Tarihe Direnen "Makedonya Kulesi" Müze Olacak

Roma İmparatorluğu döneminde kentin korunması için yapılan kalenin dört büyük surundan biri olan Makedonya Kulesi, arkeoloji müzesi olacak.

Geçirdiği deprem ve yangının ardından kentin siluetini bozduğu gerekçesiyle 1953'te belli katları dinamitle patlatıldığı iddia edilen, şimdilerde ise kentin ortasında binalar arasında kalan Makedonya Kulesi, müze olarak tarihe ışık tutacak.

Edirne Valisi Hasan Duruer, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Makedonya Kulesi'nin restorasyonu için Trakya Kalkınma Ajansı'na sunulan projenin kabul edildiğini söyledi.

Duruer, projenin kulenin arkeoloji müzesi olması yönünde hazırlandığını ifade ederek, "Amacımız tarihi mekan içinde kente bir arkeoloji müzesi kazandırmak. Bu konudaki proje çalışmaları sürüyor. Küçük objeler kulede, büyük objeler de surlarda sergilenecek. Projenin üç ayda tamamlanması planlanıyor" diye konuştu.

-Makedonya Kulesi-

Araştırmacı-yazar Oral Onur, Edirne siluetinde önemli yeri olan Makedonya Kulesi'nin müze olarak oluşturulmasının kent mirasına sahip çıkma açısından önemli olduğunu söyledi.

Edirne Kalesi'nin dört büyük burcundan Makedonya Kulesi'nin, Abdülhamit döneminde üzerine saat takılmasıyla "Saatli Kule", "Memleket Saati" gibi isimlerle anıldığını anlatan Onur, şunları kaydetti:

"Roma İmparatoru Hadrianus tarafından yaptırılan Edirne (Hadrianopolis) Kalesi'nin burçları, Bizanslılar zamanında yeniden düzenlenmiş ve Üç Şerefeli Camii yakınındaki burç, Makedonya Kulesi olarak anılmıştır. Daha sonra 1885'te burcun üzerine dönemin valisi Hacı İzzet Paşa tarafından yapım masrafı belediye bütçesinden karşılanan ahşap kule yaptırılmıştır. Kuleye saat konulmasıyla 'saatli kule ve Memleket Saati' isimleriyle anılmaya başlayan yapının ahşap kısmı, bir yangın sonucu yok olmuş daha sonra 1893'te ahşap olan kısım tuğla ve taştan yeniden inşa edilmiştir."

Onur, Neoklasik tarzıyla Osmanlı saat kulelerinin arasında en dikkat çekici Makedonya Kulesi'nin 1953'teki depremde de zarar gördüğünü ifade etti.

-Dinamitle yıkıldığı iddiası

Kulenin kentin siluetine zarar verdiği gerekçesiyle dinamitle patlatılması iddiası da bazı kaynaklarda yer alıyor.

İddiaya göre, 1953'te Edirne Belediyesi, Makedonya Kulesi'nin kent siluetine zarar verip vermediği yönünde İstanbul Teknik Üniversitesi'nden rapor istedi. Rapor doğrultusunda, 6 Temmuz 1953'te dönemin Belediye Başkanı Sabahattin Parsoy tarafından verilen emirle, kulenin bir kaç katı dinamitle yıkıldı.

Kulenin dinamitle patlatılmasıyla ilgili bir başka bilgi de Yrd. Doç. Dr. Sinan Kocaman'ın kaleme aldığı Edirne Turizm Coğrafyası adlı kitapta yer alıyor. Kitapta, kulenin 1953'te, Edirne depreminde zarar gören kısımlarının, tehlike arz ettiği gerekçesiyle dinamitle patlatıldığı bilgisine yer veriliyor.

Kültür Bakanlığı'nca 1990 yılında kısmen restore edilen kulede, Edirne Valiliğince, arkeolog Şahin Yıldırım'ın başkanlığında 2002 ve 2003 yıllarında yapılan kazı çalışmalarında Roma, Bizans ve Osmanlı dönemine ait önemli bulgulara ulaşılmış ve kazı alanı Kentsel Arkeoloji Parkı olarak düzenlenerek ziyarete açılmıştı.