Suriye muhaliflerinden 'katliam belgeleri'

Ian Pannell

BBC muhabiri

Doğruluğu kanıtlanmamış bir videoda el-Bayda meydanındaki askerler ve yanan evler görülüyor.

Suriyeli muhalifler, bu ayın başlarında 200'den fazla kişinin katledildiğini belgelediklerini söylüyor.

Suriye hükümeti, Mayıs başında ülkenin batısındaki Baniyas ve el-Bayda'da 'silahlı teröristlere karşı' operasyon düzenlediğini bildirmişti.

Ancak video görüntüleri ve görgü tanıklarının ifadeleri, bölgede çok sayıda kişinin katledildiğine yönelik iddiaları destekler gibi görünüyor.

Om Abed adını kullanan bir kadın, "duyduklarımı ve gördüklerimi nasıl anlatırsam anlatayım, gerçeği olduğu gibi aktarmam mümkün değil" diyor.

Siyah çarşaf içindeki kadın, başına birşey gelmesinden korktuğu için gerçek adını vermiyor.

'Her yer kana bulandı'

İki çocuk annesi Om Abed, bu ayın başında el-Bayda gördüğünü söylediği olayları ağlayarak anlatıyor.

"Yolda katledilmiş ya da yanmış cesetlere takılmadan yürünemiyordu" diyor, "Her yer kan içindeydi."

Hükümet güçleri ile milisler Suriye'nin Akdeniz kıyısındaki el-Bayda'ya 2 Mayıs'ta girdi. Ertesi gün de yakınındaki Baniyas'a saldırı düzenledi.

Bu operasyonların 'teröristlere karşı' düzenlendiği söylendi.

Resmi basın, saldırılarda 40 isyancının öldüğünü bildirdi.

Suriyeli insan hakları eylemcileri ve görgü tanıkları ise, 'masum sivillere karşı zalim bir saldırı' diye niteledikleri baskınlarda ölenlerin sayısının 200'den fazla olduğunu öne sürüyor.

Ayrıca yüzlerce kişinin kayıp olduğu söyleniyor.

Video görüntüleri ve fotoğraflarda, üzerinden dumanlar çıkan yanık cesetler ve kanlar içinde kadın, erkek ve çocuklar görülüyor.

Bu görüntüleri bağımsız kaynaklara doğrulatmak imkansız, ancak BBC'nin olay yerinde olduklarını söyleyen dört kadınla yaptığı mülakatlar, bölgenin korkunç bir katliama tanık olduğu iddialarını destekler nitelikte.

2 Mayıs'taki saldırıyı neyin başlattığı ise tartışmalı, bununla birlikte her iki taraf da isyancıların o gün hükümet güçlerine pusu kurduğunu kabul eder gibi görünüyor.

'Erkekler dışarı çağrıldı'

Hükümet güçleri ile Ulusal Savunma Gücü'ne bağlı milisler daha sonra el-Bayda köyüne girmiş. Köy sakinleri askerlerin etrafı yakıp, yağmaladığını ve insanları öldürmeye başladıklarını anlatıyor.

Om Abed, "bize hakaret etmeye, küfretmeye başladılar. Erkekleri evden dışarı çıkarmazsak, hepimizi öldüreceklerini söylediler" diyor.

Hükümet güçlerine bağlı bir askerin çekmiş gibi göründüğü, basına sızdırılmış izlenimi veren bir video, bundan sonra ne olduğu hakkında fikir veriyor.

Videoda el-Bayda meydanında askerler, yanan ev ve otomobiller, yollarda içine kan birikmiş çukurlar görülüyor.

Kamera daha sonra yolda ilerleyerek bir erkek cesedinin yanından geçiyor. Ölünün kafasının arkasına bulaşan kan izi yerde sürüklendiği izlenimini yaratıyor.

Film, dükkana benzer bir yerde sona eriyor. İçeride yere sıra sıra dizilmiş cesetler var.

Om Abed, "Aniden yangın kokusu aldık ve köyün erkeklerinin canhıraç çığlıklarını duyduk" diyor.

Kadınlar akşama kadar evlerinden çıkamamış.

Om Abed'in arkadaşlarından Om Ahmed, dışarı çıktıklarında gördüklerini şöyle anlatıyor:

"Sokağa koştum ve yerde hepsi de vurulmuş olarak yatan 20-30 adamın cesedini gördüm. Kocam ve kayınpederim de aralarındaydı. Hepsinin başına kurşun sıkılmıştı. Kocamın yüzünde ağzından ve burnundan başka birşey kalmamıştı."

Baniyas'ta üst üste yığılan cesetler

İnsan hakları savunucuları ve köy sakinleri askerlerin daha sonra komşu Baniyas'ın iki Sünni semtine girdiklerini söylüyor.

Devlet medyası üç günlük operasyonda 40 'teröristin' öldürüldüğünü bildirdi, ancak görgü tanıkları Alevi milislerin yerel Sünni nüfusu hedef aldığını kaydediyor.

Baniyas'ta olanların ardından çekilmiş gibi görünen fotoğraf ve videolar korkunç.

Bazıları tanınamayacak hale gelmiş kadın-erkek ve çocuklar üst-üste yığılmış. Ailece öldürülmüş gibi görünüyorlar.

Görüştüğümüz kadınlar da benzeri hikayeler anlattılar. Om Abed, "heryerde katledilmiş insanlar ve yanan cesetler vardı" dedi.

"Evler yanıyordu. İçindeki insanlar yanıyordu. Bir evde bütün bir aile öldürülmüştü. Ortalık kan doluydu."

Suriye savaşında bu tür olaylar ilk kez olmuyor. Uluslararası camiada, çözüm için umudunu diplomasiye bağlayanlar, gelecek ay bir barış konferansı toplanması için çaba gösterenler var.

Böyle bir konferansın başarıya ulaşacağına inananların sayısı pek fazla görünmüyor.

Taraflar kendilerinin kazanabileceğine inanmayı sürdürdükçe, ölenlerin sayısı da artmaya devam edecek.