Tarihi 'Menbiç' zirvesinin ardından yol haritasının detayları belli oldu

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile ABD'li mevkidaşı Mike Pompeo dün Washington’da bir araya geldi. Görüşmede, iki ülke ilişkilerinde dönüm noktası olarak nitelendirilen Menbiç konusunda uzlaşmaya varıldı. Onaylanan yol haritasına göre Menbiç bölgesi, terör örgütü PKK’nın Suriye kolu YPG/PYD’den arındırılacak.

Hürriyet'in haberine göre Türkiye ile ABD, Suriye’nin kuzeyindeki Menbiç’ten terör örgütü PKK’nın Suriye kolu YPG/PYD unsurlarının temizlenmesi konusunda anlaştı. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile Amerikalı mevkidaşı Mike Pompeo arasında dün Washington’da gerçekleşen görüşmede taraflar, geçen hafta son hali verilen yol haritasını onayladı. Yaklaşık bir saat süren görüşmenin ardından yapılan ortak açıklamada iki bakanın yol haritasının uygulanması ve sahadaki gelişmelerin yakın takibi konusunda mutabık kaldığı vurgulandı. Görüşmede Çavuşoğlu, ABD Kongresi Temsilciler Meclisi’nden iki hafta önce geçen Türkiye’ye silah satışını engellemeye yönelik yasadan duyulan rahatsızlığı da dile getirdi.

ABD Dışişleri Bakanlığı’nda dün sabah erken saatlerde gerçekleşen Çavuşoğlu-Pompeo zirvesine bakanların dışında iki taraftan da üçer yetkili daha katıldı. Çavuşoğlu’na Türkiye’nin Washington Büyükelçisi Serdar Kılıç, Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Sedat Önal ve Genelkurmay Başkanlığı’ndan bir general eşlik etti. Yaklaşık bir saat süren görüşmenin ardından iki taraf da üzerinde mutabık kaldıkları ortak yazılı açıklama metnini yayınladılar. Açıklamanın satır başları şöyle:

MÜTTEFİKLİK RUHU

• Bakanlar, yol haritasının uygulanmasına ortak bağlılık ile sahadaki gelişmelerin yakından takibi konusundaki anlaşmanın altını çizdiler.

• Ortak kaygıların müttefik ortaklık ruhu içinde çözülmesine bağlılıklarını teyit ettiler.

• İkili ve bölgesel konularda görüş alışverişinde bulunan iki bakan, terörizmin her şekil ve tezahürüyle ortak mücadele konusundaki kararı teyit ettiler.

• Türkiye ile ABD arasındaki Suriye konusundaki çalışma komitesinin, Menbiç’in güvenlik ve istikrarını sağlayacak adımları da kapsayacak önerilerini değerlendirdiler. Bu hedefle bir yol haritası onayladılar.

• Yol haritasının uygulanmasına ortak bağlılık ile sahadaki gelişmelerin yakından takibi konusundaki anlaştılar.

• İkili ilişkileri ilgilendiren diğer konularda ortak komite toplantılarının sürdürülmesine karar verdiler. Yargı konularındaki ortak komite toplantısı iki bakanın görüşmesinin hemen ardından gerçekleşti.

İŞTE ÇEKİLME TAKVİMİ

Bakan Çavuşoğlu temaslarının ardından ABD’deki Türk gazetecilerle sohbet toplantısı düzenledi. Çavuşoğlu, Pompeo ile üzerinde anlaştıkları yol haritasına ilişkin takvime açıklık getirdi. Çavuşoğlu, aşamaları şöyle özetledi: “İlk aşamada PYD/YPG’nin Menbiç’ten çıkartılması için uygulanacak müşterek planın parametreleri belirlenecek. İkinci aşamada PYD/YPG’nin yerel yapılardan çıkartılmasına yönelik planlama tamamlanacak. Üçüncü aşamada Türk ABD müşterek askeri devriyeleri güvenliği ve istikrarı sağlayacaklar.”

Çavuşoğlu’nun açıklamaları şöyle:

‘NET TAKVİM VAR’

Bu yol haritası uygulandığı takdirde ABD ile ilişkilerimizi bozan unsurlardan bir tanesinden kurtulmaya başlayacağız. Şu anda bir güven bunalımı var, bunun da sorumlusu Türkiye olarak biz değiliz. Bunun sebebi ABD’nin sözünü tutmaması ve terör örgütüne ciddi destek vermesiydi.

(30-45-60 gün takvimi) O bilgiler doğru değil. Tabii ki bir takvime bağlı. Tabii ki bu uzun bir sürece bırakılacak bir yol haritası değil. Net bir gün var ama bu biraz sahadaki arkadaşlarımızın birlikte atacağı adımlara bağlı. Net bir takvim var. Bir kaç aydan bahsediyoruz. Öyle altı ay değil. Altı aydan az olması gerekiyor.

Rex Tillerson ile başlayan sürecin uygulama safhasını Mike Pompeo ile yapacağız. Bu konuda hiçbir endişem yok. Mike Pompeo da Türkiye’nin önemini biliyor.

OBAMA’NIN SÖZÜ

Yol haritasının amacı Münbiç’in tüm terör oluşumlarından temizlenip güvenlik ve istikrarın kalıcı şekilde sağlanmasıdır. Yol haritasının amacı Amerika’nın bize 2016 yılında Başkan Obama tarafından verdiği sözün tutulacak olması anlamına geliyor.

İlk aşamada PYD/YPG’nin Münbiç’ten çıkartılması için uygulanacak müşterek planın parametreleri belirlenecek. Yani bir ön hazırlık çalışması yapılacak. Bilahare PYD/YPG’nin yerel yapılardan çıkartılmasına yönelik planlama tamamlanacaktır. Bu bağlamda Türkiye ve ABD Münbiç’te yerel güvenlik yapılarının oluşturulmasında işbirliği yapacaktır. Tabii üçüncü aşamada Türk-ABD müşterek askeri devriyeleri güvenliği ve istikrarı sağlayacaklardır. Bütün YPG/PYD oluşumlarının Münbiç’ten çıkartılması çalışmaları da tamamlanacaktır.

‘TEHDİDİ KABUL ETMEYİZ’

F-35’ler de, S-400’ler de gündeme geldi. Kongre’deki tehdit dilini kabul etmeyeceğimizi de söyledik. F-35 çok taraflı bir anlaşma. Ama diyelim ki en kötü senaryo vermediler, o zaman kimse Türkiye’ye ‘sen üçüncü bir ülkeden savaş uçağı alamazsın’ diyemez. Türkiye alternatiflere bakar. Ama biz bu aşamaya geleceğimizi düşünmüyoruz. 21 Haziran’da zaten devir teslim töreni yapılacak. Ertelendiğine dair herhangi bir şey yok.