Suriye'de ateşkes başladı

Suriye rejiminin, Kurban Bayramı'nda çatışmaların durması konusunda ABD ile Rusya arasında varılan ateşkesi, 18 Eylül'e kadar tüm ülkede uygulayacağı bildirildi.

Suriye'de rejime bağlı ordunun, ülkenin resmi ajansı SANA'da yer alan açıklamasında, "Ateşkes, silahlı gruplar tarafından yapılan herhangi bir ihlale cevap verilme hakkını korumakla birlikle 12.09.2016 günü saat 19.00'dan itibaren 18.09.2016 tarihi ve saat 23.59'a kadar tüm ülkede uygulanacak." ifadesine yer verildi.

Muhalifler ateşkesle ilgili bir açıklama yapmazken, yerel kaynaklar, muhaliflerin bazı çekinceler bulunmasına rağmen, ateşkesin kabul edildiğine dair bir değerlendirme niyeti taşıdığını aktardı.

Bu çekinceler arasında ateşkesin uygulanması konusunda herhangi bir güvence verilmemesi gibi noktalar olduğu vurgulandı.

Suriye'de ateşkes sağlandıktan hemen sonra, Esad rejimi İdlib'de muhaliflerin kontrolündeki Maaret Musayrin beldesindeki yerleşim alanına düzenlediği hava saldırısı sonucu ateşkesi ihlal etmişti.

Geçen cuma İsviçre'nin Cenevre kentinde varılan anlaşmaya göre, Suriye'de Kurban Bayramı'nda çatışmaların durması konusunda ABD ile Rusya arasında varılan ateşkesin yerel saat ile 18.45'te yürürlüğe girdiği duyurulmuştu.

RUSYA'DAN AÇIKLAMA GELDİ

Ateşkes öncesi Moskova'dan da bir açıklama geldi. Rusya’nın ateşkesi gözlemlemek için insansız hava araçları kullanacağını ifade eden Rusya Genelkurmay Başkanlığı Yetkilisi Korgeneral Sergey Rudskoy, “Rusya-ABD anlaşması uyarınca ateşkes, Suriye Arap Cumhuriyeti topraklarının tamamında, Moskova saatiyle 17.00’de (TSİ 19.00) uygulamaya konacak” dedi.

Rusya’nın ateşkesin uygulanması için hazır olduğunu ve gereken tüm hazırlıkları yaptığını ifade eden Rudskoy, ABD’nin desteklediği tüm muhalif grupların ateşkese uymasının beklendiğini aktardı.

ÖSO'YA ÇAĞRI YAPTILAR

Rudskoy, “Suriye’nin tamamında çatışmaların sona erdirilmesini öngören Rusya-ABD anlaşması kapsamında Özgür Suriye Ordusu’nun Halep’in kuzeyindeki Kürt güçlerine yönelik saldırı operasyonlarına son vermesi gerektiğine inanıyoruz” diye konuştu.

ABD'DEN AÇIKLAMA

ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, Suriye'de başlayan ateşkese tüm tarafların uyması çağrısında bulunarak, siyasi çözümden başka bir yol bulunmadığını, bunun "birleşik bir Suriye'yi kurtarmak için son şans olabileceğini" söyledi.

Kerry, Dışişleri Bakanlığında Suriye'de bugün başlayan ateşkes hakkında açıklama yaptı.

ABD ve Rusya'nın girişimleriyle sağlanan ateşkesin ülke genelinde çatışmaların durdurulması, insani yardımın ulaştırılmasını kapsadığını ve 7 gün sonunda "sükunet sürerse" Amerikalı ve Rus yetkililerce Ortak Uygulama Merkezi (OUM) kurulacağını hatırlatan Kerry, çatışmaların durmaması ya da insanı yardımların ulaştırılamaması halinde "düzenlemenin devam etmeyeceğini" bildirdi.

Kerry, "Sükuneti sağlamaya yönelik zorluklar olacak. Bunu bekliyorum ve galiba herkes bekliyor. Ama yine de bu planın işe yarama şansı var." diye konuştu.

Siyasi kariyeri boyunca Suriye'deki kadar karışık bir durum görmediğini vurgulayan Kerry, "Buraya adım adım gelindi. Çözüm de adım adım olabilir." ifadesini kullandı.

Kerry, önceliğin şiddetin azalması olduğunu, böylece masaya oturma şansı yakalanabileceğini belirterek, "Sorunun çözülmesi için siyasi sonucun tek gerçekçi yol olduğunu düşünüyoruz. Tüm taraflara bunu destekleme çağrısı yapıyorum. Çünkü bu birleşik bir Suriye'yi kurtarmak için son şans olabilir." dedi.

- İhlal olursa ne olacak?

"Gelecek 7 günün geçen 7 aydan farkı ne? 7 günün sonunda OUM kurulursa ve ateşkes ihlal edilirse bunun sonuçları ne olacak?" sorusu yöneltilen Kerry, Nusra Cephesi ve DAEŞ'in ateşkes kapsamı dışında tutulduğunu hatırlattı. Nusra Cephesi'nin muhaliflerin bulunduğu yerlere gelmesi halinde de Esed rejiminin bu bölgeleri bombalayamayacağını aktaran Kerry, şöyle devam etti:

"7 günün sonunda şiddetin azalması ve sükunetin sağlanması talebi var. Anlaşma ABD ve Rusya'nın tatmin olmasına bağlı. Anlaşmaya güvenmeyenler var. Eğer Esed, bu süreyi Nusra'yı bombalıyormuş gibi gösterip muhalifleri vurmakta kullanırsa bu durumda 7 günlük sükunet filan kalmaz.

Burada Rusya kritik rol oynuyor. Rusya'nın 7 gün sükunet istediğini açıkça Esed'e söylemesi lazım. Eğer 7 gün arka arkaya sükunet olmazsa OUM kurulmayacak. Eğer o noktaya varırsak ve OUM kurulursa ve işlemeye başlarsa bu durumda OUM içinde anlaşma ihlallerine yönelik soruların nasıl çözüleceğine dair bir yöntem olacak. Anlaşmada açık bir madde de var. Herhangi bir taraf anlaşmanın ihlal edildiğini düşünürse ve diğer tarafın iyi niyetli davranmadığına kanaat getirirse çekilme hakkı bulunuyor."

- Muhaliflere tavsiye

Kerry, Nusra Cephesi ile muhaliflerin bazı yerlerde neredeyse bir arada bulunduğu, ayrımın nasıl yapılacağına ilişkin soru üzerine de "Nusra'nın tehdit ettiği bazı ülkelerin desteğini alan muhaliflerin gidip Nusra ile oyun oynamasını da tavsiye etmiyoruz." dedi. Muhaliflerin bunu anladığını düşündüğünü belirten Kerry, anlaşmanın çökmesi halinde şiddetin, silahların, savaşın artacağını söyledi ve "Suriye bu durumda daha da karanlık bir yere sürüklenecek ve biz bunu durduramayız." dedi.

Kerry, "Buradaki tehlike ülkenin birleşik, mezhebe dayalı olmayan ve laik bir Suriye'yi bir arada tutma imkanı olmayan bir yere doğru gitmesi. Rusya'nın da Esed'in de Suriye'nin böyle bir yere sürüklenmemesinde çıkarı var." şeklinde konuştu.