T3 - T4 Tiroid nedir? T3 - T4 Tiroid değeri kaç olmalıdır? Düşüklüğü ile yükseliği nedenleri ve belirtileri

Metabolik sistem, tiroid bezinin kontrolü altındadır. Metabolik sistemde gerçekleşen sorunlar genellikle tiroid bezinden kaynaklanan sorunlara işarettir. Tiroid bezinin salgıladığı T3 ve T4 hormonlarının vücutta farklı görevleri vardır ve vücutta farklı miktarlarda üretilir. Peki Tiroid T3 ve T4 nedir? Tiroid T3 ve tiroid T4 değeri kaç olmalıdır? İşte merak edilen sorular ve cevapları...

Tiroid T3 ve T4 nedir?

Tiroid T3 ve tiroid T4 hormonları, boynun ön tarafında bulunan, kelebek benzeri yapıdaki tiroid bezinden üretilen hormonlardır. Görevi metabolik olayları düzenlemek olan tiroid T3 ve T4 hormonları hayati önem taşımaktadır.

T3 olarak adlandırılan hormon Triiodotironin ve T4 olarak adlandırılan hormon ise Tiroksindir. Tiroid bezlerinde üretilen bu hormonlar diğer hormonlar gibi doğrudan kana verilerek hücre hücre gezip metabolik faaliyetleri düzenlerler. Miktar olarak tiroid T3, tiroid T4’ten daha fazla üretilir. Vücutta güncel olarak bulunan T4 hormonu, T3 hormonunun yaklaşık olarak iki katıdır. Dolayısıyla T4 tiroid bezinin ana hormonudur. Tiroid ve iyot ikilisini aynı cümlede mutlaka duymuşsunuzdur. İşte hayati önem taşıyan iyot atomu, T4 hormonunun yapısına katılır. Tiroid T4 hormonunda adından da aklında tutabileceğiniz 4 adet iyot atomu bulunur. İyot atomu direkt olarak T4 hormonunun yapısına katıldığından, eksikliğinde vücutta çeşitli sorunlara yol açmaktadır.

T3 hormonu gezici bir hormondur. Vücutta bulunan tüm hücrelere kan yolu ile ulaşarak onları uyarır. Fakat T4 hormonu hücrelerin içerisine girmez, yalnızca kan damarlarından yoluna devam eder.

Yapısal olarak T3 ve T4 hormonlarında iyot atomu dışında fark yoktur. Kimi zaman vücutta yeteri kadar T3 hormonu olmadığında ya da hücrelere acil bir uyarılma gerektiğinde, T4 hormonunda bulunan 4 iyot atomu T4 hormonundan ayrılarak, T4 hormonu T3 hormonuna dönüştürülür. Bu durumda T3 yüksek T4 normal TSH normal olarak gözlemlenebilir.

T3 ve T4 hormonlarının büyük bir çoğunluğu kanda kendilerine bir protein seçerek onlara bağlanır ve damar boyunca onlarla birlikte gezerler. Birlikte gezen bu hormonlara bütünlük anlamına gelen total T3 ve total T4 denir. Kendilerine bir protein seçmeyen, kanda serbest olarak dolaşan tiroid hormonlarına ise serbest T3 ve serbest T4 isimleri verilir.

T3 ve T4 hormonları diğer hormonlar gibi üretilir, vücudun ilgili yerlerini uyarır ve yapısı bozulmamasına rağmen vücuttan dışarıya atılır. Bazı durumlarda tiroid beyin tarafından çok fazla kez uyarılarak fazla hormon üretir. Bu fazla hormon üretme yalnızca beyinsel değil herhangi bir tiroid rahatsızlığında da meydana gelmektedir. Hormonların çok miktarı vücutta çok büyük değişiklikler meydana getirdiğinden, hormonların az ya da fazla üretilmesi büyük sağlık sorunlarına yol açmaktadır.

Tiroid hormonları (T3-T4) düşüklüğü ve yüksekliği

Tiroid bezinin, T4 ve T3 hormonlarını vücudun ihtiyacı olandan daha az üretmesi hipotiroidi durumudur. Kimi zaman bu durum tiroiddeki fiziksel bir hasardan dolayı gerçekleşirken kimi zaman da tiroid bezini uyarmak için beyinden gelen tsh hormonunun eksikliğinden dolayı yaşanmaktadır.
Tiroid hormonlarının tiroid bezinden olması gerekenden daha az salgılanması durumunda vücutta bazı belirtiler görülür. Bu belirtiler şu şekildedir:

• Uyuşukluk, halsizlik, güçsüzlük
• Adet düzensizlikleri
• Çok az besin ile çok fazla kilo almak
• Sürekli üşümek
• Saçlarda dökülme
• Deride kuruluk
• Kepek oluşumu
• Boğuk ses
• Kabızlık
• Yazları az terleme
• El ve ayaklarda karıncalanma
• Özellikle el ve kol bölgesinde şişme
• Hafıza kaybı
• Çeşitli ruhsal değişimler(depresyon gibi)

Tiroid bezinin, T4 hormonunun vücudun ihtiyacı olandan daha fazla üretmesi hipertiroidi durumudur. Tiroid T4 yüksekliği yine tiroid hormonu düşüklüğünde olduğu gibi tiroid bezindeki bir hasardan ya da beyinden gelen TSH hormonunun fazlalığından dolayı gerçekleşmektedir.

Hipertiroidi durumunda vücutta bazı belirtiler gözlemlenir. Bu belirtileri şu şekilde sıralayabiliriz:

• Çok yemek yemek ve bunun sonucunda hiç kilo almamak
• Kalpte ve sinir sisteminde bozukluklar
• Solunum sisteminde bozukluklar
• Titreme
• Cilt kuruluğu
• Kolesterol seviyesinde artış, azalış
• Vücut sıcaklığında artış, azalış
• Menstruasyon döngüsünde bozulmalar

Tiroid hormonlarında düşüklük ya da yükseklik durumlarının beyinden gelen uyarıdaki bir hata sonucu olabileceğini söylemiştik. Peki bu beyindeki uyarı nasıl yapılıyor? Gelin daha detaylı olarak bakalım:

Tiroid bezi sorumlusu: TSH

Tiroid bezinin hormon salgılayabilmesi için beyin tarafından uyarılması gerekir. Bu uyarılma beyinin hipotalamus bölgesinde bulunan hipofiz bezinden çıkan bir hormon ile yapılır. Bu hormona TSH adı verilir. TSH serbest T4 ve T3 hormonlarının üretilip kana verilmesinde, tiroid bezini uyararak önemli bir görev üstlenmektedir.

TSH, tiroid T3 ve tiroid T4 değeri kaç olmalıdır?

Yapılan kan testlerinde normal T3 değerleri şu şekildedir:
1 ile 14 yaş arası 1.05 pg/mL ile 2.05 pg/mL,
12 ile 23 yaş arasında 0.82 pg/mL ile 2.13 pg/mL,
Yetişkinlerde 0.80 pg/mL ile 2.00 pg/mL arasındadır.

Normal T4 değerleri şu şekildedir:
Yeni doğan bebeklerde 8 ng/dL ile 22.6 ng/dL,
Çocuklarda 4 ng/dL ile 13.3 ng/dL,
Yetişkinlerde 4 ng/dL ile 11.5 ng/dL arasındadır.

Normal TSH değeri ise 0.4 mU/L İLE 4.12 mU/L arasındadır.