Tarım Satış Kooperatifleri Birliklerinin Denetiminde Yeni Dönem

Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, “Bakanlığın hazırladığı ‘Bağımsız Denetime Tabi Olacak Birliklerin Belirlenmesine Dair Tebliğ’ Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bundan böyle Tebliğde belirlenen kriterleri taşıyan birlikler hesap ve işlemlerini ‘bağımsız denetçilere’ veya ‘bağımsız denetim kuruluşlarına’ denetlettireceklerdir” dedi.

Türkiye’nin tarım ürünleri sanayi ve ticaretinde önemli bir yeri bulunan tarım satış kooperatif birliklerinin, çok ortaklı yapıları ve önemleri gereği sağlıklı ve etkin bir denetim sistemine kavuşturulması bir ihtiyaç haline geldiğini açıklayan Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, yaptığı yazılı açıklamada, bu ihtiyaçtan hareketle, 11 Nisan 2013 tarihinde yürürlüğe konulan 6455 sayılı Kanunla kapsamlı değişikliğe tabi tutulan 4572 sayılı Tarım Satış Kooperatif ve Birlikleri Hakkında Kanundaki denetim düzenlemelerinde de ciddi değişikliklere gidilmiş ve beklentileri karşılayamayan denetim kurullarının kaldırıldığını, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nca belirlen kriterleri taşıyan birliklerin Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre bağımsız denetime tabi olmalarının öngörüldüğünü açıkladı.

Yaptığı açıklamada, “Bakanlığın bu konuda hazırladığı ‘Bağımsız Denetime Tabi Olacak Birliklerin Belirlenmesine Dair Tebliğ’ Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bundan böyle Tebliğde belirlenen kriterleri taşıyan Birlikler hesap ve işlemlerini bağımsız denetçilere veya bağımsız denetim kuruluşlarına denetlettireceklerdir” ifadelerini kullanan Bakan Yazıcı, hangi birliklerin bağımsız denetime tabi tutulacakları konusunda ise şu bilgileri verdi: ”Yıllık net satış hasılatları 75 milyon ve üstü olan, varlıkları 50 milyonu geçen, çalışan sayısı 250 ve üzeri olan ve bağlı kooperatiflerin ortak sayısı 3 bini aşan birlikler, bu kriterlerin üçünü arka arkaya iki yıl aşmaları durumunda bir sonraki yıl bağımsız denetime tabi olacaklardır. Uygulamaya 2013 yılında sona eren ve denetlenmemiş hesap döneminin denetimiyle başlanacaktır. Birlikler, kayıtlarını ve mali tablolarını en geç iki yıl içerisinde Türkiye Muhasebe Standartları ve Türkiye Denetim Standartları’na uyumlaştıracaklardır.

Birliklerin bağımsız denetime geçmeleriyle, finansal tablolarının gerçeğe uygun bir şekilde düzenlendiğine ilişkin uluslararası standartlarda sağlanan güvenceye kavuşması ve uluslararası geçerlilik kazanması mümkün olacaktır. Güvenilir mali tablolarla, finansal piyasalardan daha düşük maliyetle kaynak temin etmeleri kolaylaşacaktır. Diğer taraftan bağımsız denetime geçilmesinin en önemli faydalarından birisi de birliklerin faaliyetlerinde daha fazla şeffaflık ve öngörülebilirlik sağlanarak, bu kuruluşların sağlıklı bir şekilde büyüyen ve ortaklarına daha fazla hesap verebilir bir yapıya kavuşturulması olacaktır. Kısaca, getirilen bağımsız denetim sistemiyle birliklerin yapılarının daha da güçlendirilmesi ve ortaklarına güven sağlamaları ve kooperatifçiliğin ülkemizde giderek daha fazla hak ettiği itibarı görmesi mümkün olacaktır.”