Tarihi insanlık kadar eski: Hoşgörünün simgesi aşurenin hikayesi

Hicri yılın ilk ayı olan Muharrem ayının onuncu günü Aşure Günü olarak ilan edilmiştir. İslam kültüründe önemli bir yere sahip olan Aşure Günü, Arapça'da 10 manasına gelen aşara kelimesinden ortaya çıkmıştır.

Asırlardır devam eden önemli bir gelenektir. Sadece İslam'da yeri yoktur aşurenin; Hıristiyanlar ve Museviler tarafından da kutsal sayılan bir semboldür. Biz ise aşurenin Müslümanlıkta yerine değineceğiz bugün...

Tarihi yüzyıllar öncesine dayanan aşure için, İslam kültüründe para harcamak 'sevap' sayılıyor. Onlarca farklı malzemenin bir araya getirilmesiyle hazırlanan aşure rivayete göre; Nuh peygamberin gemisi, ona inanlarla birlikte bir tufandan geçiyor ve sağ sağlim kurtuluyorlar. Gemi karaya geldikten sonra kalan yiyecekler toplanıp kaynatılıyor. Bu kaynatılan yemeğe de 'aşure' adı veriliyor. Aşure tatlısının ortaya çıkışı bu şekilde biliniyor.

Kimi kaynaklarda İslamiyetten önce İsrailoğulları başta olmak üzere birden fazla kesimin bugünde oruç tuttuğu söylenmektedir.

Muharrem ayında önemli ve geleceğine yön veren bazı olaylar da gerçekleşmiştir; Adem peygamberin tövbesinin kabul edildiği, Halil peygamberin Nemrut'un ateşinden kurtulduğu, Hz. Musa'nın kavmini Firavun'un zulmünden kurtardığı, Yunus peygamberin balığın karnından kurtulduğu, Eyüp peygamberin dertlerine şifa bulup yaralarının iyileştiği, Hz. Yakub'un oğlu Hz. Yusuf'a kavuştuğu ve gözlerinin açıldığı, Nuh peygamberin gemisinin karayı oturduğu gündür. Aşurenin içerisinde en az 12 malzeme olması gerektiği söylenir.

Kerbela şehidi olan Hz. Hüseyin, Muharrem ayında şehit olmuştur. Bu sebeple Aleviler için Muharrem ayı son derece önemlidir. Oruç tutulur, aşure pişirilir.

Sizler için güzel bir aşure tarifi veriyoruz:

3 su bardağı buğday
1,5 litre su
1/2 çay bardağı süt
1 çay bardağı su
8 adet karanfil
1 adet çubuk tarçın
1/2 su bardağı kuru fasulye
1/2 su bardağı nohut
2 su bardağı su
1/2 su bardağı tuzsuz yer fıstığı
10 adet kuru kayısı (suda bekletilmiş)
1 yemek kaşığı gül suyu
1 çay bardağı kuru üzüm
2,5 su bardağı toz şeker
5 adet kuru incir (suda bekleytilşmiş)

Nasıl yapılır?

Buğdayı 1 gece önceden suda bekletin
Ertesi gün suyunu süzerek bolca yıkayın.
Üzerine 1,5 litre su ekleyerek kısık ateşte 1 saat haşlayın
Not: Buğdayı ara ara karıştırın. Suyu azalırsa, azar azar sıcak su ekleyebilirsiniz.
Sütü ekleyin, 2-3 dakika kaynatın
Bir cezveye 1 çay bardağı su, karanfil ve tarçını koyun ve 2-3 dakika kaynatın, kenara alın.
Haşlanmış kuru fasulyeyi ve nohutu ekleyin. 2 su bardağı sıcak su ekleyin.
Kabukları soyulmuş yer fıstığını aşureye ekleyin.
Suda bekletilmiş ve minik küpler haline doğranmış kuru kayısıları ekleyin.
1 yemek kaşığı gül suyunu ekleyin.
2 su bardağı sıcak su ekleyin
Karanfilli tarçınlı suyu süzerek aşureye ilave edin.
Suda bekletilmiş kuru üzümü ekledikten sonra 2,5 su bardağı şekeri ilave edin.
En son, suda bekletilmiş ve minik küpler halinde doğranmış kuru inciri ekledikten sonra güzelce karıştırın ve 1 dakika sonra ocağın altını kapatın.

Not: Koyuluğunu dilediğiniz gibi ayarlayabilirsiniz. Koyu ise sıcak su ilavesi yapabilirsiniz.

Toz şekerini de isteğe göre azaltabilir veya artırabilirsiniz.
Dilerseniz damak zevkinize göre portakal kabuğu rendesi de ekleyebilirsiniz.
Üzerini fındık, fıstık, ceviz, tarçın, nar, dolmalık fıstık ve kuş üzümüyle süsleyebilir; aşurenizi daha da zenginleştirebilirsiniz