Tarama testlerinizi yaptırdınız mı?
Doğru bilinen yanlışlardan biri de ‘hasta olunmadan doktora gidilmez’ algısı. Oysa sağlık hizmetleri konusundaki bilgi ve öngörümüzün artışı ile birlikte artık 'önleyici sağlık hizmeti' ve 'erken tanı' kavramları daha da netleşti. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Tuba Gümüş, tarama testlerinin yaş bazlı ayrıntılarını ve faydalarını bizlerle paylaştı. Bu doğrultuda yapılan tarama testleri birçok kadın için hayat kurtarıcı olabiliyor.
Zira en doğrusu, hastalık belirtilerini ortaya çıkmasını beklemeden önce, risk faktörlerinize göre önleyici tedbirleri almak. Hastalık etkeni saptanmış veya hastalığa ait değişiklikler başlamışsa buna yönelik tedavi planlarını belirlemek.
‘Tarama testi’ terim olarak, bir hastalığa ait belirti ve bulgular ortaya çıkmadan önce hastalığın varlığının saptanmasını sağlayan görüntüleme veya laboratuvar çalışması anlamına gelir.
Jinekolojik tarama testleriniz ve bunların sıklığı; rutin kontrol muayenelerinizde tıbbi geçmişiniz, risk faktörleriniz ve klinik bulgularınızın sonuçlarına göre değişkenlik göstermekle birlikte temelde aşağıdaki gibi gruplanabilir.
21-50 YAŞ ARASI
Bu yaş grubunda tarama testleri, cinsel anlamda aktif olmayan bireylerde pelvik ultrasonografi ve kan testleriniz (demir eksikliği ve tiroid problemlerinin tanısı açısından), cinsel aktif bireylerde ise genital organlara ait enfektif/kanseröz değişikliklerin erken tanısı açısından pelvik muayene, pelvik ultrasonografi, cinsel yolla bulaşan hastalık etkenlerine karşın kültür antibiyogram ve Pap Smear (beraberinde her 5 yılda bir HPV ) testini kapsar.
50 yaş öncesinde ilk etapta 'Kendi Kendine Meme Muayenesi' teşvik edilmekle birlikte yine tıbbi öykü ve klinik muayene bulgularınıza göre meme dokusunun mamografi ve/veya meme ultrasonografisi ile görüntülenmesi önerilebilir.
50-65 YAŞ ARASI
Bu yaş grubunda ise tarama testleriniz; pelvik muayene, pelvik ultrasonografi, kültür ve Pap Smear (beraberinde her 5 yılda bir HPV) yanı sıra 2 yılda bir tekrarlanacak şekilde mamografi ve 65 yaşından itibaren DEXA (kemik yoğunluğu ölçümü ) şeklinde özetlenebilir.
Bununla birlikte her kontrolünüzde kan basıncı ölçümünüz; yaşam ve çalışma koşullarınıza ve tıbbi durumunuza bağlı olarak Hepatit ve HIV seroloji testleri, kan lipid profili (kolesterol testleriniz), beslenme ve fiziksel aktivite, sigara alkol kullanımı konusunda alışkanlıklarınızı içeren kapsamlı bir değerlendirme yapılacaktır.
Sağlık hizmeti konusunda elbette önceliğimiz bağışıklama veya korunma önleme olmalı. Ancak önlenememiş hastalıkların erken tanısı da hayat kalitesini artırma açısından temel hedefimiz olarak kalmaya devam edecek. Bu yüzden, rutin check-up ve tarama testleriniz için zaman ayırmayı ihmal etmeyin.
Op. Dr. Tuba Gümüş
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
www.bolgehastanesi.com
Facebook: @pendikbolge
Instagram: @pendikbolgehastanesi
YouTube-Pendik Bölge Hastanesi
