"Tarım ve hayvancılık, dış ticaret fazlası verdiğimiz ender sektörlerden"

MERSİN (AA) - Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, "Tarım ve hayvancılık sektörümüz 18 milyar dolar ihracat, 13 milyar dolar ithalat yapıyor. Yani dış ticaret fazlası verdiğimiz ender sektörlerden biri. Ayrıca hammadde ithal edip işleyerek, katma değeri ülkemizde kalacak şekilde ihracat yapabiliyoruz. dedi.

Hisarcıklıoğlu, Mersin Büyükşehir Belediyesi, Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO), Akdeniz İhracatçı Birlikleri, Türkiye Ziraat Odaları Birliği ve Türkiye Ziraat Mühendisleri Odası iş birliğinde "Tarım Politikaları ve Geleceği Konferansı"na katıldı.

Burada konuşan Hisarcıklıoğlu, Mersin'in tarım, turizm, sanayi, lojistik ve eğitim kenti olduğunu söyledi.

Tarımın ihmal edilmemesi gereken bir alan olduğunu dile getiren Hisarcıklıoğlu, "Türkiye'nin çevre coğrafyasında 2 milyar kişi yaşıyor. Bunlar 500 milyar dolar gıda, tarım ve hayvancılık ürünü ithal ediyor. Elimizde müthiş bir imkan var. Tüm bu coğrafyayı biz doyurabiliriz. Böylece hem para hem de stratejik güç kazanırız. Dünyayı doyuran kimse, dünyanın lider ülkesi de odur. Tarımı olmayan ülkeler balkonsuz eve benzeyecek. Onun için tarım olmazsa olmazımız." diye konuştu.

Teknolojik devrimin tarıma da ulaştığını aktaran Hisarcıklıoğlu, şöyle devam etti:

"Bitkisel proteinlerden, bildiğimiz eti ikame edebilecek ürünler geliştiriyorlar. Hem tavuk hem koyun hem de dana... Ne isterseniz onun yerine geçecek ürünleri var. Bunlardan biri, 'Beyond Meat' diye yeni bir şirket, ABD'de kurulmuş henüz 10 yıllık bir 'start-up.' Geçenlerde halka arz edildi. Şu an değeri 9 milyar dolara ulaştı. Türkiye'den çıkardığımız şirketin değerine bakıyorum o da 9 milyar dolar. 'Gelecek tarımda' sözümü en iyi bu şekilde anlarsınız. Bu sadece bu alanda ortaya çıkan yeni şirketlerden biri. Hindistan geçen aylarda, temiz et teknolojisi geliştirecek bir araştırma enstitüsü kurdu. Laboratuvarda, bitki bazlı değil, hayvansal hücrelerden temiz et üretimini amaçlıyorlar. İşte yapısal bir soruna, yapısal çözüm böyle geliyor."

- "Küçükbaş hayvan varlığında Avrupa'da birinci sıradayız"

Türkiye'de 384 milyar liralık bitkisel ve hayvansal üretimin gerçekleştirildiğini ifade eden Hisarcıklıoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Tarım ve hayvancılık sektörümüz 18 milyar dolar ihracat, 13 milyar dolar ithalat yapıyor. Yani dış ticaret fazlası verdiğimiz ender sektörlerden biri. Ayrıca hammadde ithal edip işleyerek, katma değeri ülkemizde kalacak şekilde ihracat yapabiliyoruz. Mesela buğdayda, 2002-2018'de, 15 milyar dolar değerinde, 54 milyon ton ithalat yaptık. Ama buna karşılık, 27 milyar dolar değerinde 68 milyon ton mamul ihracatı gerçekleştirdik. Küçükbaş hayvan varlığında Avrupa'da birinci sıradayız. Büyükbaş hayvan varlığında ise Fransa'dan sonra ikinciyiz. Bunlar iyi olduğumuz alanlar."

Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli'yle, kendilerine gelen sorunlar hakkında görüştüklerini anlatan Hisarcıklıoğlu, şunları kaydetti:

"Bunlardan ilki, ürettiğini satma modelinden, satacağını üretme modeline geçmemiz gerektiğiydi. İkincisi tarımda ve hayvancılıkta girdi maliyetlerimizi düşürmek için mutlaka birlikte üretim modeline geçmeliyiz. Sözleşmeli üretim modeli yaygınlaştırmalı. Atıl durumda bulunan hazine ve şahıs arazileri, arazi bankacılığıyla kiralanarak üretime kazandırılmalı. Ölçek ekonomisine geçilmeli. Bu devirde ayakta kalmak istiyorsan çok üreteceksin, çok alıcaksın, çok satacaksın. Bunu yapamayanın ayakta kalma şansı yok. Bunu başarmanın bir yolu da kooperatifçilik. Bu alanda zaten güzel örnekler de var. Üçüncü olarak, ürünün ekimden nakde dönüşeceği sürece uygun şekilde, üreticiler için yeni finansman modeli lazım. Dördüncü olarak, sektördeki işgücü ihtiyacını karşılamak için yeni bir sosyal güvenlik sistemine ihtiyaç var. Beşincisi, hayvancılığı ülkemizin şartlarına ve özelliklerine göre yeniden tasarlamalıyız."

Hisarcıklıoğlu, ticaret borsalarının tarım ve hayvancılık piyasasındaki önemine işaret ederek, "Lisanslı depoculuğun daha da gelişmesi için, devletten, yatırım, kira, lojistik ve analiz destekleri temin ettik. Faaliyete geçen lisanlı depo hacmi 4,2 milyon tonu aştı." ifadesini kullandı.

- Diğer konuşmacılar ve konferans

Mersin Valisi Ali İhsan Su, Türkiye'nin küresel krizlere rağmen üretip geliştiğini ifade etti.

Türkiye'nin her geçen yıl ilerlediğini vurgulayan Su, "Ülkemiz ciddi oranda ihracatını artıran ve gelişen bir ülke. Bizim yetişmiş fikir ve ürün üreten, bunları pazarlayan ve satan devletimiz ve hükümetimiz var." dedi.

Mersin Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer de hedef kitlelerinin küçük aile işletmeleri olduğunu belirterek, kooperatiflere yönelinmesi gerektiğine dikkati çekti.

Mersin Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Ayhan Kızıltan, tarımda millileşmeye ve yerlileşmeye katkı sunacaklarını aktardı.

Akdeniz Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği (AKİB) Yönetim Kurulu Başkanı Nejdat Sin ise tarım sektöründeki sorunların çözümü noktasında uzun vadeli tarım politikalarına ihtiyaç olduğunu kaydetti.

Konuşmaların ardından moderatörlüğünü tarım yazarı Ali Ekber Yıldırım'ın yaptığı "Tarım Politikaları ve Geleceği Konferansı"na geçildi.

Konferansta, eski İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, Tire Süt Kooperatifi Başkanı Mahmut Eskiyörük, Türkiye Tohumcular Birliği Başkanı Savaş Akcan ve üretici Mehmet Yaltır konuşma yaptı.