KİLİS (İHA) - Türk, Alman ve Amerikalı bilim adamları, dünyada sadece Suriye'nin Halep kenti ile Kilis arasındaki bölgede yaşayan ve "Suriye Hamsterı" olarak adlandırılan fare türünü araştırmak için Kilis'in Elbeyli İlçesi'nde üs kurdu. Bilim adamları, farelerin uyku ritimleri ile korunma mekanizmasının davranışlarını nasıl etkilediğini araştırıyor.
Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Nuri Yiğit, 2 yıl önce Kilis'in Elbeyli İlçesi'nde yaptığı çalışma sonucu "Suriye Hamsterı" olarak adlandırılan tarla faresinin yaşadığı bölgeyi tespit etti. Yiğit'in yaptığı çalışmalar sonunda, TÜBİTAK ile ABD'li bilim adamları ortak proje hazırladı. Daha sonra bu projeye Alman bilim adamları da katıldı. Geçen yıl başlayan çalışmalar, havaların ısınmasıyla birlikte Suriye sınırındaki Elbeyli İlçesi'nde yeniden başladı. Araştırmaların bu yılki bölümüne, ABD'nin Cornell Üniversitesi Öğretim Üyesi Sosyo-Psikoloji Uzmanı Prof. Dr. Bob Jonhston başkanlığındaki Prof. Dr. Robert Johnston, Araştırma Görevlisi Dr. Samatha Larimer, Prof. Dr. Rolf Gatterman ve Dr. Karsten Nevmann'dan oluşan ekip ile Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Nuri Yiğit başkanlığındaki 9 kişilik ekip katılıyor. "Suriye Hamsterı" olarak bilinen tarla farelerinin üremeleri, davranışları ve yayılışları mercek altına alınırken, burada toplanan bilgiler Cornell Üniversitesi'ne gönderiliyor.
Cornell Üniversitesi Öğretim Üyesi Sosyo-Psikoloji Uzmanı Prof. Dr. Bob Jonhston, "Suriye Hamsterı" türünün, dünyada sadece Halep ile Kilis arasında yaşadığını belirterek, "Bu hayvanın doğadaki davranışı tıbbi çalışmalarda kullanılıyor. Uyku ritimleri ile korunma mekanizmasının davranışları nasıl etkilediği konularındaki deneylerde yaygın olarak kullanılan bir hayvan türüdür. Burada alınan bilgiler, hayvanlar üzerindeki incelemeler laboratuvar ortamında incelenmektedir. Buradan alınan veriler, çeşitli araştırmalarda kullanılmaktadır" dedi.
"DÜNYANIN GÖZÜ BU HAYVANIN ÜZERİNDE" Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Nuri Yiğit de, "Bu tür, bu bölgeden alınarak tüm dünyaya dağıtılıyor. Model çalışmalar bu hayvan üzerinde yapılmakta, uyku ritimleri ve kış uykusu özellikleri araştırılmaktadır. Bu projede Türk, Amerikalı ve Alman bilim adamları ortak çalışıyor. 2 yıldır periyodik olarak çalışan ekipler, alınan verileri data halinde bir merkezde topluyor. Alman ekip bölgeden geçen hafta içerisinde ayrıldı" diye konuştu.
Hayvanın davranışları ve biyolojik ritminin araştırıldığını kaydeden Yiğit, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Uyku ritimlerini ortaya çıkarmaya çalışıyoruz. Bunlar kışın uyuyan hayvanlardır. Aynı zamanda dünyada, özellikle de ABD'de deney hayvanıdır. Model çalışmalar bu hayvanın üzerinde yapılmakta, uyku ritimleri ve kış uykusu özellikleri araştırılmaktadır. Öğrenme mekanizması da bu hayvan üzerinde yapılmaktadır. Daha sonra değişik alanlarda kullanılmaktadır. Bu bölgeden çıkarıldıktan sonra aynı zamanda süs hayvanı olarak da evlerde bulunmaktadır. Aynı zamanda çöle uyum sağlamış bir hayvandır. Dünyanın gözünün üzerinde olduğu bir hayvandır. Bu hayvana benzer tarla hayvanlarıyla çiftçilerimiz ilaçla mücadele etmektedir. 'Suriye Hamsterı' diğer farelerden farklı olarak tarlaya zarar vermemektedir. Bu hayvanlarla çiftçiler bilinçsiz olarak zehirle mücadele ediyor. Bu hayvanın sınırda bulunmalarının nedeni ise, rakım farkından dolayı yüksek yerlerde yaşamalarıdır. İlaçlı mücadele nedeniyle her geçen gün sayıları azalmaktadır. Bu nedenle bir dönüm alanda ancak 3-5 tane bulunabilmektedir."
Çalışmaları sürdüren bilim adamları, "Suriye Hamsterı"nın çiftleşmesinden doğumuna kadar tüm yaşamını kamerayla kayıt altına alıyor.