çalışmadan sonra yaklaşık 10 dakika kalkıp dolaşılmalıdır. Fırsat buldukça uzak mesafelere bakılarak sürekli uyum halinde çalışan göz içi kaslar dinlendirilmelidir" şeklinde konuştu.