Soğuk günlerde hem lezzeti hem içi ısıtması hem de soğuğa karşı bedeni koruması sebebiyle sıklıkla tercih edilir. Köy kökenli bir çorba olarak Türk mutfağında önemli bir yer tutmuş ve daima sofralarda baş köşeye oturtulmuştur. Tadı yediden yetmişe her yaştaki ve her kesimden insan tarafından çok sevilir. Alışkanlık yapan ve genellikle ailece aranan çorbalardan biridir.
Grip, nezle, soğuk algınlığı gibi hastalık durumlarında mutlaka sofrada yerini alır. Pek çok sağlığa faydalı malzemenin bir araya gelerek harmanlanması ile üretilir. Buğday unu, yoğurt, maya, domates, biber, soğan, sarımsak ve türlü baharatlar önce yoğrularak oluşan hamur kurutulur. Ardından kuruyan hamur ufalama işleminden geçirilerek küçük tanecikler halinde pişmeye hazır hale gelmesi sağlanır. Tarhana nelere iyi gelir diye değerlendirildiğinde ise tam bir sağlık kaynağı gıda olduğu görülür.
Vitamin ve mineraller açısından çok zengin bir besindir. İçeriğinde bulunan bileşenlerin en sağlıklı ve ihtiyaç duyulan gıdalar olmasının yanı sıra mayalı bir gıda olma özelliği tarhanayı bir kat daha kıymetli kılar. Doğru ölçüde tüketildiğinde iyi bir beslenme tarzının önemli bir unsuru olarak fayda sağlar. Yüz gramı itibarıyla içerdiği besin değerleri şu şekilde özetlenebilir:
Miktar: 100 gram
Kalori (kcal): 82
Yağ (g): 3,29
Karbonhidrat (mg): 4,99
Protein (g): 2,3
Hamurunun mayalanması yani fermantasyon sonucu elde edilen tarhana tam bir sağlık deposudur. Yapılışı esnasında içerisine katılan gıda maddelerinden dolayı bol miktarda A, B grubu vitamin içerir. Aynı zamanda kalsiyum, demir ve çinko gibi değerli mineralleri barındırır. Karbonhidrat açısından da bir hayli zengindir. Bu güçlü besin değerleri dolayısıyla vücuda enerji verir. Direnci artırır ve soğuk algınlığına yenik düşmeye engel olur.
Her yaştan kişinin rahatlıkla tüketebileceği bir ürün olarak bedenin ihtiyaç duyduğu hemen hemen tüm besin değerlerini barındırır. Zengin likopen içeriği önemli bileşenlerinden sadece biridir. Hastalıklara karşı vücudun koruma kalkanını ve bağışıklığını güçlendirir. Mikrop ve virüslere karşı vücudun savunma mekanizmasını daha etkin kılar. Oluşmuş hastalıkların ise hızlı ve kolay atlatılmasını sağlar. Özellikle hastalıkların ardından nekahat dönemlerinin çabuk ve rahat geçmesine yardımcı olur.
İçerisinde bulunan zengin besin değerleri ve özellikle likopen cilt sağlığının ve güzelliğinin dostudur. Saç dökülmesi, cilt yaşlanması, sarkma ve kırışıklıklar gibi yaşla beraber artan problemlere karşı mücadelede yardımcı bir gıdadır. Daha pürüzsüz, diri ve parlak bir cilt ve aynı zamanda saç için gereken destekleri doğal yoldan bedene kazandırır. Mayalı bir gıda olmasından dolayı bağırsak düzenini olumlu etkileyerek cilt ve saç güzelliğine katkıda bulunur.
Fermantasyondan geçerek üretilen mayalı bir gıda olmasından ötürü bağırsak hareketlerinin düzenlenmesine, bağırsak florasının iyileşmesine ve kabızlığın ortadan kalkmasına yardımcı olur. Böylelikle sindirimin düzenlenmesinde etkili bir rol oynar. İçildiğinde de sindirimi kolaydır. Şişkinliğe yol açmaz. Mideyi yumuşatır ve rahatlatır, hazmı kolaylaştırır. Yemek öncesinde tokluk hissi vererek sofrada fazla yemenin önüne geçer. Böylece sağlıklı beslenmeye daha fazla zemin hazırlar.
Hamilelikte tarhana çorbasının faydaları bulunur. Daha dikkatli ve özenli bir beslenme düzeni gerektiren gebelik döneminde hanımların yardımcı gıdalarından biridir. Hazmı kolaylaştırması dolayısıyla hamilelik döneminde yaşanan kabızlık rahatsızlığına iyi gelir. Zengin vitamin ve mineral içeriği hamilelerin ihtiyaç duydukları besin değerlerini kolaylıkla almasını sağlar. Tokluk hissi vermesi ve gerekli gıdayı sağlaması sayesinde aşırı yemenin önüne geçer. Gereğinden fazla kilo alımına engel olur. Sağlıklı ve rahat bir gebelik dönemi geçirilmesini kolaylaştırır.
Tarhananın bebeklere faydaları oldukça önemlidir. Özenle beslenmesi gereken bebeklerin besin ihtiyacının karşılanmasında yardımcı bir rol oynar. Özellikle su yerine süt ile yapılan çeşidi, bebek beslenmesinde anne sütünden sonra eşsiz bir ek besindir. Dördüncü ya da altıncı aydan sonra ölçülü biçimde kullanılabilir. Bebeğin bağışıklık sisteminin güçlenmesinde etkilidir. Vitamin ve mineralleri dengeli olarak içerdiği için ideal tamamlayıcıdır.
Kurutulmuş tarhananın faydalarından yararlanmak için çorbalık ve çerez olarak tüketilebilir. Özellikle çocuklar tarafından sevilerek yenir. Yaz aylarının faydalı çerezi olarak değerlendirilebilir. Bilhassa Kahramanmaraş yöresinde yaygın olarak tüketilir ve yeme alışkanlıklarında önemli yer tutar. Kurumuş formuyla sindirim sistemini düzenler.
Diyette olan kişilerin uzun süreli tokluk hissi yaşamasına ve gerekli besin değerlerini daha az kalori ile almasına katkıda bulunarak, zayıflamaya yardımcı olur. Diyet esnasında halsizlik, güçsüzlük ve enerji kaybı gibi şikayetleri en aza indirir. Hazmı ve sindirimi kolaylaştırıp bağırsak hareketlerini düzenlediği için kolay diyet yapmayı sağlar. Lezzetli bir gıda olduğundan diyetin daha kolay sürdürülmesini sağlar. Özellikle hastalık ya da nekahat dönemlerinde hasta kişilere içirilir. Fakat geleneksel metotlarla pişirilirse bazı rahatsızlıklar da görülebilir.
Sağlıklı beslenme düzenine katkıda bulunan bir gıda olarak, pek çok önemli faydası bulunmakla beraber, tüketim oranına da bağlı olarak bazı sakıncalı etkileri de ortaya çıkabilir.